Uwaga na zmęczenie za kierownicą
Zmęczenie to prawdopodobnie najbardziej bagatelizowany czynnik wśród przyczyn wypadków drogowych, ponieważ jego rzeczywisty udział jest trudny do zmierzenia. Szacuje się, że zmęczenie ma wpływ na nawet 30 proc. wypadków śmiertelnych i 15 proc. wypadków, których skutkiem są poważne obrażenia uczestników zdarzenia.
- Trudno jest obiektywnie ocenić własny poziom zmęczenia - mówi Zbigniew Weseli, dyrektor Szkoły Jazdy Renault. - Z tego względu ryzyko jazdy, kiedy potrzebujemy odpoczynku, a następnie wpływ zmęczenia na spowodowanie wypadku są często zupełnie nie brane pod uwagę przez kierowców.
Wypadki spowodowane zmęczeniem mogą zdarzyć się bez względu na porę dnia lub nocy oraz niezależnie od tego, czy jesteśmy w trakcie długiej podróży, czy krótkiej przejażdżki. W tego typu zdarzeniach istnieje dwukrotnie większe prawdopodobieństwo, że okażą się one śmiertelne. Jest to związane z brakiem reakcji prowadzącego auto na niebezpieczną sytuację, np. kierowca, który usnął, nie zacznie hamować. Zaśnięcie za kierownicą nie zdarza się nagle. Zawsze jest poprzedzone sygnałami takimi jak ziewanie, najeżdżanie na linię na jezdni, dyskomfort i suchość oczu, nieuzasadnione różnice w prędkości jazdy czy trudności z zapamiętaniem ostatnich kilku kilometrów. Często tuż przed zaśnięciem kierowcy pogłaśniają muzykę albo otwierają okno. Około 40 proc. wypadków związanych ze snem dotyczy samochodów dostawczych, a w grupie największego ryzyka są mężczyźni poniżej 30 roku życia.
Do głównych przyczyn zmęczenia zalicza się zbyt krótki lub złej jakości sen, podróż w nocy, w godzinach, w których zwykle śpimy lub po południu, gdy nasz biologiczny zegar sprawia, że czujemy zmęczenie, zwłaszcza po obfitym lunchu. Ważnym czynnikiem jest też długość i monotonia podróży.
Kierowcy powinni starać się być bardziej świadomi wpływu zmęczenia na bezpieczeństwo jazdy. Nasz stan i możliwości działania po kilkunastu godzinach bez snu są porównywalne do stanu po wypiciu alkoholu. Dlatego nie zaczynajmy długiej podróży, jeśli już jesteśmy zmęczeni. Jedynym skutecznym rozwiązaniem na zmęczenie jest odpoczynek.