Instrukcja obsługi autostrady

Program kursów na prawo jazdy obejmuje co prawda kilka godzin szkolenia na drogach o podwyższonej dopuszczalnej prędkości, ale ustawodawca nie sprecyzował, jakie to mają być drogi. Dlatego kursanci, którzy uczą się jeździć w miastach nieposiadających dostępu do dróg ekspresowych czy autostrad, odbywają jazdy na odcinkach dróg, gdzie maksymalnie rozpędzają się do 90 km/h.

Marcin Kukawka, właściciel szkoły jazdy zlokalizowanej w Poznaniu, uważa, że młodzi kierowcy nie są uczeni jazdy z dużą prędkością. Na kursach często nie mają możliwości rozpędzić auta do prędkości 140 km/h, ponieważ większość z nich nie ma możliwości wjechania na autostradę.

Co prawda na teoretycznej części kursu omawiany jest temat autostrad, ale głównie w kontekście ograniczeń prędkości dla różnych pojazdów. Kierowcy także powinni pamiętać, że na autostradzie stosuje się wiele uniwersalnych zasad ruchu.

Samochody osobowe bez przyczepy mogą legalnie poruszać się autostradą z prędkością 140 km/h. Nie oznacza to, że zawsze trzeba jechać 140. Przy dużym natężeniu ruchu lub w złych warunkach atmosferycznych należy jechać tak, aby zdążyć zareagować na ewentualne zagrożenia. Oprócz tego zawsze należy dążyć do jazdy prawym pasem ruchu. Niezależnie od tego, czy mamy do dyspozycji dwa czy trzy pasy, trzeba pamiętać, że środkowy i lewy służą do wyprzedzania. Po zakończonym manewrze zjeżdżamy na prawy pas, chyba, że wyprzedzamy kilka wolniejszych pojazdów, jak np. auta ciężarowe.

Bezwzględnie nie wolno przyspieszać w momencie, kiedy jesteśmy wyprzedzani przez inny pojazd. Nie wolno także wyprzedzać aut prawą stroną.

Na autostradzie samochody poruszają się z dużą prędkością, dlatego bardzo ważne jest zachowanie bezpiecznej odległości zarówno przed, po, jak i obok innych pojazdów. Zdarza się, że ktoś zauważy, że przejechał swój zjazd i nerwowo zahamuje bądź zmieni pas, albo dojdzie do gwałtownej awarii samochodu i kierowca utraci nad nim kontrolę, a wtedy tylko bezpieczna odległość pomoże właściwie zareagować. W Niemczech czy w Szwajcarii mandaty za jazdę "na zderzaku" sięgają nawet kilkuset euro.

Dodatkowo ważne jest, aby obserwować sytuację daleko przed i daleko za prowadzonym autem. Zdarza się, że pędzące z nielegalnymi prędkościami samochody pojawiają się nagle tuż za nami, kiedy akurat wyprzedzamy. Aby uniknąć zagrożenia, warto zerkać w lusterko co kilka sekund.

Gdy natomiast zbliżamy się do węzła, warto obserwować, czy na kończącym się rozbiegowym pasie nie ma samochodów, których kierowcy próbują włączyć się do ruchu. Jeśli mamy taką możliwość, to warto zjechać na środkowy lub lewy pas i umożliwić im płynne wjechanie na prawy pas autostrady lub drogi ekspresowej.

Jazda autostradą wymaga wcześniejszego sygnalizowania swoich zamiarów. Prowadzenie z prędkością bliską 140 km/h sprawia, że sytuacja drogowa zmienia się bardzo dynamicznie, dlatego oprócz tego, że należy planować manewry z dużym wyprzedzeniem, to także warto je wcześniej sygnalizować.

Pas rozbiegowy służy do nabrania prędkości, aby płynnie włączyć się do ruchu. Na autostradzie czy drodze ekspresowej różnica prędkości pomiędzy pojazdami jadącymi prawym pasem, a włączającymi się do ruchu nie powinna bardzo się różnić. Dlatego zawsze należy korzystać z całej długości pasa rozbiegowego i opuszczać go dopiero blisko jego końca. Chyba że ruch jest tak mały, że nie wymusimy na nikim konieczności hamowania.

Pas awaryjny autostrady służy do tego, aby w razie konieczności poruszały się po nim pojazdy uprzywilejowane bądź też bezpiecznie ustawić auta zepsute. W żadnym wypadku nie należy z niego korzystać w czasie zatorów ani pod żadnym pozorem nie wolno planować na nim postojów.

Na płatnych odcinkach autostrad, których w Polsce nie brakuje, zawsze należy pamiętać o zabraniu ze sobą pieniędzy niezbędnych do uiszczenia opłaty. Jeśli system płatności kartą zawiedzie, warto być przygotowanym na opłacenie należności gotówką. Oprócz tego zawsze należy pamiętać, żeby przed wjazdem na autostradę zatankować auto z zapasem. W przypadku, gdy odległości pomiędzy stacjami wynoszą nawet kilkadziesiąt kilometrów, a np. jedna z nich będzie nieczynna, warto mieć zapas paliwa, aby spokojnie dojechać do kolejnej.

Planowanie trasy pomoże uniknąć nerwowych sytuacji, które powstają, kiedy kierowca nie do końca wie, gdzie ma jechać. Zjazdy na autostradach są ponumerowane i opisane, dlatego upewnienie się gdzie i kiedy mamy zjechać pomoże przebyć podróż bez stresów. Dodatkowo warto ustawić sobie nawigację, aby w czasie monotonnej jazdy nie przejechać swojego zjazdu. Kolejny może być oddalony o kilkanaście kilometrów (lub więcej), dlatego ciągłe kontrolowanie swojej pozycji jest opłacalne.

Jazda pod prąd to przyczyna najbardziej tragicznych wypadków na drogach ekspresowych i autostradach. Dlatego zawsze warto upewnić się, że jedziemy drogą we właściwym kierunku. Nigdy nie należy przekraczać linii ciągłych, a dokładna obserwacja znaków drogowych powinna wystarczyć do prawidłowej jazdy. W krajach zachodniej Europy jazda pod prąd na autostradach jest jednym z najsurowiej karanych wykroczeń drogowych.

Jakub Tujaka, Wirtualna Polska