Jozef Kaban dla Moto.wp.pl o projektowaniu Skody
Jozef Kaban to słowacki projektant, który w podczas swojej pracy zawodowej stworzył między innymi Volkswagena Lupo, Seata Arosę, Bugatti Veyrona i przez lata projektował samochody Audi. W 2008 roku Kaban został głównym stylistą Skody i to on odpowiada za wygląd najnowszych modeli czeskiej marki. Zapytaliśmy go jakie są wyzwania podczas projektowania tak popularnych modeli, czym różni się to od stworzenia supersamochodu oraz jakie modele Skoda pokaże w przyszłości.
Moto.wp.pl: Ostatnia premiera Skody to Rapid Spaceback. Czy od początku był plan stworzenia wersji hatchback? Jak wyglądał proces projektowania tego samochodu?
Jozef Kaban: Pomysł był już na początku, ale pełna uwaga była zwrócona w kierunku limuzyny. Prace nad wersją Spaceback rozpoczęły się trochę później. Cały proces projektowania zajmuje około czterech lat. Rapid liftback pojawił się w zeszłym roku, więc przez pewien czas projektowanie obu modeli przebiegało równolegle. Na początku miały miejsce długie dyskusje jaki rodzaj nadwozia ma przyjąć druga wersja Rapida, czy ma to być kombi, czy może typowy kompakt. Bazując na fakcie, że dla Skody jasna była potrzeba posiadania hatchbacka w tym segmencie.
Moto.wp.pl: Jak myślisz, w jakich krajach wersja Spaceback będzie najpopularniejsza?
Jozef Kaban: Trudno na razie powiedzieć. Raczej w Zachodniej i Centralnej Europie będzie dominował Spaceback, a im dalej na wschód tym bardziej popularny będzie Rapid liftback. W różnych kulturach jest nieco inne pojęcie piękna. Jeśli popatrzycie na największe samochody klasy premium, to są to limuzyny i dlatego w wielu krajach kierowcy chcą sedanów. W innych państwach, choć najdroższe samochody to nadal limuzyny, to inni kierowcy kochają kombi, tak jak ma to miejsce w przypadku Octavii Combi, która jest bardziej popularna na zachodzie.
(fot. zdjęcie producenta) Moto.wp.pl: Spaceback ma mniejszy bagażnik niż liftback, ale nadal jeden z największych w swojej klasie. Czy trudne było zaprojektowanie hatckbacka, który byłby zarazem tak funkcjonalny?
Jozef Kaban: Tak i nie. Kiedy projektowaliśmy ten samochód wiedzieliśmy co chcemy osiągnąć i do czego powinien służyć. Ale nie było to jasne na samym początku i decyzja została podjęta na podstawie wyglądu, gdy pracowaliśmy na osiągnięciu najlepszych proporcji, aby otrzymać jak najlepszy wygląd. To stało się podstawą do obliczeń jakiej wielkości będzie samochód. Model ten jest 18 cm krótszy od liftbacka, ale właśnie patrząc na proporcje wiedzieliśmy, że jest to odpowiednia długość. Już na pierwszy rzut oka widać, że samochód jest duży, elegancki i przestronny w środku, ale nadal widać, że jest to kompaktowy hatchback, a nie kombi. Nie chcieliśmy robić klasycznego kombi ponieważ naszym celem są klienci wybierający hatchbacki.
Moto.wp.pl: Największe marki motoryzacyjne posiadają w ofercie wiele SUV-ów. Czy Skoda również planuje nowe modele tego typu?
Jozef Kaban: Tak, Skoda ma takie plany. Yeti okazało się bardzo popularne w wielu krajach. Samochód został doceniony również przez dziennikarzy, wystarczy obejrzeć film stworzony przez Top Geara. Yeti znalazło swoją własną drogę i stało się mocnym punktem wśród SUV-ów. Ostatnio do oferty dołączyły dwie oddzielne odmiany – City i Outdoor – o różnej stylistyce. Planujemy, że w przyszłości ma się pojawić jeszcze jeden model, większy niż Yeti.
(fot. zdjęcie producenta) Moto.wp.pl: Stylistycznie Yeti nie wygląda jak klasyczny SUV. Czy przyszłe modele też będą wyróżniać się nietypową stylistyką?
