Szlachetne paliwa: czy warto tankować premium?
| [
]( http://menadzerfloty.pl/ ) |
| --- |
Dyskusja na ten temat wciąż trwa. Niedawno koncern BP wprowadził na rynek linię paliw ACTIVE, a każda duża sieć stacji benzynowych w Polsce ma w swojej ofercie podobne produkty. Paliwa premium to nie tylko wysokooktanowe benzyny (od 98 wzwyż), ale także oleje napędowe o liczbie cetanowej od 55. Różnica między zwykłym a szlachetnym paliwem? Przede wszystkim cena oraz ilość i jakość zastosowanych dodatków. Czy warto stosować takie paliwa, za co tak naprawdę płacimy i co dostajemy w zamian? Postanowiliśmy sprawdzić.
Zacznijmy od teorii. Analizując oferty największych koncernów paliwowych na naszym rynku, można było do niedawna wyodrębnić dwie grupy produktów. Pierwsza to standardowe paliwa, np. PB 95. Druga to paliwa o liczbie oktanowej od 98 do 100, zawierające uszlachetniające dodatki mające obniżyć spalanie, zwiększyć moc itd. Dziś sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana, bo pojawiły się standardowe paliwa z dodatkami uszlachetniającymi, np. PB 95 BP Ultimate ACTIVE. Celem ich stosowania ma być zredukowanie ilości osadów we wnętrzu silnika, powstających w procesie spalania, a także usunięcie istniejących. To powinno przełożyć się na niższą emisję spalin i ogólny stan jednostki napędowej, a w konsekwencji prowadzić do mniejszego zużycia paliwa, większej kultury pracy i dłuższej żywotności.
Mocy, przybywaj
Wyższa liczba oktanowa to łagodniejszy i wolniej przebiegający proces spalania. Eksploatowany na takim paliwie silnik powinien pracować gładziej i palić mniej. Nie zyska jednak mocy. By ją poczuć, trzeba zalać paliwo o liczbie oktanowej powyżej 99, zawierające eteryczne dodatki z dużą ilością tlenu. Taki produkt od lat proponuje nam Shell. Paradoksalnie tak dobre paliwo może zaszkodzić silnikom starszej generacji.
Z danych niemieckiego ADAC wynika, że moc silnika zasilanego paliwem premium może wzrosnąć o 1,5-4,5 proc. Nie odczuje tego żaden kierowca. Czy paliwa o większej liczbie oktanowej mają realny wpływ na warunki pracy przeciętnego silnika benzynowego? Co się zmieni, gdy wlejemy PB 98 zamiast 95 albo 100 oktanów zamiast 98?
– Z paliwami jest jak z paszą dla rasowych koni w Janowie Podlaskim. Nakarmiony nieodpowiednią paszą koń zdechnie. Eksploatując współczesny silnik o małej pojemności i wysokim stopniu sprężania, musimy ciągle monitorować jego pracę – mówi rzeczoznawca techniki samochodowej, Wojciech Kulesza. – Błędem jest, że im silnik o większym przebiegu, tym wlewamy tańsze paliwo o niższej liczbie oktanowej. Powinno być odwrotnie, bo w starym silniku zgromadziły się nagary w komorze sprężania i łatwiej można doprowadzić do detonacyjnego spalania, niszczącego jednostkę w bardzo krótkim czasie. Benzyna o wyższej liczbie oktanowej nie zaszkodzi silnikowi, a obserwując na komputerze spalanie chwilowe, da się zaobserwować mniejsze zużycie paliwa.
Zatem czy warto zapłacić nawet kilkadziesiąt groszy więcej za litr? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Niektóre silniki, zwłaszcza te w samochodach o sportowym zacięciu, np. Volkswagenie Golfie R czy Chevrolecie Camaro, powinny być tankowane paliwem o liczbie oktanowej 98. To zalecenie producenta. W praktyce oznacza ono, że możemy tankować benzynę 95, bo jest to – zgodnie z instrukcją obsługi – dopuszczalne. Nie powinniśmy też stracić gwarancji. – Stosowanie paliw o wyższej liczbie oktanowej to tylko rekomendacja – wyjaśnia Wojciech Osoś, dyrektor PR w General Motors Poland.
– Nasza marka nie stosuje i nie rekomenduje stosowania takich paliw w swoich modelach. Nie jest to zabronione, ale też nie istnieje taka potrzeba. Zdecydowanie zalecamy stosowanie paliw ściśle z zaleceniami zawartymi w instrukcji obsługi. Nie mamy silników, w których należy używać paliwa o liczbie oktanowej 98 lub wyższej – powiedziała nam Katarzyna Kaszubkiewicz z Hyundai Motor Poland.
Do rekomendacji producenta warto się stosować, bo są efektem dokładnych badań. Jeśli w naszym modelu zalecana jest benzyna 98, powinniśmy jej używać. Jeśli nie, wlewanie paliw o wyższej liczbie oktanowej mija się z celem. Zamiast poprawy osiągów odczujemy pustkę w portfelu. – Współczesne silniki muszą dostać ściśle określoną ilość paliwa o precyzyjnie zaprojektowanym składzie chemicznym. Każde odstępstwo jest karane śmiercią jednostki napędowej. Dotyczy to zwłaszcza paliw z dodatkiem alkoholu. Ich stosowanie wymaga większych dysz we wtryskiwaczach. Proszę porównać, jakie dysze pracują w motocyklu żużlowym, zasilanym alkoholem lub silnikach motorowodnych. Mają ok. 3 mm średnicy – wyjaśnia rzeczoznawca, Wojciech Kulesza.
Czysty silnik czy… marketing?
