Wioska Celtów na autostradzie A4
Największą w Polsce osadę Celtów, pochodzącą z III-II wieku p.n.e. odkryli archeolodzy w Podłężu koło Wieliczki. Odkrycia dokonano podczas wykopalisk prowadzonych przez Krakowski Zespół do Badań Autostradowych wyprzedzających budowę autostrady A4.
Celtowie to lud wywodzący się z północnego przedpola Alp zaświadczony w źródłach od około VI wieku p.n.e. Znany był z wysokiego poziomu cywilizacyjnego. Wraz z rozprzestrzenieniem się po obszarze Europy Celtowie przenosili ze sobą znajomość obróbki metali i wyspecjalizowane rzemiosło garncarskie. W latach 280 - 277 p.n.e. najechali i ograbili Trację, Macedonię i Grecję. Pasmo sukcesów nie trwało długo i po kilku latach Celtowie ulegli rozproszeniu i zostali zmuszeni do wycofania się z Bałkanów.
Większość z nich trafiła do Europy Środkowej. Pewna ich część mogła trafić na obecne terytorium Małopolski. Wykopaliska trwały siedem sezonów (2000-2001, 2003-2007). Przebadano ponad 4 hektary powierzchni na odcinku przyszłej autostrady A4. Prowadzącym badania udało się zbadać niemal całą osadę celtycką, co jest ewenementem na skalę Polski.
Odkryto 17 chat. Były to półziemianki - konstrukcje częściowo wkopane w ziemię o rozmiarach ok. 3-4 m na 4-5 m. Niektórzy badacze powątpiewają, że w opisanych wyżej półziemiankach mieszkali ludzie - nie zanotowano w ich wnętrzu palenisk, poza tym ich metraż zdaje się niewystarczający - przeciętnie 10 - 15 m2.
Oprócz licznych skorup naczyń ceramicznych archeolodzy pozyskali w Podłężu największy jak dotąd znaleziony w Polsce zbiór szklanych celtyckich produktów. Składa się nań 25 fragmentów bransolet i 37 paciorków o ciemnoniebieskiej kolorystyce. W Podłężu archeolodzy znaleźli też liczne narzędzia z żelaza - siekierę, dłuta, szydła, noże, okucia, fragment nożyc.
"Do najbardziej sensacyjnych odkryć dokonanych w Podłężu można zaliczyć znalezienie dwóch monet celtyckiego plemienia Bojów. Obie: srebrną i złotą, odkryto na podłogach chat półziemiankowych - mówi Dzięgielewski. Wszystko spoczywało w ziemi na trasie przyszłej autostrady.
Do sukcesu wykopalisk przyczyniła się niewątpliwe skala badań. A ta nie byłaby możliwa, gdyby nie budżet i priorytety badań ratowniczych na trasie przyszłej autostrady A4. W ten sposób innowacje w dziedzinie transportu samochodowego, przyczyniły się do poszerzenia naszej wiedzy o nowościach technologicznych, rozprzestrzenianych przez Celtów ponad 2 tys. lat temu na obecnych obszarach Polski.
(PAP)