Gdy ubezpieczyciel nie chce wypłacić pełnej kwoty odszkodowania
| [
]( http://kancelarie.krakow.pl ) |
| --- | Częstą praktyką jest, iż towarzystwa ubezpieczeń w przypadkach zgłoszenia szkody, po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, odmawiają wypłaty odszkodowania lub nie dokonują wypłaty pełnej kwoty. Liczą na to, że ubezpieczony nie zdecyduje się na dochodzenie swoich praw przed sądem. Wiele osób niestety tak robi, a jest to duży błąd.
Kiedy ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania
Niestety jest wiele przypadków, które uprawniają ubezpieczyciela do odmowy wypłaty kwoty odszkodowania, a poszukiwać ich najczęściej należy w Ogólnych Warunkach Umowy, czyli załączniku do umowy. Przykładowo w umowach ubezpieczenia AC standardem jest zapis mówiący, iż ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania w przypadku zgubienia kluczyków od auta i nie poinformowania o tym uprzednio ubezpieczyciela. Nadto pewne regulacje znajdują się także w ustawach. I tak zgodnie z art. 43 pkt. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczyciel ma prawo żądać zwrotu wypłaconego poszkodowanym odszkodowania od sprawcy wypadku, jeśli ten spowodował go pod wpływem alkoholu.
Niedozwolone postanowienia umowne
Niezwykle istotnym jest, aby w takich przypadkach zwrócić uwagę na podstawę odmowy wypłaty odszkodowania podaną przez ubezpieczyciela. W szczególności jeżeli ubezpieczyciel odmawia wypłaty, powołując się na zapisy OWU, może okazać się, iż zawarte tam postanowienia, jako nieuzgadniane indywidualnie z klientem, nie będą go wiązały. Dzieje się tak w sytuacji, gdy postanowienia te kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Zdarza się także, iż towarzystwa ubezpieczeń w sposób daleko niekorzystny dla właściciela samochodu interpretują postanowienia OWU. Pamiętać należy, iż zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, zawarte we wzorcu umownym postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta. Często także kwota odszkodowania jest określona przez ubezpieczyciela w sposób zaniżony. Zawsze w takiej sytuacji należy wnieść odwołanie do ubezpieczyciela i przedstawić swoje stanowisko, np. wskazać niepoprawność sporządzonego w postępowaniu
likwidacyjnym operatu szacunkowego. O takim prawie osoba otrzymująca decyzję w przedmiocie wypłaty odszkodowania powinna być poinformowana, a samo postępowanie przed ubezpieczycielem jest bezpłatne i odformalizowane.
(fot. KWP Łódź) Termin wypłaty
Należy pamiętać, że termin wypłaty odszkodowania jest regulowany przepisami Kodeksu Cywilnego. Art. 817 stanowi, iż ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.
W sytuacjach, gdy wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia jest niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Należy jednak pamiętać, że bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie 30 dni licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Ponadto nie jest możliwe wydłużenie w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczenia terminu trzydziestodniowego.
Wysokość odszkodowania
Osoba uprawniona do uzyskania odszkodowania może żądać odszkodowania w kwocie wynoszącej 100 proc. wartości pojazdu sprzed wypadku. W praktyce jednak często ubezpieczyciele np. uznają fakt zaistnienia szkody całkowitej już wtedy, gdy koszt naprawy auta po wypadku wynosi około 70% jego wartości sprzed wypadku. Należy pamiętać, że jest to nieuprawnione. W orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2006 roku wskazano, że koszt naprawy uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym pojazdu, nieprzewyższający jego wartości sprzed wypadku, nie jest nadmierny w rozumieniu art. 363 § 1 k.c (…) a także, iż przyjmuje się, że nieopłacalność naprawy, będąca przesłanką wystąpienia tzw. szkody całkowitej, ma miejsce wówczas, gdy jej koszt przekracza wartość pojazdu sprzed wypadku.
