| [
]( http://www.kpdi.pl/ ) |
| --- | Każdego roku liczne grono kierowców staje przed dylematem w jakim zakresie i gdzie ubezpieczyć swój samochód. Podstawowym pytaniem, jakie sobie zadają, to czy pozostać przy starym i sprawdzonym ubezpieczycielu, czy może przeglądać niezliczone oferty innych towarzystw? Ponieważ dla jednych najważniejszym w wykupionej polisie będzie poczucie bezpieczeństwa, a dla innych tylko i wyłącznie cena, postaramy się zwrócić uwagę na najistotniejsze elementy zawarcia nowej polisy dla naszego samochodu.
Jaki zakres ubezpieczenia wybrać?
Dzisiejszy rynek ubezpieczeń komunikacyjnych pełen jest ofert zawarcia umowy ubezpieczenia ograniczonej do jednego czynnika ryzyka lub kilku w tzw. pakietach. Zanim jednak podejmiemy decyzję, jaką polisę wykupić, powinniśmy dokładnie przeanalizować w jakim celu wykorzystujemy nasz samochód. To głównie będzie decydowało o tym, za co tak naprawdę warto zapłacić ubezpieczycielowi. Na dzisiaj, w większości zakładów ubezpieczeń możemy wybrać ubezpieczenie Autocasco (AC), Odpowiedzialności Cywilnej (OC), Następstw Nieszczęśliwych Wypadków (NNW), Car Assistance (CA), Zieloną Kartę (ZK).
Ubezpieczenie Odpowiedzialności Cywilnej jest obok Zielonej Karty, o której więcej poniżej, jedynym obowiązkowym ubezpieczeniem komunikacyjnym, które powinien wykupić każdy posiadacz pojazdu mechanicznego podlegającego rejestracji, a więc: pojazdu samochodowego, ciągnika rolniczego, motoroweru, przyczepy oraz pojazdu wolnobieżnego, z wyjątkiem pojazdów historycznych.
Standardowe warunki i dodatkowe klauzule
Ponieważ polisa OC jest ubezpieczeniem obowiązkowym, to ustawodawca określił minimalne wymagania, jakie powinno spełniać. Zakres ochrony w każdym zakładzie ubezpieczeń będzie więc bardzo zbliżony, jeżeli nie jednakowy. Niektóre z zakładów ubezpieczeń, które chcą w tym segmencie ubezpieczeń pozyskać klientów, oferują do wykupionej polisy OC dodatkowe produkty za „symboliczną złotówkę”. Możemy zatem niekiedy spodziewać się, że do zwykłego ubezpieczenia dostaniemy bonus np. w postaci holowania pojazdów sprawcy i poszkodowanego z miejsca wypadku lub inne podobne świadczenia. Pamiętajmy także, że to ubezpieczenie jest związane z samochodem, a więc w przypadku przejścia lub przeniesienia własności pojazdu pozostaje ono ważne. Może zatem dojść do sytuacji, w której będziemy posiadali już taką polisę i nie będzie konieczności jej wykupywania.
Ponadto zakłady ubezpieczeń oferują możliwość wykupienia ubezpieczenia nadwyżkowego, które to bądź podwyższa limit odpowiedzialności ubezpieczyciela (zwiększa sumę gwarancyjną), bądź poszerza zakres odpowiedzialności za np. szkody w środowisku powstałe w związku z wypadkiem, które w standardowym ubezpieczeniu są wyłączone. Na tego typu klauzule dodatkowe powinny zwrócić uwagę przede wszystkim osoby, które w ramach prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa mogą spowodować szkody o znacznych rozmiarach - np. podczas przewozu paliwa doszło do zniszczenia pojazdu poszkodowanego, a dodatkowo paliwo wylało się do rowu, czego konsekwencjami finansowymi zostanie obciążony sprawca wypadku.
