Opel 4x4: inteligentne układy napędu

*Jeszcze 22 lata temu debiutujący wówczas na rynku Opel Frontera był wyposażony w klasyczny, dołączany mechanicznie napęd na wszystkie koła. Dziś w samochodach z Rüsselsheim rozdzielaniem siły napędowej w zależności od potrzeb steruje elektronika, dzięki czemu napęd na wszystkie koła może płynnie współpracować z takimi systemami, jak ABS i ESP. *

Dla osób, które nie potrzebują stałego napędu na cztery koła przewaga sterowania rozprowadzaniem mocy w zależności od potrzeb nad czysto mechanicznymi układami jest ogromna. Typowe wady prostych napędów na wszystkie koła - takie jak hałaśliwa praca zespołu napędowego, znacznie wyższe zużycie paliwa oraz obniżenie komfortu jazdy wskutek silniejszych wibracji - zostały niemal całkowicie wyeliminowane w inteligentnych systemach napędu 4x4. Systemy Opla reagują w ciągu milisekund, precyzyjnie rozdzielając moc w zależności od zmieniających się warunków jazdy. Jest to ich bezapelacyjna przewaga nad innymi systemami dołączanego napędu na wszystkie koła, opartymi wyłącznie na mechanicznym sterowaniu rozdzielaniem mocy w przypadku wystąpienia poślizgu koła. W takich systemach dołączanie napędu drugiej osi następuje z zauważalnym opóźnieniem, co ma negatywny wpływ na dynamikę i komfort jazdy.

W Oplach system napędu na wszystkie koła jest wyposażony w elektroniczne sprzęgło wielotarczowe zamontowane w obudowie mechanizmu różnicowego tylnej osi. Tarcze sprzęgła obracają się w kąpieli olejowej, a czas reakcji modułu sterującego płynną regulacją siły blokującej jest liczony w milisekundach. Takie rozwiązanie umożliwiło inżynierom Opla swobodne dostosowanie strategii sterowania mechanizmem pod kątem optymalnej charakterystyki napędu na wszystkie koła do wymagań różnych modeli, nawet jeżeli zastosowano w nich podobne podzespoły mechaniczne.

Poszczególne moduły sterujące nieustannie wymieniają się danymi z wielu czujników. System napędu na wszystkie koła w Oplu korzysta z tych samych czujników dynamiki jazdy, które dostarczają informacji systemom ABS i ESP. W strategii sterowania napędem na wszystkie koła uwzględniane są dane o przyspieszeniu bocznym i wzdłużnym, kącie obrotu kierownicy i prędkości obrotowej kół. System rejestruje także inne warunki jazdy. Sieć połączeń z innymi podzespołami i płynne sterowanie rozdzielaniem mocy, odbywającym się praktycznie bez zwłoki, sprawiają, że system napędu na wszystkie koła Opla może zapobiegać niebezpiecznym sytuacjom. Na przykład reaguje on natychmiast na obroty kierownicą i stopień wykorzystania dostępnej mocy silnika ustalany na podstawie danych z czujnika otwarcia przepustnicy, nie dopuszczając do poślizgu kół lub utraty stabilności przez pojazd.

W uproszczeniu - inteligentny system napędu na wszystkie koła Opla można porównać do działającego w odwróconym trybie ESP: elektroniczny program stabilizujący interweniuje poprzez układ hamulcowy w krytycznych sytuacjach, pomagając utrzymać tor jazdy samochodu, natomiast elektronicznie sterowany napęd na wszystkie koła zapewnia „prewencyjną” stabilizację pojazdu, jeszcze zanim dojdzie to krytycznej sytuacji.

Opel Mokka

System w modelu Mokka może płynnie rozdzielać moc między przednią i tylną oś w przedziale od 100:0 do 50:50, przy czym w codziennej zwykłej jeździe wykorzystywany jest tylko napęd przedni. Kompletny system napędu na wszystkie koła wraz ze wszystkimi komponentami osi, napędu i skrzyni biegów waży niespełna 65 kilogramów. Napęd na wszystkie koła jest aktywny w stojącym pojeździe, aby mógł on ruszyć bez utraty przyczepności kół. Jest on także włączany z chwilą wciśnięcia pedału sprzęgła. W czasie jazdy cała moc jest kierowana na koła przednie, natomiast napęd na wszystkie koła jest załączany dopiero wtedy, kiedy wymagają tego warunki jazdy. Napęd na wszystkie koła Mokki jest wspomagany systemem ułatwiającym ruszanie na pochyłościach (HSA) i systemem kontroli zjazdu ze wzniesienia (HDC). Elektroniczny układ kontroli trakcji przejmuje także funkcję blokady mechanizmu różnicowego poprzez automatyczną interwencję w działanie układu hamulcowego.

Opel Insignia Country Tourer i Oplu Insignia OPC

Opracowując wariant napędu 4x4 do Insignii, inżynierowie Opla skoncentrowali się na optymalizacji dynamiki prowadzenia pojazdu. Konstrukcja samego napędu na wszystkie koła jest podobny do rozwiązań zastosowanych w modelu Mokka, ale na tylnej osi oprócz wielotarczowego sprzęgła zastosowano także elektronicznie sterowany mechanizm różnicowy o zwiększonym tarciu wewnętrznym. Dzięki temu zmienny rozdział mocy jest możliwy nie tylko wzdłużnie, między przednią a tylną osią, ale także poprzecznie, między tylnymi kołami. Sportowe wrażenia ma zapewnić możliwość przekazania całego momentu obrotowego na tylną oś. Wraz z elektronicznie sterowanym mechanizmem różnicowym o zwiększonym tarciu wewnętrznym, który także płynnie reguluje rozdzielaniem mocy w zależności od sytuacji. Do charakterystyki napędu na wszystkie koła dopasowano także strategię sterowania ESP.

tb/