Jozef Kaban: Trudno powiedzieć. Jest wiele możliwości jak zaprojektować kolejny model. Nie wszystkie pomysły zapewnią sukces, dlatego trzeba być ostrożnym jaką drogę się wybiera. Jeśli stworzy się typowy samochód, to każdemu będzie się podobał, ale będzie on też jednym z wielu. Natomiast jeśli stworzy się wyjątkowy projekt można odnieść sukces, ale opinie będą mocno rozbieżne. Oznacza to, że niektórzy go pokochają, ale inni już nie. W tej sytuacji powstaje pytanie, jak wiele osób go pokocha. Oczywiście naszym celem jest stworzenie samochodu, który wszyscy pokochają i nie będzie osób, którym się on nie podoba. Tak jak ma to miejsce z Octavią, którą wszyscy uważają za atrakcyjną, a tylko niewielu się z tym nie zgodzi. Jeśli chodzi o nowego SUV-a, jego ostateczny kształt jeszcze nie powstał, ale prace są już daleko posunięte.
Moto.wp.pl: Volkswagen oferuje modele jak Scirocco i CC, które są bardziej sportowe i mają odważniejszą stylistykę. Czy również Skoda może stworzyć podobne modele?
Jozef Kaban: Aktualnie staramy uzupełnić gamę o popularne segmenty, w których Skoda nie ma swoich przedstawicieli. Priorytetem dla nas były samochody kompaktowe. Mamy Octavię, ale ona jest tak duża, że konkuruje nawet z samochodami segmentu D. Potrzebowaliśmy modelu dla klientów poszukujących mniejszego auta. Oczywiście jest możliwość, że w przyszłości pojawią się bardziej nietypowe modele.
Moto.wp.pl: Co jest najtrudniejsze w projektowaniu samochodu?
Jozef Kaban: Dla mnie najtrudniejsze jest określenie tego, co jest najlepsze dla danej marki. W projekcie nie chodzi tylko o to, czego chce projektant, ale też czego wymaga marka i klienci. Trzeba znaleźć równowagę, aby nie tworzyć tylko rzeczy, które się tobie podobają, ale takie, które trafią w gusta innych. Klienci nie oczekują od Skody niektórych rodzajów samochodów. Całość opiera się na podjęciu decyzji dla jakiej marki się pracuje, wierze w to co dana marka robi i ich w ich produkty. Wtedy trzeba się dowiedzieć, co marka i jej klienci będą potrzebować w przyszłości. Dla mnie jest to czwarta marka, dla której pracuję. Każda z nich działa podobnie. Są określeni klienci, marzenia, historia i ciekawe jest to, że każda nich ma określony cel, ale on nieco inny niż u pozostałych.
(fot. zdjęcie producenta) Moto.wp.pl: Jeśli mógłbyś zaprojektować jakąkolwiek Skodę byś chciał, to jak by ona wyglądała?
Jozef Kaban: Moim największym marzeniem była Octavia. To była dla mnie najważniejsza rzecz ponieważ jest to główny model marki. Czekam na debiut nowej Fabii. Oczywiście znam ją bardzo dobrze, ale nie mogę się doczekać premiery, bo wiem, że wygląda bardzo dobrze i jeśli wszystko pójdzie po zgodnie z planem, to powinniśmy mieć wielu zadowolonych klientów. Jeśli chodzi o moje inne marzenia, to trzeba pamiętać, że w Skodzie nie chodzi tylko o stylistykę, ale o kompletny, innowacyjny produkt. To trochę jak z kobietami. Miło jeśli dobrze wygląda, ale jeszcze lepiej jeśli macie o czym porozmawiać, jeśli jest coś więcej niż tylko wygląd. Nabiera to jeszcze większego znaczenia jeśli chcecie spędzać ze sobą więcej czasu. Podobnie jest z samochodami.
Moto.wp.pl: Pracowałeś dla wielu marek. Jak wygląda różnica pomiędzy projektowaniem Skody i Bugatti?
Jozef Kaban: W przypadku Bugatti i innych samochodów wywołujących ogromne emocje można być bardzo egoistycznym i realizować swoje ekstremalne marzenia. Jest tak ponieważ klienci szukają szczególnego samochodu, najlepszego, a nie samochodu dla mas. Od strony estetycznej nie ma jednak dużej różnicy. Każdy chce stworzyć coś bardzo ładnego, ale trzeba zadawać też więcej pytań na temat produktu. W przypadku supersamochodów pytania są inne, trzeba się nauczyć dlaczego niektóre rzeczy są uważane za luksusowe, a inne nie. Granica pomiędzy pięknem a kiczem jest bardzo cienka. Czerpię przyjemność z projektowania Skody, ale również praca dla Bugatti to była świetną zabawą, jakbym sięgnął gwiazd. Projektując Skodę trzeba natomiast myśleć o potrzebach ludzi. Podobnie jak Bugatti jest marzeniem dla wybranych, tak Skoda jest marzeniem dla wielu.
sj, moto.wp.pl