Przepisy dotyczące kontroli trzeźwości nie są sprecyzowane
Na polskich ulicach policjanci wykonują coraz więcej kontroli trzeźwości. Choć ich cel jest godny pochwały, to polskie prawo w tej materii jest niejasne. Od jakiegoś czasu mówi o tym rzecznik praw obywatelskich, a coraz więcej kierowców odmawia dmuchania w alkomaty, powołując się na brak stosownych przepisów.
Z relacji i filmów, które możemy znaleźć w internecie, widać, że kierowcy nie do końca wiedzą o co chodzi, ale też policjanci nie wiedzą, jak reagować w takiej sytuacji. Jak zatem wyglądają aktualne przepisy? Oczywiście funkcjonariusz może skontrolować kierowcę i sprawdzić, czy nie prowadzi po alkoholu. Jednak ustawa antyalkoholowa mówi, że badanie trzeźwości może zostać przeprowadzone tylko w dwóch przypadkach – podczas przyjęcia do izby wytrzeźwień i w razie podejrzenia, że przestępstwo zostało popełnione pod wpływem alkoholu. Ten drugi zapis trudno stosować podczas prewencyjnych kontroli. W końcu oznaczałoby to, że policja podejrzewa wszystkich na danej drodze o jazdę po alkoholu, a nie ma ku temu podstaw.
„Gazetaprawna.pl” przypomina, że sprawą już od pewnego czasu zajmuje się rzecznik praw obywatelskich. W odpowiedzi na jego pytanie Ministerstwo Zdrowia stwierdziło, że jest potrzebna zmiany przepisów, a więc sprawą powinno się zająć Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jednak to drugie w odpowiedzi jedynie stwierdziło, że faktycznie potrzebna jest nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Mimo to nadal nikt nic nie zrobił w tej materii.
Coraz większa świadomość kierowców o nieprecyzyjnych przepisach oznacza, że zapewne w najbliższym czasie więcej osób będzie odmawiać rutynowych kontroli. Z przepisów jasno wynika, że mogą być one wykonywane tylko w momencie uzasadnionego podejrzenia, a zatem np. jeśli po zatrzymaniu i skontrolowaniu dokumentów policjant będzie się obawiał, że kierowca prowadzi pod wpływem alkoholu. Natomiast zatrzymywanie wszystkich jedynie w celu kontroli trzeźwości nie jest zgodne z ustawą.
W ostatnich latach, gdy policja zaczęła częściej korzystać z alkomatów, które działają na odległość i nie wymagają wymiany ustnika, liczba kontroli trzeźwości mocno wzrosła. W 2013 roku było ich 8,7 mln, natomiast dwa lata później już 17,7 mln. W 2016 roku wynik ten prawdopodobnie będzie jeszcze wyższy – przypomina „gazetaprawna.pl”. Choć aktualnie odmowy poddania się kontroli są sporadyczne, to nie ma wątpliwości, że prawo musi zostać zmienione.
sj