Jakimi motocyklami 125 cm3 można jeździć na kategorię B?
W uproszczeniu mówi się o tym, że na prawo jazdy kategorii B można jeździć motocyklami 125, ale co to dokładnie znaczy i jakie są warunki określone przepisami? Czy pojemność to wszystko? Są też inne ograniczenia, które szczególnie trzeba znać w przypadku elektrycznych jednośladów. Oto, czym są "125-tki".
Wprowadzenie przepisu umożliwiającego kierowcom samochodów, czyli posiadaczom prawa jazdy kategorii B, jazdy mniejszymi motocyklami to była prawdziwa rewolucja. Choć pomysł ten zaczerpnięto z innych europejskich krajów, gdzie jednoślady są popularniejsze, jak Francja czy Hiszpania, to na początku budził spore kontrowersje. Pojawiały się głosy, że możliwość jazdy już całkiem szybkimi motocyklami, często wyposażonymi w manualną skrzynię biegów, doprowadzi do katastrofy na drogach i dużego wzrostu wypadków.
Jak się okazuje, nic takiego nie miało miejsca, a nawet kierowcy motocykli z silnikami do 125 cm3 biorą udział w wypadkach odpowiednio rzadziej niż ci na mocniejszych maszynach. Przy tym w ciągu ostatnich lat popularność "125-tek" wystrzeliła. W przypadku nowych motocykli rejestrowanych w Polsce stanowią one już ponad połowę. Na rynku wtórnym też jest w czym przebierać. Warto pamiętać, że przepis ten dotyczy zarówno motocykli, jak i skuterów. Zatem kto może jeździć takimi jednośladami i jakie są ograniczenia?
Uprawnienia do jazdy motocyklami 125 cm3
Gdy mowa o motocyklach z silnikami o pojemności 125 cm3, to uprawnienia do jazdy nimi można podzielić na dwie grupy. Pierwszą są te typowo motocyklowe. Jednoślady tej klasy można prowadzić, posiadając jedną z kategorii motocyklowych (za wyjątkiem motorowerowej AM), czyli A1, A2 lub pełną A. Przepisy dla kierowców samochodów są w tym przypadku takie jak przy prawie jazdy kategorii A1, które można uzyskać po ukończeniu 16 lat.
Co ciekawe, kategoria ta pozwala jeździć też innymi pojazdami, które znajdują się w ramach kategorii B – czterokołowcami lekkimi (np. quadami) oraz motocyklami trójkołowymi. W tym ostatnim przypadku kierowcy samochodów nie mają limitu mocy, natomiast przy prawie jazdy kategorii A1 wynosi on 15 kW, czyli 20 KM.
Drugi rodzaj uprawnień jazdy motocyklami do 125 cm3 wiąże się z prawem jazdy kategorii B. W tym przypadku jednak wymagane jest, aby mieć je od przynajmniej trzech lat. Ponieważ kategorię B można uzyskać po ukończeniu 18 lat, to najwcześniej na "125-tkę" bez kategorii motocyklowej można wsiąść po 21. urodzinach. Warto przy tym pamiętać, że uprawnienia te działają na terenie Polski. W innych krajach sytuacja zależna jest od lokalnych przepisów, które mogą być takie same, ale najczęściej jazda "125-tkami" na kategorię B nie będzie możliwa lub będzie wymagała dodatkowego kursu.
Ograniczenia parametrów motocykli 125 cm3
Jakimi właściwie motocyklami i skuterami można jeździć, gdy mowa o "125-tkach"? Oczywiście podstawowym ograniczeniem jest pojemność silnika spalinowego napędzającego taki jednoślad do 125 cm3. Najczęściej mają one właśnie taką wielkość jednostki napędowej, ale zdarzają się też silniki 110 cm3, gdyż pojemność ta popularna jest w Azji. Oczywiście "łapią się" też motorowery, czyli te jednoślady z silnikami o pojemności do 50 cm3.
Równie ważnym ograniczeniem "125-tek" jest maksymalna moc. Tu limit wynosi 11 kW, czyli 15 KM. Kolejnym warunkiem jest stosunek mocy do masy nieprzekraczający 0,1 kW/kg, co w praktyce oznacza, że przy maksymalnej dozwolonej mocy motocykl musi ważyć przynajmniej 110 kg. Te dwa parametry (a w praktyce moc maksymalna) są istotne w przypadku jednośladów elektrycznych, przy których nie mówi się o pojemności silnika. Nie ma natomiast limitu maksymalnego momentu obrotowego.
Warto też pamiętać, że zarówno w przypadku prawa jazdy kategorii A1, jak i B posiadanego od przynajmniej trzech lat, nie ma limitu prędkości maksymalnej dla "125-tki", jaką można jeździć. Jest też dowolność co do skrzyni biegów – może być automatyczna lub manualna. W praktyce ten pierwszy rodzaj (a dokładniej bezstopniową CVT) najczęściej spotyka się w skuterach, a drugi w motocyklach.
Kiedy wymagane są trzy lata prawa jazdy kategorii B?
Warto pamiętać, że nie w przypadku wszystkich jednośladów z silnikami do 125 cm3 trzeba czekać trzy lata, aby móc nimi jeździć z prawem jazdy kategorii B. Motorowery można prowadzić od razu po uzyskaniu takiego dokumentu, gdyż wraz z kategorią B (czy dowolną inną) uzyskuje się też uprawnienia kategorii AM. Są to motorowery, czyli jednoślady i trójkołowce z silnikami o pojemności do 50 cm3, mocy do 4 kW (5,4 KM) i prędkości maksymalnej nieprzekraczającej 45 km/h. I warto pamiętać o tych warunkach, gdyż wystarczy niewielkie przekroczenie jednego z nich, aby jednoślad podchodził już pod klasę "125-tek".
Oznacza to, że jeśli np. motorower ma zdjęty ogranicznik prędkości i może rozpędzić się do ponad 45 km/h, to już jazda nim wymaga trzyletniego stażu z kategorią B. Szczególną uwagę należy zwrócić na modele elektryczne, gdyż w ich przypadku często moc może tylko w niewielkim stopniu przekraczać limit, ale to już oznacza, że taki motocykl staje się elektrycznym odpowiednikiem spalinowej "125-tki".