Rejestracja pojazdu z kierownicą po prawej stronie

| [

]( http://www.kpdi.pl/ ) |
| --- | Używany samochód z niewielkim przebiegiem i w atrakcyjnej cenie? Na niemieckim rynku wtórnym takie okazje to prawdziwa rzadkość. Inaczej jest w Wielkiej Brytanii. Problemem jest jednak funkcjonujący tam ruch lewostronny, a co za tym idzie fakt, że użytkowane tam auta mają kierownicę po prawej stronie. Czy niedługo ta przeszkoda zniknie?

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami w Polsce, gdzie obowiązuje ruch prawostronny, nie można zarejestrować samochodu z kierownicą po prawej stronie. Tak stanowi Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. 2003 Nr 32, poz.262), gdzie wyraźnie wskazuje się, iż „Kierownica w pojeździe o liczbie kół większej niż trzy, którego konstrukcja umożliwia rozwijanie prędkości przekraczającej 40 km/h, nie powinna być umieszczona po prawej stronie pojazdu”. Wyjątkowo, na mocy art. 67 ust. 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym, minister właściwy do spraw transportu może w indywidualnych, uzasadnionych przypadkach zezwolić na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać pojazdy. Dotyczyć może to, m.in. strony po której umieszczona jest kierownica. Decyzja Ministra będzie mieć charakter uznaniowy, a wniosek o jej wydanie musi opierać się na szczególnym uzasadnieniu. Nie sposób niestety wymienić
przypadków, w których spodziewać można się wyrażenia zgody w tym wyjątkowym trybie. Minister podejmować będzie każdą decyzją indywidualnie.

Po prawej niebezpiecznie?

Zakaz ten pierwotnie nie budził wielu kontrowersji, a to z uwagi na dość marginalną skalę zjawiska. Jednakże dyskusja nad zasadnością takiego ograniczenia ożywiła się w związku z migracją Polaków do Wielkiej Brytanii, gdzie obowiązuje ruch lewostronny. Pracujący za granicą zaczęli kupować samochody i przyjeżdżać nimi do Polski. Okazało się wówczas, iż nie mają oni większego problemu z poruszaniem się w naszym kraju pojazdem z kierownicą po prawej stronie i nie powodują większej ilości wypadków, niż kierowcy innych aut. Analogicznie - poruszanie się pojazdami z kierownicą po lewej stronie w Wielkiej Brytanii i Irlandii również nie budzi sprzeciwu tamtejszych władz. W konsekwencji nasiliły się głosu sprzeciwu do zakazu rejestrowania w Polsce pojazdu z kierownicą po prawej stronie.

Mimo to polskie władze konsekwentnie broniły stanowiska, iż jazda samochodem z kierownicą po prawej stronie po drogach, które są dostosowane do ruchu prawostronnego jest po prostu niebezpieczna. W szczególności chodzi o manewr wyprzedzania, podczas którego kierowca w takim samochodzie może mieć ograniczoną widoczność. Już samo przygotowanie do wyprzedzenia powoduje w pojeździe z kierownicą po prawej stronie konieczność zbyt dużego wysunięcia pojazdu na sąsiedni pas ruchu, co w przypadku drogi o ruchu dwukierunkowym, a takich w naszym kraju jest zdecydowana większość, może zwiększać ryzyko zderzenia czołowego z pojazdem nadjeżdżającym z naprzeciwka.

Zwolennicy zniesienia zakazu rejestracji pojazdów z kierownicą po prawej stronie odpierają ten argument podkreślając, iż rejestracja takiego pojazdu nie stanowi z punktu widzenia bezpieczeństwa drogowego większego zagrożenia niż okazjonalne, tymczasowe poruszanie się takim pojazdem. Nie zapominajmy bowiem, iż jazda tego typu samochodem w naszym kraju nie jest zgodnie z obowiązującym prawem zabroniona.

Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Auto z importu: gdy rejestracja tymczasowa traci ważność

Droga i ryzykowna przekładka

Aby ominąć niniejszy zakaz, można podjąć próbę przerobienia samochodu, tak aby odpowiadał ustawowym wymogom. Taka przeróbka polega w szczególności na zamontowaniu nowej deski rozdzielczej, przełożeniu pedałów, a także układu kierowniczego na lewą stronę. Tak zwana „przekładka” może okazać się w wielu wypadkach nieopłacalna. Koszt modyfikacji wynosi bowiem, w zależności od rodzaju samochodu od kilku do nawet kilkunastu tysięcy złotych. Przeciw temu rozwiązaniu przemawia ponadto ryzyko zastosowania niewłaściwych podzespołów i ich nieprawidłowego montażu. Często bowiem do przerobienia pojazdu stosowane są części z aut używanych, rozbitych czy nieoryginalne, tzw. „podróbki”. Jako że przekładka polega m.in. na ingerencji w układ kierowniczy i hamulcowy, należy z wyjątkową ostrożnością podejmować decyzję o jej przeprowadzeniu.

Trudno nie odnieść wrażenia, iż dotychczasowe sztywne stanowisko naszych władz nie zostało wzmocnione przez lobby krajowych producentów i dealerów samochodów. Dopuszczenie rejestracji pojazdu z kierownicą po prawej stronie przyczynić może się do zwiększenia importu używanych pojazdów z Wielkiej Brytanii i Irlandii, gdzie są one wyraźnie tańsze od takich samych pojazdów oferowanych na kontynencie. Obniżyć może to sprzedaż nowych pojazdów w kraju.

Oczekiwana zmiana prawa

Pojawiła się jednak dobra wiadomość dla posiadaczy samochodów z kierownicą po prawej stronie. Istnieje bowiem duża szansa, że już niedługo zarejestrujemy taki pojazd w polskim urzędzie komunikacji. Zgodnie ze zmianami zaproponowanymi przez Ministerstwo Transportu Budownictwa i Gospodarki Wodnej kierowcy będą mogli zarejestrować samochód z kierownicą po prawej stronie pod jednym tylko warunkiem - lusterka oraz światła wewnętrzne pojazdów będą musiały być dostosowane do ruchu prawostronnego.

Propozycja zmian jest reakcją na toczące się przeciwko Polsce postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie niestosowania przepisów dyrektywy Rady 70 311 EWG w sprawie zbliżenia ustawodawstwa państw członkowskich odnoszących się do układów kierowniczych pojazdów silnikowych i ich przyczep, a także dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 września 2007 r. ustanawiającej ramy homologacji pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, części i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów.
Komisja Europejska już w roku 2010, na wniosek mieszkańca Kielc, który bezskutecznie próbował zarejestrować pojazd z kierownicą po prawej stronie, zażądała zniesienie w Polsce takiego zakazu. Ze względu na fakt, iż polskie władze odmówiły wprowadzenia nowych regulacji, Komisja Europejska złożyła skargę do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

W ocenie Komisji Europejskiej zakaz rejestracji pojazdów z kierownicą po prawej stronie, które są dopuszczone do ruchu w innych krajach Unii Europejskiej stanowi złamanie zasady, zgodnie z którą żadne z państw członkowskich nie może ograniczać swobody przepływu dóbr w ramach Unii.
Pomimo przygotowanego przez Ministerstwo Transportu Budownictwa i Gospodarki Wodnej projektu zmian, w listopadzie Rada Ministrów podjęła decyzję o zawieszeniu prac nad nowelizacją przepisów dotyczących rejestracji pojazdu z kierownicą po prawej stronie. Rząd zdecydował bowiem, iż wstrzyma się z wprowadzeniem nowych regulacji do czasu rozstrzygnięcia sprawy toczącej się przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Biorąc jednak pod uwagę silną argumentację Komisji Europejskiej istnieje duża szansa, że już niedługo polskie władze będą zmuszone zaakceptować fakt, iż samochody z kierownicą po prawej stronie będą mogły być rejestrowane w naszym kraju.

Dagmara Malona, Krzysztof Kuczyński - Kancelaria Prawna Domański i Wspólnicy

Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Auto z importu: gdy rejestracja tymczasowa traci ważność

tb/