| [
]( http://www.kpdi.pl/ ) |
| --- | *Zawierając umowę ubezpieczenia OC nie zastanawiamy się zazwyczaj, jakie są granice odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. Zasady te uregulowane są ustawowo, więc każdy ubezpieczyciel oferuje nam właściwie ten sam zakres ochrony. Warto jednak przyjrzeć się granicom tej odpowiedzialności. *
Odszkodowanie z ubezpieczenia OC przysługuje, jeżeli szkoda została wyrządzona w związku z ruchem pojazdu. Definiowany jest on w sposób szeroki, gdyż obejmuje nawet szkody powstałe przy wsiadaniu i wysiadaniu, załadowaniu i rozładowaniu, a także zatrzymywaniu. Jednak zakład ubezpieczeń nie odpowiada za utratę gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz np. zbiorów filatelistycznych i podobnych. Takie szkody pokryjemy z własnej kieszeni.
Co istotne, polisa OC nie obejmuje szkód polegających na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska. Należy więc rozważyć doubezpieczenie się od takich zdarzeń, jeżeli przewozimy ładunki mogące doprowadzić do takich skutków.
Ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela wystawiającego polisę OC dotyczą też kwoty odszkodowania. Ubezpieczyciel odpowiada za szkody do wartości wskazanej w umowie. Zgodnie z prawem, suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość 5 000 000 euro w przypadku szkód na osobie i 1 000 000 euro w przypadku szkód w mieniu. Kwoty te podane są w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem; bez względu na liczbę poszkodowanych.
Szczególnie kierujący dużymi pojazdami powinni zastanowić się nad wykupieniem tzw. ubezpieczenia nadwyżkowego. Skutki wypadków spowodowanych przez ciężarówki czy autobusy mogą być znaczące i powodować szkody o wartości przekraczającej limit standardowego ubezpieczenia.
Ubezpieczyciel który pokrył szkodę może w niektórych wypadkach zażądać zwrotu poniesionych przez siebie kosztów od sprawcy. Prawo takie przysługuje ubezpieczycielowi gdy kierowca:
- wyrządził szkodę umyślnie;
- spowodował wypadek w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości, albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych;
- gdy wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
- nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym;
- zbiegł z miejsca zdarzenia.
(fot. Policja.pl) Wyjątkowo traktowane są jedynie sytuacje, gdy kierowca nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, jednak jednocześnie ratował ludzkie życie lub mienie, albo podjął się pościgu za osobą bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa. W takim wypadku kierowca może się uchylić od obowiązku zwrotu wypłaconego ubezpieczenia.
Obecne regulacje pozwalają zakładowi ubezpieczeń odmówić pokrzywdzonemu zapłaty za poniesioną krzywdę, czyli tzw. zadośćuczynienia. Jest to odrębne roszczenie, które występuje czasem równolegle z obowiązkiem pokrycia szkody majątkowej. Może się więc zdarzyć, że ubezpieczyciel pokryje szkodę wyrządzoną przez kierowcę (koszty wynikłe z wypadku), ale ten będzie musiał sam zapłacić zadośćuczynienie za doznaną przez poszkodowanego krzywdę. Stan ten wkrótce może ulec zmianie. Zdaniem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ubezpieczenie OC powinno obejmować również zadośćuczynienie z tytułu krzywdy po stracie członka rodziny.
Odszkodowanie z polisy OC nie przysługuje ani kierowcy ani pasażerom pojazdu, którego kierowca spowodował wypadek. Ochronę taką zapewnia - powszechnie oferowane - dodatkowe ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków - NNW. Taką polisą objęty jest również kierujący pojazdem, który spowodował wypadek, jak również jego pasażerowie. Gwarantuje ona wypłatę odszkodowania w przypadku trwałego uszczerbku na zdrowiu, bądź śmierci, gdy do wypadku dojdzie z winy jego kierowcy ubezpieczonego pojazdu. W przeciwieństwie do polisy OC, ubezpieczenie NNW jest dobrowolne. Jego zasady nie są jednolicie uregulowane w prawie. Tak więc zakres tej polisy (rodzaje szkód, warunki objęcia ochroną, wyłączenia, wysokość sumy gwarancyjnej itp.) mogą być dowolnie formułowane przez strony umowy. Decydując się na zawarcie ubezpieczenia NNW należy więc zapoznać się dokładnie z treścią umowy.