Jedną z zalet prowadzenia przedsiębiorstwa jest możliwość odliczenia od podatku wydatków poniesionych na zakup i użytkowanie pojazdów, a także uzyskania częściowego lub całkowitego zwrotu podatku VAT z ich tytułu. Zanim jednak zaczniemy nałogowo odwiedzać stację benzynową nowym samochodem, przyjrzyjmy się dostępnym możliwościom finansowania pojazdu, aby móc zdecydować, jaka forma finansowania będzie dla nas najbardziej optymalna.
1. Zakup za gotówkę, czyli jak szybko pozbyć się pieniędzy i pola manewru
Zakup pojazdu dla przedsiębiorstwa za gotówkę to najszybsze i pozornie najprostsze rozwiązanie. W praktyce oznacza ono jednak zamrożenie środków, które mogłyby pozwolić na rozwinięcie przedsiębiorstwa, wzbogacenie oferty lub dotarcie do nowych klientów dzięki działaniom marketingowym. Decyzja o zakupie za gotówkę podejmowana jest często z braku znajomości korzyści, jakie niosą ze sobą inne formy finansowania lub z obawy przed zaciąganiem długoterminowych zobowiązań finansowych. Ponadto zakup samochodów przez przedsiębiorstwo na własność niesie za sobą konieczność prowadzenia bardziej skomplikowanej dokumentacji księgowej i ewidencyjnej, niż w przypadku np. leasingu lub w sytuacji, kiedy zaciągamy kredyt na samochód dla firmy.
2. Gotówka to jednak najprostsze rozwiązanie dla najbardziej wymagających
Zakup za gotówkę to forma finansowania wyjątkowo korzystna w szczególnych okolicznościach - jeżeli firma potrzebuje samochodu specjalistycznego, o skomplikowanym wyposażeniu dodatkowym, np. pojazdu ciężarowego z kosztowną zabudową. Takie zmiany w konstrukcji znacznie podnoszą wartość rezydualną przedmiotu leasingu. Z racji szybkiej utraty wartości tego typu pojazdów, firmy leasingowe oferują w ich wypadku niezbyt korzystne warunki, aby uzyskać wysokie przychody z tytułu comiesięcznych rat. Sytuacja ta zapewne ulegnie zmianie wraz ze wzrostem ilości firm oferujących leasing samochodów specjalistycznych. W przypadku zakupu za gotówkę samochód może jednak zostać poddany dowolnym (dopuszczonym przez prawo) modyfikacjom, w odpowiednim dla przedsiębiorcy momencie, zaś finalny wydatek poniesiony na jego zakup będzie niższy niż w przypadku leasingu.
3. Leasing - nie bez powodu najpopularniejszy
Leasing aut to optymalne rozwiązanie dla przedsiębiorstw, które chcą obniżyć wysokie przychody podatkowe, ponieważ pozwala zwiększyć koszty uzyskania przychodu. Nie dziwi zatem, że w 2012 roku 68 proc. przedsiębiorców wskazało na tę formę pozyskania samochodu. Z leasingu warto również skorzystać, gdy przedsiębiorstwo nie posiada zdolności kredytowej lub planuje zaciągnięcie kredytu na inne cele, a potrzebuje dostępu do pojazdu. Jest to zatem dobre rozwiązanie dla nowych firm. Co ciekawe, coraz popularniejsze stają się rozwiązania typu „leasing Full Service” zwane także "leasing All in 1". W ich wypadku rata leasingowa może zawierać także koszty ubezpieczenia oraz serwisu leasingowanego pojazdu, pozwalając jednocześnie zminimalizować ilość czynności niezbędnych do obsługi floty, a także działań podejmowanych np. w zakresie likwidacji szkód doznanych w wyniku kolizji.
4. Dwa oblicza leasingu
Wyróżniamy dwie podstawowe formy leasingu. Różnią się one długością trwania umowy, sposobem rozliczenia amortyzacji, kosztów uzyskania przychodu oraz podatku VAT. Poniżej znajduje się tabela, która porównuje najważniejsze aspekty tych dwóch wariantów leasingu. W zależności od sytuacji i struktury dochodów konkretnego przedsiębiorstwa pozwala ona dopasować wariant do potrzeb.
