Rejestracja i wyrejestrowanie pojazdu

| [

]( http://www.kpdi.pl/ ) |
| --- | Poszukiwaniu i kupnu samochodu towarzyszą najczęściej duże emocje. Łatwo wtedy zapomnieć o urzędowych obowiązkach, a ich niedopełnienie może odbić się czkawką.

Kupując samochód musimy dopełnić obowiązków związanych z jego przerejestrowaniem. W tym celu należy udać się do wydziału komunikacji w urzędzie miasta lub odpowiednio w starostwie powiatowym. Właściwość urzędu wyznacza się na podstawie miejsca zamieszkania bądź siedziby nabywcy. Dopełnienie obowiązków rejestracyjnych winno nastąpić w terminie 30 dni od daty nabycia pojazdu. W większości wydziałów, w celu usprawnienia obsługi petentów zostały wprowadzone "okienka elektroniczne/telefoniczne" pozwalające na wcześniejsze umówienie się na wizytę w urzędzie. Co prawda obecnie w wydziałach komunikacji nie są spotykane takie kolejki jak kilka lat temu, jednakże dla samej wygody petentów zaleca się umówienie na konkretną godzinę przez telefon bądź Internet.

Gdy nie możemy dokonać rejestracji pojazdu osobiście, należy udzielić pełnomocnictwa innej osobie, która w naszym imieniu dokona formalności w urzędzie. Pełnomocnictwo takie powinno być udzielone w formie pisemnej i nie jest konieczne udzielanie go w formie aktu notarialnego bądź z podpisami notarialnie poświadczonymi. Pamiętać należy, iż takie pełnomocnictwo podlega opłacie skarbowej w wysokości 17,00 zł, którą należy uiścić na konto urzędu miasta bądź gminy, gdzie znajduje się właściwy wydział komunikacji. Brak opłaty skarbowej za pełnomocnictwo nie jest przy tym przesłanką do odmowy rejestracji pojazdu.

Osoba, która będzie dokonywać czynności rejestracyjnych w urzędzie, musi pamiętać o posiadaniu przy sobie aktualnego dokumentu tożsamości oraz - jeżeli rejestracja dokonywany będzie na rzecz przedsiębiorcy - odpisu z odpowiedniego rejestru (KRS, CDEiG). W przypadku pełnomocnika musi on pamiętać o posiadaniu kserokopii dokumentu tożsamości osoby, na którą rzecz działa.
Po skutecznym umówieniu się na wizytę w urzędzie należy skompletować niezbędne dokumenty.

Rejestracja nowego pojazdu

W celu rejestracji nowego pojazdu, który wcześniej nie był zarejestrowany na terytorium RP, zgodnie z art. 72 Ustawy Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 98, poz. 602 z późn. zm.) należy do wniosku o rejestrację (wniosek jest dostępny na specjalnym druku w każdym wydziale komunikacji) dołączyć:
- oryginał dowodu własności pojazdu (umowa bądź faktura VAT),
- wyciąg ze świadectwa homologacji, ewentualnie świadectwo zgodności,
- kartę pojazdu,
- dokument potwierdzający zapłatę akcyzy dla samochodów osobowych, a także czterokołowców i czterokołowców lekkich (lub dokument potwierdzający brak takiego obowiązku) z Urzędu Celnego. W przypadku zakupu samochodu w salonie dokument ten może być zastąpiony stosowną adnotacją na fakturze sprzedaży, potwierdzającą fakt posiadania oryginału lub kopii zaświadczenia,
- dowód tożsamości - w przypadku osób fizycznych, - także zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, jeżeli osoba prowadzi taką działalność,
- aktualny odpis z KRS i zaświadczenie o nadanym nr REGON - w przypadku podmiotów rejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym,
- pełnomocnictwo - w przypadku działania przez przedstawiciela dla osoby załatwiającej sprawę.

Ponadto do wniosku należy dołączyć dowody uiszczenia opłaty komunikacyjnej i ewidencyjnej:
- w wysokości 180,50 zł (w tym opłata komunikacyjna 178,50 zł oraz opłata ewidencyjna 2,00 zł) - w przypadku pojazdów samochodowych,
- w wysokości 121,50 zł (w tym opłata komunikacyjna 120,00 zł oraz opłata ewidencyjna 1,50 zł) - w przypadku motocykli, przyczep i naczep oraz ciągników rolniczych,
- w wysokości 111,50 zł (w tym opłata komunikacyjna 110,00 zł oraz opłata ewidencyjna 1,50 zł) - w przypadku motorowerów.
Trzeba będzie również przedłożyć dowód uiszczenia opłaty recyklingowej lub oświadczenie o podleganiu obowiązkowi zapewnienia sieci zbierania pojazdów.