(fot. Thinkstock) Skutki braku OC
Brak takiego ubezpieczenia będzie się wiązać z możliwością nałożenia stosunkowo wysokiej kary, nie mniejszej niż 100 euro. Jej wysokość uzależniona jest od rodzaju pojazdu. Brak ubezpieczenia OC może być jednak dla posiadacza pojazdu bardziej dotkliwy, niż tylko sam obowiązek zapłaty mandatu w sytuacji gdy spowodował on wypadek. Niewykupienie polisy OC powoduje, że za skutki zdarzenia odpowie finansowo bezpośrednio sam posiadacz pojazdu. Ważna polisa gwarantuje mu natomiast ochronę zakładu ubezpieczeń przed roszczeniami osób poszkodowanych.
Jak pokazuje praktyka sądowa, odszkodowania z tytułu spowodowania wypadku mogą sięgać nawet kilkuset tysięcy złotych. Rekordowe do tej pory jednorazowe odszkodowanie w wysokości 900.000,00 PLN, za spowodowanie śmierci osoby w wyniku wypadku komunikacyjnego, zasądził na rzecz rodziny zmarłego w zeszłym roku Sąd Apelacyjny w Warszawie. Brak ustalonego ustawowo limitu odpowiedzialności sprawcy wypadku może spowodować, że w kolejnych latach przyznane przez sądy odszkodowania mogą być jeszcze wyższe.
Podsumowując: ubezpieczenie OC chroni nas przed szkodami, jakie wyrządziliśmy poruszając się pojazdem, takimi jak np. uszkodzenie innego pojazdu poszkodowanego lub utratę zdrowia jego pasażerów. Zakres ubezpieczenia i jego suma, a więc limit odpowiedzialności ubezpieczyciela, jest zagwarantowany ustawowo, tak więc powinien być identyczny w każdym zakładzie ubezpieczeń. Tu możemy przebierać w ofertach cenowych i szukać najtańszego ubezpieczenia.
Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Rejestracja i wyrejestrowanie samochodu
(fot. PAP/ITAR-TASS/Valery Matytsin) Ubezpieczenie autocasco
Ta polisa chroni nas na wypadek utraty pojazdu w wyniku szeroko pojętych zdarzeń losowych: kradzieży, wypadku itp. Rozważając zakup takiego ubezpieczenia powinniśmy zwrócić szczególną uwagę na warunki, które zaproponuje nam ubezpieczyciel. Autocasco to ubezpieczenie dobrowolne, podlegające ogólnym zasadom Kodeksu cywilnego. Oferty ubezpieczycieli mogą się więc diametralnie różnić od siebie. Wynikiem tego będzie również odmienny zakres ochrony, który wprost przełoży się na wysokość odszkodowania w przypadku zaistnienia ewentualnej szkody lub brak jego wypłaty w ogóle. Im mniej czynników ryzyka przejmie ubezpieczyciel, tym tańszą ofertę nam przestawi.
Wyłączenia odpowiedzialności
Wybierając ofertę powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę na wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Muszą być one dopasowane do specyfiki wykorzystania pojazdu. Jeżeli przykładowo prowadzimy szkołę nauki jazdy, albo pojazd jest wykorzystywany w różnego rodzaju zawodach sportowych lub rajdach - nawet prywatnie - osoba kupująca polisę powinna zwrócić uwagę, czy przypadkiem tego typu aktywności nie są wyłączone z zakresu ochrony. Pamiętajmy, że zgodnie z Kodeksem cywilnym ubezpieczyciel jest zobowiązany dostarczyć osobie, która zawiera umowę ubezpieczenia, ogólne warunki ubezpieczenia szczegółowo regulujące te kwestie. W naszym interesie leżeć zatem będzie zapoznanie się z nimi przed podpisaniem umowy. Podpisując polisę potwierdzamy bowiem, że zapoznaliśmy się z jej warunkami i się na nie godzimy. Polemika z ubezpieczycielem już po wystąpieniu wypadku na temat zakresu ubezpieczenia zazwyczaj nie przynosi oczekiwanego przez nas skutku.