(fot. materiały prasowe) 5. Nie tylko zysk, czyli ryzyko wkalkulowane w cenę
Przy podejmowaniu decyzji o finansowaniu zakupu auta warto zastanowić się, ile możemy stracić, w razie jego kradzieży lub rozbicia. Utrata pojazdu wziętego w leasing oznacza rozwiązanie umowy leasingu. Umowa ta uregulowana jest w Kodeksie Cywilnym w art. 709 (1) - 709 (18), natomiast kwestię konsekwencji związanych z utratą rzeczy będącej przedmiotem leasingu precyzuje art. 709 (5). Przepis ten stanowi, że: "finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i wygaśnięcia umowy leasingu oraz z tytułu ubezpieczenia rzeczy, a także naprawienia szkody." W praktyce może to oznaczać, że ubezpieczenie nie pokryje wartości rat pozostałych do zapłacenia w przypadku przepadnięcia pojazdu i leasingobiorca będzie zobowiązany dopłacić stosowną kwotę leasingodawcy. Należy dokładnie przyjrzeć się zapisom umowy leasingu w tym zakresie i sprawdzić, czy
istnieje możliwość dokupienia ubezpieczenia typu GAP, które pozwala zminimalizować konsekwencje tego typu zdarzeń.
6. A może kredyt?
Jeżeli dysponujemy zdolnością kredytową możemy zdecydować się również na takie rozwiązanie. Niesie ono ze sobą kilka zalet - pojazd od razu staje się przynajmniej częściowo naszą własnością, mamy także możliwość przedwczesnej spłaty w razie dodatkowego zastrzyku gotówki. Najkorzystniejszą formą kredytu na zakup samochodu jest tani kredyt samochodowy, który zazwyczaj oznacza jednak zabezpieczenie poprzez uczynienie banku współwłaścicielem pojazdu, inaczej niż w przypadku mniej opłacalnego kredytu gotówkowego. W przeciwieństwie do leasingu operacyjnego kredytowanie zakupu umożliwia także dokonywanie odpisów amortyzacyjnych, lecz jedynie w zależności od procentowego udziału we własności, zaś całości amortyzacji można dokonać dopiero po zakończeniu spłaty. Rozwiązaniem dającym więcej swobody jest zakup samochodu na kredyt gotówkowy, który mimo wyższego oprocentowania daje np. możliwość sprzedaży auta przed
ukończeniem spłacania kredytu.
Reasumując, w przypadku kredytu możemy zaliczyć do kosztów:
- odsetki zapłacone od raty kredytu, prowizje, opłaty manipulacyjne i opłaty dodatkowe na rzecz banku,
- koszty eksploatacji pojazdu,
- koszt zakupu pojazdu w postaci odpisów amortyzacyjnych (jeśli bank jest współwłaścicielem samochodu, to tylko do wysokości procentowego udziału).
7. Rozwiązanie z drugiej ręki
Osoby poszukujące tańszego rozwiązania, lub ci, którzy nie chcą płacić "podatku od nowości" mogą zdecydować się na leasing samochodów używanych. Wiele firm zajmujących się obsługą flot jak oferuje samochody poleasingowe za rozsądną cenę. Wertując ich ofertę można trafić na wiele zadbanych modeli klasy Premium, użytkowanych przez menadżerów średniego i wysokiego szczebla, z pełną historią serwisową i wiarygodnym przebiegiem. Nie polecamy jednak mocno wyeksploatowanych aut niższej klasy, które w rękach przedstawicieli handlowych biją rekordy wytrzymałości i po kilku latach potrzebują kompleksowego serwisu, nawet jeżeli są to najatrakcyjniejsze cenowo propozycje.
Trudny wybór
Znamy już najpopularniejsze metody finansowania zakupu auta. Uniwersalna odpowiedź na pytanie: "Jaka forma finansowania pojazdu jest najlepsza?" nie istnieje. Kwestię tę trzeba traktować indywidualnie, biorąc pod uwagę cele przedsiębiorstwa, jego zdolność finansową oraz strukturę budżetu, a także stopień ryzyka, jaki są gotowe ponieść osoby decyzyjne.