Inne porady Kancelarii Prawnej Adwokaci i Radcowie Prawni, www.kancelarie.krakow.pl: Badanie techniczne - kiedy trzeba je wykonać, jakie są konsekwencje jego braku
(fot. Policja.pl) Inną niekorzystną praktyką jest wyliczanie wysokości odszkodowania z polisy OC przy wykorzystaniu ceny zamienników, bądź dokonywanie potrącania amortyzacji (tj. zużycia). Powoduje to zaniżanie kwot wypłacanych odszkodowań. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 roku, sygn. III CZP 80/11 wskazał, iż zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia OC, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. W związku z powyższym należy pamiętać, że uprawniony do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia ma prawo żądać od ubezpieczyciela odszkodowania wyliczonego na podstawie cen części oryginalnych.
Netto czy brutto ?
W uchwale Sądu Najwyższego podjętej w składzie 7 sędziów z dnia 17 maja 2007 roku, sygn. III CZP 150/06 czytamy, iż odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, ustalone według cen części zamiennych i usług, obejmuje kwotę podatku od towarów i usług (VAT) w zakresie, w jakim poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.
Powyższe oznacza, iż o tym, czy ubezpieczenie zostanie wypłacone w kwocie netto czy brutto, decyduje status osoby ubiegającej się o wypłatę. Jeżeli osoba poszkodowana jest płatnikiem podatku VAT, otrzyma odszkodowanie w kwocie netto, w każdej innej przeciwnym wypadku należne będzie odszkodowanie w kwocie brutto.
Po pomoc do Rzecznika Ubezpieczonych
W przypadku odmowy wypłacenia odszkodowania lub opóźnień w wypłacie leżących po stornie ubezpieczyciela, warto poszukać ochrony u Rzecznika Ubezpieczonych, którego jednym z zadań ustawowych jest reprezentowanie interesów ubezpieczonych. Regulacje dotyczące Rzecznika znajdują się w ustawie z dnia 22 maja 2003 roku o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych.
Procedura wystąpienia o pomoc do Rzecznika jest bardzo prosta i co istotne nie podlega opłacie. Najłatwiej złożyć pisemny wniosek zawierający dokładny opis sytuacji i dane poszkodowanego. Należy także pamiętać aby do pisma załączyć kserokopię polisy oraz dotychczasową korespondencję z ubezpieczycielem. Na podstawie wniosku Rzecznik oceni czy doszło do naruszenia praw osoby uprawnionej do otrzymania odszkodowania. W przypadku wystąpienia naruszenia, Rzecznik jest uprawniony do podjęcia interwencji.
Decyzja o skierowaniu sprawy do sądu
W sytuacji, gdy ubezpieczyciel negatywnie rozpatrzy odwołanie od wydanej niekorzystnej dla poszkodowanego decyzji, należy zastanowić się nad dalszym postępowanie. Na tym etapie warto skorzystać z fachowej pomocy podmiotu, który oceni zasadność roszczeń i skonstruuje pozew. Należy pamiętać, że to pokrzywdzony musi przed sądem wykazać swoje racje. Na powodzie spoczywa ciężar dowodu faktu zawarcia umowy ubezpieczenia, faktu wystąpienia zdarzenia powodującego szkodę oraz jej wysokość, związku przyczynowego oraz okoliczności odmowy dokonania wypłaty. W praktyce często koniecznym jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy na okoliczność określenia wysokości szkody, a w sprawach bardziej skomplikowanych także biegłego, którego zadaniem będzie odtworzenie przebiegu wypadku. W sądzie sprawa jest prowadzona w postępowaniu procesowym, pozew podlega opłacie w wysokości 5 proc. wartości przedmiotu sporu, a więc dochodzonej przez powoda kwoty.
Inne porady Kancelarii Prawnej Adwokaci i Radcowie Prawni, www.kancelarie.krakow.pl: Badanie techniczne - kiedy trzeba je wykonać, jakie są konsekwencje jego braku
tb/