Przepisy powszechnie obowiązującego prawa dają co prawda ubezpieczającemu i ubezpieczonemu instrumenty ochrony, każąc m.in. tłumaczyć niejasne zapisy umów na korzyść konsumentów, jednak należy brać pod uwagę, że wiązać będzie się to z czasem, a niekiedy i wejściem w spór sądowy z ubezpieczycielem, co trwa i dodatkowo kosztuje. Dużo lepiej więc zadziałać „prewencyjnie” i po zapoznaniu się z warunkami ubezpieczenia nawet spróbować je zmodyfikować przy zawarciu umowy z ubezpieczycielem. Większość z zakładów ubezpieczeń sprzedających polisy AC, daje taką możliwość choćby w ograniczonym zakresie. Zazwyczaj za opłatą dodatkowej składki będziemy więc mogli wykupić dodatkowe opcje, które umożliwią nam żądanie wypłaty odszkodowania w typowych dla nas sytuacjach.
Sposób kalkulacji szkody
Kolejną kwestią, na którą warto zwrócić uwagę wykupując tego typu ubezpieczenie, jest sposób wyliczania szkód. W przypadku „zniszczenia” samochodu, czyli zazwyczaj szkody na pojeździe, której naprawa będzie przekraczała 70 proc. wartości pojazdu, ubezpieczyciele ustalają wysokość odszkodowania wyceniając pojazd i odliczając od niego wartość wraku. W przypadku natomiast szkód częściowych, a więc kwalifikujących się do naprawy, odszkodowanie może się znacznie różnić w zależności od przyjętej metody wyceny. Do najczęściej stosowanych metod należą wyceny tzw. kosztorysowe i serwisowe (lub inaczej warsztatowe). Pierwsza z nich pozwala zakładowi ubezpieczeń na wykonanie kalkulacji napraw po średnich stawkach z danego terenu, przy użyciu zamienników, w drugiej opierać będziemy się na fakturach za naprawy z konkretnego warsztatu wykonującego prace. Wybór sposobu wyliczania szkody powinniśmy uzależnić przede wszystkim od wieku i stanu pojazdu, który ubezpieczamy. Im starszy pojazd, tym mniej opłacalnym będzie
wykupienie ubezpieczenia w wariancie serwisowym, bo wraz z wiekiem pojazdu rośnie ryzyko powstania szkody całkowitej, a tym samym dodatkowa składka zapłacona za wariant serwisowy nie będzie miała znaczenia.
Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Rejestracja i wyrejestrowanie samochodu
(fot. PAP/Bartłomiej Zborowski) Franszyza
Warto także zwrócić uwagę na franszyzy zawarte w umowie. Franszyza to kwota, o którą każdorazowe odszkodowanie będzie pomniejszane lub która musi zostać przekroczona, aby odszkodowanie zostało w ogóle wypłacone. Inaczej mówiąc, osoba ubezpieczona godzi się pokrywać szkody do określonej wysokości (np. do 500 PLN) z własnej kieszeni, w zamian za obniżenie składki. Podejmując decyzję o wprowadzeniu franszyzy powinniśmy przekalkulować, na ile jesteśmy w stanie naprawiać szkody we własnym zakresie. W przypadku gdy podejdziemy do tej kwestii racjonalnie, może być to dla nas jako ubezpieczonych opłacalne. Ponieważ nie będziemy zgłaszać do ubezpieczyciela wszystkich drobnych szkód, nie tylko nie zapłacimy wyższej składki w danym okresie ubezpieczenia, ale też nie będzie to miało negatywnego wpływu na szkodowość naszej polisy w przyszłych okresach ubezpieczenia, co może nam finalnie pozwolić na zaoszczędzenie kilkuset złotych.
Podsumowując: ubezpieczenie AC jest ubezpieczeniem dobrowolnym, chroniącym nas przed utratą lub uszkodzeniem naszego pojazdu. Jego zakres uzależniony jest od warunków umowy, a więc de facto jest tyle rodzajów ubezpieczenia AC ile zakładów ubezpieczeń na rynku. Zawsze przed podpisaniem umowy ubezpieczenia powinniśmy dokładnie zapoznać się z jej warunkami i ewentualnie próbować je renegocjować.