Obowiązkowi uiszczenia opłaty recyklingowej podlegają wszystkie pojazdy sprowadzonego do polski z zagranicy (w tym również z krajów UE) lub nowo wyprodukowanego w Polsce, po dniu 1 stycznia 2006 roku. Opłata ta wynosi w chwili obecnej 500,00zł i należy ją uiścić na konto Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Jak zawrzeć umowę sprzedaży samochodu?

Rejestracja pojazdu wcześniej zarejestrowanego w Polsce

W przypadku nabycia pojazdu zarejestrowanego już na terytorium RP nabywca zobowiązany jest do wniosku o przerejestrowanie pojazdu dołączyć:
- dowód własności pojazdu (umowa sprzedaży lub faktura VAT),
- kartę pojazdu (jeżeli była wydana),
- zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego,
- aktualną umowę ubezpieczenia OC,
- dowód rejestracyjny i tablice rejestracyjne,
- aktualny odpis z KRS i zaświadczenie o nadanym nr REGON - w przypadku podmiotów rejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Pamiętać należy, iż w przypadku gdy sprzedawcą samochodu jest inna osoba niż widniejąca w dowodzie rejestracyjnym, wówczas należy przedstawić ciąg umów wykazujących przejście własności pojazdu.
W przypadku przerejestrowania pojazdu wcześniej zarejestrowanego w RP nie ma obowiązku ponoszenia opłaty recyklingowej.

Rejestracja pojazdu sprowadzonego z zagranicy

W celu zarejestrowania pojazdu sprowadzonego z zagranicy właściciel powinien do wniosku rejestracyjnego dołączyć:
- w przypadku pojazdów zarejestrowanych wcześniej poza krajami UE dokument potwierdzający dokonanie odprawy celnej lub w przypadku zakupu pojazdu w Polsce od podmiotu prowadzącego działalność w zakresie obrotu pojazdami - zapis na fakturze określający numer, datę i miejsce tej odprawy,
- w przypadku pojazdów pochodzących z państw UE - dokument z Urzędu Celnego potwierdzający zapłatę akcyzy dla samochodu osobowego, a także czterokołowców i czterokołowców lekkich (lub dokument potwierdzający brak takiego obowiązku) oraz zaświadczenie z Urzędu Skarbowego potwierdzającego uiszczenie podatku od towarów i usług lub brak takiego obowiązku (druk "VAT"). Obowiązek ten nie dotyczy zakupu pojazdu w Polsce od podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność w zakresie obrotu pojazdami, który wystawia na pojazd fakturę VAT,
- dowód własności pojazdu (umowa bądź faktura), - jeżeli pojazd został nabyty w Polsce od przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie obrotu pojazdami - kopia zaświadczenia o wpisie do CEIDG lub odpis z KRS potwierdzająca prowadzenie przez zbywcę takiej działalności,
- dowód rejestracyjny pojazdu, jeżeli był on zarejestrowany za granicą lub w przypadku pojazdów z krajów innych niż UE i EFTA inny dokument wydany przez organ właściwy do rejestracji pojazdów za granicą, potwierdzający rejestrację pojazdu,
- tablice rejestracyjne, jeśli pojazd był zarejestrowany za granicą lub oświadczenie o ich braku,
- zaświadczenie o pozytywnym wyniku badań technicznych pojazdu lub w przypadku nowego samochodu osobowego z silnikiem spalinowym, ciągnika rolniczego, motocykla i motoroweru,
- wyciąg ze świadectwa homologacji typu pojazdu albo odpis decyzji zwalniającej go z homologacji,
- dowód tożsamości - w przypadku osób fizycznych, a także zaświadczenie o wpisie do CEDIG, jeżeli osoba prowadzi taką działalność,
- aktualny odpis z KRS i zaświadczenie o nadanym nr REGON - w przypadku podmiotów rejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym,
- pełnomocnictwo - w przypadku działania przez przedstawiciela dla osoby załatwiającej sprawę,
- dowód uiszczenia opłaty komunikacyjnej i ewidencyjnej.

Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Jak zawrzeć umowę sprzedaży samochodu?