Ubezpieczenie Następstw Nieszczęśliwych Wypadków
Jest to dobrowolne ubezpieczenie, którego zadaniem jest ochrona kierowcy i pasażerów naszego pojazdu od szkód osobowych np. doznanych urazów lub śmierci. Podobnie jak przy ubezpieczeniu AC, obowiązuje tu zasada swobody kształtowania warunków polisy. Zawierając umowę ubezpieczenia NW powinniśmy więc przede wszystkim zwrócić uwagę na sposób wyliczania szkody. W zależności od zakładu ubezpieczeń i polisy jaką wykupimy, możemy spotkać się z systemem tabelarycznym, procentowym lub progresywnym. Najbardziej ograniczony jest system tabelaryczny, który to polega na wymienieniu w tabeli - stąd nazwa - określonych urazów i przypisaniu im określonej kwoty odszkodowania lub procentu sumy ubezpieczenia. Minusem tego rozwiązania jest to, że jeżeli dany uraz nie jest wymieniony w tabeli, to automatycznie nie jest także objęty zakresem ubezpieczenia. System procentowy i progresywny opiera się już na ocenie przez ubezpieczyciela określonego uszczerbku na zdrowiu i przewiduje wypłatę określonego procentu sumy ubezpieczenia za
procent uszczerbku. W wariancie procentowym przykładowo będzie to 1 proc. sumy ubezpieczenia za każdy stwierdzony 1 proc. uszczerbku na zdrowiu. W wariancie progresywnym procent sumy ubezpieczenia będzie tym wyższy im większy procent urazów stwierdzono.
Podsumowując: NNW jest ubezpieczeniem chroniącym osoby znajdujące się w pojeździe. Z uwagi na fakt, że jest to ubezpieczenie dobrowolne, podobnie jak w przypadku AC, powinniśmy przeanalizować jego warunki tak, aby ustrzec się przed niekorzystnymi dla nas skutkami.
Car Assistance
Jest to ubezpieczenie, które zapewni nam organizację przez ubezpieczyciela usług związanych z wypadkiem czy awarią pojazdu w trasie. Ubezpieczyciele oferują w tym zakresie przede wszystkim holowanie pojazdu do miejsca zamieszkania lub warsztatu naprawczego i zapewnienie pojazdu zastępczego. Niekiedy możemy jednak liczyć na dużo bardziej rozbudowaną ofertę np. pobyt w hotelu lub zapewnienie transportu do miejsca zamieszkania, łącznie z przelotem samolotem. Wszystko zależy w zasadzie od zasobności portfela oraz rzeczywistych potrzeb ubezpieczonego i pod tym kątem powinniśmy analizować dostępne oferty. Ważne abyśmy w przypadku tego ubezpieczenia zwrócili uwagę na ograniczenia wprowadzane przez ogólne warunki ubezpieczenia dotyczące m.in. limitu kilometrów, przez jaki pojazd będzie holowany, czy czasu, przez jaki będziemy mogli korzystać z pojazdu zastępczego.
Nie powinniśmy zapominać, że ubezpieczyciel oferuje nam tylko świadczenia wskazane w umowie. Specyfika tych umów w znacznej mierze przerzuca ryzyko kontraktowe na ubezpieczonego, żaden z ubezpieczycieli nie zapewni nas bowiem, że dany warsztat, pod który pojazd zostanie odholowany, będzie czynny lub będzie w stanie wykonać wymagane naprawy.
Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Rejestracja i wyrejestrowanie samochodu
(fot. Policja.pl) Ubezpieczenie Zielonej Karty
Swoim zakresem odpowiada ono ubezpieczeniu OC, ale obowiązuje tylko za granicą. Mamy obowiązek je wykupić w przypadku wyjazdu za granicę do jednego z państw będącego członkiem systemu zielonej karty. Obecnie do systemu należy 45 państw, w części jednak z nich możemy posługiwać się wykupionym obowiązkowym ubezpieczeniem OC. Aby sprawdzić, czy powinniśmy wykupić dodatkowe ubezpieczenie ZK, możemy wejść na stronę Polskiego Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych i ustalić jakie ubezpieczenie w kraju, do którego jedziemy, jest respektowane.
Podsumowując: o ile oferty w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń OC i ZK nie będą się znacznie różniły swoim zakresem, to wykupując dodatkowe ubezpieczenia dobrowolne powinniśmy zwracać szczególną uwagę na oferowany produkt. Powinniśmy go oceniać przez pryzmat naszych potrzeb i rzeczywistego wykorzystania pojazdu, nie zawsze bowiem najszersze ubezpieczenie będzie nam potrzebne. Pamiętajmy, że są to umowy, które rozpatrywać będziemy na gruncie prawa cywilnego, a co za tym idzie ich interpretacja nie będzie się ograniczała do woli czy wyobrażenia ubezpieczającego o zawieranej umowie. W trakcie prowadzenia postępowania likwidacyjnego i ewentualnego sporu sądowego brany będzie pod uwagę zgodny zamiar stron, a w przypadku niemożliwości jego ustalenia, odwoływać się będziemy do literalnego, czyli dosłownego, brzmienia podpisanej umowy. Dlatego podpisując ją powinniśmy zadbać o to, aby rozwiać nasze wątpliwości i dokonać świadomego wyboru.
Na jaką wartość ubezpieczyć samochód ?
Kolejnym problemem, z jakim przyjdzie się nam zmierzyć, jest podjęcie decyzji, na jaką kwotę ubezpieczyć nasz pojazd. Wiele osób ubezpieczających swoje samochody nie analizuje tego aspektu, co później może wiązać się z nieuzyskaniem pełnej sumy ubezpieczenia w przypadku szkody. Wynika to z faktu, że w większości ogólnych warunków ubezpieczenia doszukamy się zapisu, który mówi o zadeklarowaniu sumy ubezpieczenia przez ubezpieczającego. Zakład ubezpieczeń wycenia natomiast pojazd na dzień samego wypadku ubezpieczeniowego.
Przykładowo: ubezpieczamy pojazd w marcu deklarując jego wartość agentowi, według naszej wiedzy, na 40 000,00 złotych. Do szkody dochodzi w październiku, a z wyceny przygotowanej przez zakład ubezpieczeń wynika, że pojazd był wart np. 30 000,00 PLN. Pojawia się pytanie, skąd taka różnica?
Po pierwsze pojazd również w trakcie ubezpieczenia traci na wartości - zwiększa się przebieg, zużycie itp. Ponadto ubezpieczyciel wykonując wycenę korzysta ze specjalistycznych programów, które ze stosunkowo dużą dokładnością wskazują przybliżoną wartość samochodu danego typu z uwzględnieniem wyposażenia, utrzymania pojazdu w dobrym czy złym stanie. Aby uniknąć nieprzyjemnej niespodzianki po szkodzie powinniśmy rzetelnie podejść więc do określenia wartości naszego samochodu. Jeżeli nie jest to pojazd „prosto z salonu” mogą nam pomóc łatwe do znalezienia w Internecie strony, na których możemy taką wyceny wykonać. Ponadto możemy wymagać od ubezpieczającego nas agenta, aby udokumentował stan pojazdu na potrzeby zawarcia polisy. Standardowo powinny być wykonane co najmniej cztery zdjęcia z zewnątrz oraz zdjęcia licznika i elementów identyfikujących pojazd.
Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Rejestracja i wyrejestrowanie samochodu
(fot. Materiały prasowe) Sprawa jest nieco łatwiejsza, jeżeli dysponujemy pojazdem fabrycznie nowym. W takim wypadku część z zakładów ubezpieczeń pozwala na zawarcie w polisie postanowienia o ustaleniu sumy ubezpieczenia na podstawie faktury zakupu, a nawet utrzymania tej kwoty na potrzebę ubezpieczenia przez oznaczony okres. Pamiętajmy, że w przypadku gdy będziemy kwestionowali wycenę zakładu ubezpieczeń, to na nas będzie ciążył obowiązek udowodnienia wartości pojazdu na dzień szkody. Warto zatem zabezpieczyć się na taką ewentualność już przy podpisaniu polisy. Wówczas unikniemy długotrwałego dochodzenia odszkodowania.