Wysokość tych opłat wynosi:
- 256,00 zł (w tym opłata komunikacyjna 253,50 zł oraz opłata ewidencyjna 2,50 zł) - w przypadku pojazdów samochodowych,
- 197,00 zł (w tym opłata komunikacyjna 195,00 zł oraz opłata ewidencyjna 2,00 zł) - w przypadku motocykli,
- 121,50 zł (w tym opłata komunikacyjna 120,00 zł oraz opłata ewidencyjna 1,50 zł) - w przypadku przyczep i naczep oraz ciągników rolniczych,
- 111,50 zł (w tym opłata komunikacyjna 110,00 zł oraz opłata ewidencyjna 1,50 zł) - w przypadku motorowerów.

Ponadto do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty recyklingowej lub oświadczenie o podleganiu obowiązkowi zapewnienia sieci zbierania pojazdów.
Pamiętać należy, iż wszystkie dokumenty, które nie zostały wydane w języku polskim muszą być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego, a ich tłumaczenia załączone do wniosku.

Wyrejestrowanie pojazdu

Powodów, dla których należy wyrejestrować samochód może być wiele. Nie zawsze musi to być kradzież, kasacja, czy zarejestrowanie poza granicami RP. Samochód możemy także wyrejestrować po jego sprzedaży, uchroni to sprzedawcę przed ewentualnymi nieprzyjemnościami związanymi z wykorzystaniem samochodu w celach przestępczych lub np. kwestii przedłużenia polisy OC.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd podlega wyrejestrowaniu w przypadku:
- przekazania pojazdu do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów, na podstawie zaświadczenia o demontażu pojazdu lub równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie,
- kradzieży pojazdu, jeżeli jego właściciel złoży stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania,
- wywozu pojazdu z kraju, jeśli pojazd został zarejestrowany za granicą lub zbyty za granicą; - zniszczenia (kasacji) pojazdu za granicą,
- udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności,
- przekazania niekompletnego pojazdu do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub punkt zbierania pojazdów, na podstawie zaświadczenia o przyjęciu niekompletnego pojazdu albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie.

Bez względu jednak na przyczynę wyrejestrowania pojazdu w każdym przypadku należy udać się w tym celu do wydziału komunikacji właściwego urzędu miasta bądź starostwa. Do wniosku o wyrejestrowanie pojazdu należy dołączyć:
- dowód rejestracyjny,
- kartę pojazdu, jeżeli była wydana,
- tablice rejestracyjne.

Dodatkowo należy okazać:
- dowód osobisty właściciela,
- zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej - w przypadku gdy dowód własności jest wystawiony na osobę prowadzącą działalność gospodarczą,
- wypis z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) - w przypadku osoby prawnej,
- pisemne pełnomocnictwo - w przypadku działania przez osobę upoważnioną,
- dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego OC lub dowód opłacenia składki za to ubezpieczenie,
- dowód uiszczenia opłaty skarbowej za decyzję o wyrejestrowaniu pojazdu oraz za pełnomocnictwo.

Poza powyższymi dokumentami, w zależności od przyczyny wyrejestrowania pojazdu, należy złożyć stosowne oświadczenia lub zaświadczenia dotyczące np. kradzieży, zniszczenia, kasacji, sprzedaży poza granice RP itd. Z obiektywnych też powodów niektórych dokumentów nie będziemy mogli dołączyć, jak np. tablic rejestracyjnych w przypadku kradzieży.

Wnioskodawca zobowiązany jest do wniesienia opłaty w wysokości 10,00zł za wydanie decyzji o wyrejestrowaniu pojazdu oraz dodatkowo w przypadku trwałej i zupełnej utraty pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności, opłaty na rzecz gminy obliczanej na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 3 kwietnia 2002 r. w sprawie wysokości opłaty będącej warunkiem wyrejestrowania pojazdu w przypadku udokumentowanej trwałej i zupełnej utraty pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności (Dz. U. z 2002 r. Nr 44, poz. 419, z późn. zm.).

Na koniec należy zaznaczyć, iż zarówno wnioski o rejestrację, jak i wyrejestrowanie pojazdu rozpatrywane są niezwłocznie, a przypadku wydania przez organ decyzji odmownej wnioskodawcy przysługuje prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w terminie 14 dni od daty jej doręczenia. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Wydziału Komunikacji. Odwołanie nie podlega opłacie skarbowej.

Piotr Ignatiuk, Krzysztof Kuczyński, Kancelaria Prawna Domański i Wspólnicy

Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Jak zawrzeć umowę sprzedaży samochodu?