Taniej nie zawsze znaczy lepiej
Wiele osób zawierając umowę ubezpieczenia kieruje się tylko i wyłącznie ceną, wychodząc z założenia, że wszystkie ubezpieczenia są podobne. Jeżeli zawieramy umowę ubezpieczenia tylko w zakresie ubezpieczenia OC, można się z takim stwierdzeniem zgodzić. Nie zawsze jednak opłacalne będzie ubezpieczenie pojazdu w zakresie OC w jednym zakładzie, a np. dokupienie AC i NNW w drugim. Ubezpieczyciele często proponują promocje, w których zakup całego pakietu ubezpieczeń jest tańszy niż wykupywanie poszczególnych. Pamiętajmy też, że cena ubezpieczeń dobrowolnych jest również powiązana z oferowanym zakresem ochrony. Może się okazać, że „promocyjnie” zakupione AC w bardzo niskiej cenie, tak wąsko traktuje ochronę ubezpieczeniową, że w rzeczywistości będzie nieprzydatne.
Poszukując ubezpieczenia, oprócz promocji, warto także zwrócić uwagę na profil samego zakładu ubezpieczeń. Ponieważ zakłady ubezpieczeń segmentują klientów na tych pożądanych - nie koniecznie oznacza to bezszkodowych - i niepożądanych, może okazać się, że cena ubezpieczenia nie będzie zależała tylko od naszego wieku czy rodzaju pojazdu, którym jeździmy, ale będzie także związana z naszym miejscem zamieszkania, czy rodzajem wykonywanej pracy. Nie zapominajmy także, że wykupując ubezpieczenie płacimy również za jakość obsługi. Decydując się na konkretnego ubezpieczyciela powinniśmy rozpatrywać jego ofertę również pod kątem szybkości prowadzenia postępowania likwidacyjnego czy łatwości dostępu. W poszukiwaniu oferty warto posiłkować się dosyć łatwymi w obsłudze „porównywarkami”. Pozwolą one nam dosyć szybko „odsiać” tej najmniej atrakcyjne dla nas oferty i skupić się już tylko na wybranych.
Ubezpieczyć przez agenta czy samodzielnie ?
Jeżeli jesteśmy zdecydowani na konkretną ofertę, na to pytanie powinniśmy odpowiedzieć sami – czy wolimy kontakt z osobą, która przedłoży nam polisę do podpisania, czy może wolimy załatwić wszystkie formalności z domu przez Internet lub telefon. Z formalnego punktu widzenia nie ma to większego znaczenia, ponieważ w każdym przypadku będziemy dysponowali umową, która potwierdza zawarcie ubezpieczenia. Ewentualne niejasności w polisie możemy tak samo wyjaśnić na spotkaniu z agentem jaki i za pośrednictwem infolinii. Jeżeli jednak nie wiemy, które z ubezpieczeń wybrać, dobrym rozwiązaniem może okazać się wizyta w multiagencji. Multiagent to osoba, która nie reprezentuje tylko jednego ubezpieczyciela - jak agent, a wielu. Może nam zatem przedstawić kilka wybranych pod naszym kątem ofert, a my finalnie zadecydujemy, która z nich najbardziej odpowiada nam w zakresie ceny i proponowanej ochrony ubezpieczeniowej.
Jakie dokumenty i informacje będą potrzebne?
Do wykupienia polisy będziemy potrzebować dokumentu potwierdzającego własność samochodu i znać stosunkowo szczegółowe dane dotyczące samego pojazdu. W tym celu najlepiej przygotować dowód rejestracyjny, w którym znajdziemy większość niezbędnych informacji oraz ewentualnie kartę pojazdu. Ponadto powinniśmy mieć przy sobie prawo jazdy -będzie potrzebne, aby podać datę uzyskania uprawnień - lub dowód osobisty. Ważne abyśmy też przygotowali się na określenie naszej historii ubezpieczeniowej - ilość i częstotliwość szkód. W tym celu możemy pobrać od naszego dotychczasowego ubezpieczyciela zaświadczenie o szkodowości lub przygotować po prostu polisę. Dodatkowo część z ubezpieczycieli może nas poprosić o udokumentowanie okresów składkowych, które mają wpływ na wysokość wyliczonej składki.
Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Rejestracja i wyrejestrowanie samochodu
(fot. PAP/Grzegorz Jakubowski) Składając wymagane przez ubezpieczyciela dokumenty i oświadczenia musimy pamiętać o złożeniu ich zgodnie z prawdą i naszą najlepszą wiedzą. Ubezpieczyciel nie ponosi bowiem odpowiedzialności za skutki okoliczności, których ubezpieczający nie podał pomimo istnienia takiego obowiązku, konsekwencją może być zatem nawet odmowa wypłaty odszkodowania. Ponadto jeżeli niepodanie informacji nastąpiło umyślnie, a więc specjalnie zataimy poszczególne dane, domniemywa się, że skutki szkody są wynikiem takiego zatajenia. To ubezpieczający w takiej sytuacji będzie musiał wykazać przed ubezpieczycielem lub sądem, że niepodanie określonych informacji nie miało wpływu na zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela, a tym samym, że należy mu się odszkodowanie.
Co jeżeli źle wybierzemy ?
Kodeks cywilny, a co za tym idzie również ogólne warunki ubezpieczenia, gwarantują nam w przypadku ubezpieczeń dobrowolnych możliwość odstąpienia od umowy ubezpieczenia. Warunkiem jest zawarcie umowy na okres dłuższy niż sześć miesięcy i złożenie oświadczenia o odstąpieniu w ciągu 30 (dla osób prywatnych) lub 7 dni (dla przedsiębiorców) od zawarcia umowy. Opcjonalnie w ogólnych warunkach ubezpieczenia, możemy mieć zastrzeżone prawo do wypowiedzenia umowy w określonym terminie. Umieszczanie takiego zapisu nie jest jednak obowiązkowe i zależy od woli stron umowy. W przypadku ubezpieczeń dobrowolnych warto także pamiętać, że są one związane z konkretnym właścicielem pojazdu. W przypadku gdy sprzedamy samochód, ubezpieczenia te nie przechodzą automatycznie na nowego właściciela. Aby polisy te nadal chroniły, musimy je „przepisać” na nabywcę. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku ubezpieczenia OC. W tym przypadku możemy wypowiedzieć umowę nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu dwunastu miesięcy,
na który umowa ubezpieczenia OC została zawarta. Jeżeli chodzi o to ubezpieczenie, powinniśmy ponadto pamiętać, że polisa OC jest „dowiązana” do pojazdu, a nie osoby. W przypadku sprzedaży samochodu, polisa nie rozwiązuje się, a automatycznie przechodzi na nabywcę. Może więc dojść do sytuacji, w której podwójnie ubezpieczyliśmy w tym zakresie nasz pojazd. W takim wypadku mamy prawo do wypowiedzenia jednej z umów w formie pisemnej (zakład ubezpieczeń będzie mógł jednak żądać od nas składki za okres świadczenia ochrony).
Podsumowanie
Proces samego zawarcia polisy jest w znacznej mierze odformalizowany. Podpisując jednak umowę powinniśmy dokładnie zapoznać się z jej treścią i zwrócić uwagę przede wszystkim na oferowany zakres ubezpieczenia. Świadomość warunków zawartej umowy, w znacznej mierze pozwoli nam uzyskać odszkodowanie adekwatne do opłaconej składki. Ponadto warto dopasować zakres ubezpieczenia do naszych aktualnych potrzeb i możliwości finansowych. Pamiętajmy także, że ubezpieczyciel jest zobowiązany wskazać nam w formie pisemnej wszystkie różnice pomiędzy treścią zawartej przez nas umowy a ogólnymi warunkami ubezpieczenia. Sama umowa zawsze będzie miała pierwszeństwo. Zadbajmy więc o to, aby znalazły się tam wszystkie wynegocjowane przez nas warunki.
W przypadku ubezpieczenia OC natomiast, powinniśmy pamiętać o obowiązku posiadania tego typu polisy, przynajmniej w minimalnym zakresie wymaganym przez ustawę. Jeżeli wykupujemy je na potrzeby prowadzonego przez nas przedsiębiorstwa, warto także rozważyć wykupienie dodatkowych klauzul rozszerzających jego zakres, tak aby cała nasza działalność znalazła się pod ochroną.
Bogusz Kamiński, Krzysztof Kuczyński
Kancelaria Prawna Domański i Wspólnicy
tb/
Inne porady Kancelarii Prawnej Domański i Wspólnicy, www.kpdi.pl: Rejestracja i wyrejestrowanie samochodu