Na stacji BP zatankujemy Ultimate Active, na stacji Lotos – Dynamic, Lukoil – Ecto, Orlen proponuje nam Vervę, a Shell – V-Powera zaś Statoil – Supremę. Pod koniec maja na stacjach BP pojawiło się paliwo Ultimate Active. W uproszczeniu – benzyny z dodatkami usuwającymi zanieczyszczenia z silnika. Mają prowadzić do zmniejszenia zużycia paliwa i zwiększenia zasięgu aut. Jak informują przedstawiciele koncernu, prace nad nowym paliwem trwały 5 lat i pochłonęły 50 tys. godzin prób. Nie podniesiono przy tym cen. – Ponad 10 lat temu rozpoczęliśmy sprzedaż paliw BP Ultimate. Słysząc od naszych klientów, że oczekują od nas paliw, które poradzą sobie z problemem zanieczyszczenia silnika, pracowaliśmy nad nową technologią, która go rozwiązuje – powiedział w wywiadzie dla „Menadżera Floty” dyrektor generalny BP w Polsce, Piotr Pyrich.
Był to skuteczny zabieg, pozytywnie wpływający na sprzedaż koncernu w każdym z krajów, w którym pojawiły się paliwa Active. Okazało się, że „zwykła” PB 95 też może być „premium”. – Sposób, w jaki się pozycjonujemy, odpowiada temu, czego oczekują od nas klienci – dodał Pyrich.
Tylko… czy to może tak działać i nie zaszkodzi starym silnikom, które są w wielu miejscach „uszczelnione” nagarami? – Czysta homeopatia – komentuje rzeczoznawca techniki motoryzacyjnej, Wojciech Kulesza. – W starych silnikach, zaprojektowanych do pracy na etylinie, musimy używać specjalnego dodatku potasowego. Do oleju napędowego czasami dodaje się substancje polepszające warunki smarne paliwa, żeby lepiej były smarowane elektrozawory, czyli wtryskiwacze piezoelektryczne, lub w starszych rozwiązaniach pompowtryskiwacze bądź też rotacyjne pompy wtryskowe smarowane paliwem. Dawno temu taksówkarze dolewali do diesla 2% Mixolu i miało to wtedy sens, bo jeżdżono na oleju opałowym, który powodował zacieranie się sekcji tłoczących w pompach wtryskowych. Dziś, w nowoczesnych TDI z filtrami cząstek stałych, mogłoby to przyspieszyć zatykanie tych filtrów – dodał nasz ekspert.
Zanieczyszczone zawory wlotowe zakłócają proces mieszania się paliwa z powietrzem. Efektem jest utrata mocy i spadek dynamiki. Mogą się też pojawić zakłócenia płynności pracy silnika. W przypadku paliw premium (Ultimate) z technologią ACTIVE udało się do 56 km zwiększyć zasięg samochodów z jednostkami Diesla i do 44 km w przypadku aut z silnikami benzynowymi, zasilanymi Ultimate 98. Czyste zawory i wtryskiwacze. To przekonało klientów. Na tym nie koniec, jesienią polscy kierowcy będą mogli sprawdzić kolejny, nowy rodzaj paliw z dodatkami zapobiegającymi osadzaniu się zanieczyszczeń i mającymi obniżać spalanie. – Nowa technologia Active pojawi się również w zimowej wersji olejów napędowych – informuje Małgorzata Bogacz, dyrektor ds. marketingu BP w Polsce.
Lotos ma w swojej ofercie paliwa Dynamic. Jak wskazuje nazwa, mają poprawiać dynamikę, czas reakcji i osiągi silników, zapewniać pełną moc i lepsze przyspieszenie. Ten produkt jest efektem współpracy jednej z najnowocześniejszych w Europie rafinerii Grupy Lotos ze światowym liderem branży chemicznej, firmą BASF. To także odpowiedź na zapotrzebowanie klientów na paliwa o ponadprzeciętnych parametrach.
Lukoil postanowił zastosować tę samą taktykę. Chcesz poprawić osiągi samochodu i zapewnić mu lepszą ochronę? Tu też są paliwa klasy premium: Ecto Plus i Ecto Diesel. Nowe produkty, wzbogacone o dodatki myjące i smarne, wprowadzono w marcu. Mają umożliwiać wykorzystanie 100 proc. możliwości silnika. Specjalnie dobrane składniki chronią wtryski przed osadzaniem się nagaru i pomagają usunąć już nagromadzony. Gdzieś to słyszeliśmy? Tak, na BP. Lukoil zapewnia, że jego paliwo dodatkowo zmniejsza tarcie.
Orlen ma oczywiście paliwo Verva z rafinerii w Płocku. Benzyna 95, wzbogacona dodatkami uszlachetniającymi: detergencyjnym, antykorozyjnym i antyutleniającym. Detergent umożliwia utrzymanie w czystości układu dolotowego silnika, ogranicza tworzenie się osadów na zaworach dolotowych i w komorze spalania. Inhibitor korozji chroni przed nią silnik i układ paliwowy. Zastosowane dodatki mają ograniczać zużycie paliwa, tworzenie się osadów i zmniejszać ryzyko uszkodzeń. Dodatki antyutleniające zapobiegają starzeniu się benzyny. Stosowanie benzyny EuroSuper 95 umożliwia – jak czytamy na stronach koncernu – wydłużenie okresu wymiany oleju, co zmniejsza w ten sposób jego zużycie. Wydłuża się także żywotność świec i układu wydechowego. Benzyna EuroSuper 95 chroni katalizator i przedłuża jego trwałość oraz zmniejsza emisję węglowodorów do atmosfery.
Benzyna Super Plus 98 ma zapewniać prawidłowe osiągi, równomierną pracę silnika oraz niskie zużycie paliwa. Pakiet dodatków uszlachetniających ma gwarantować utrzymanie czystości układu dolotowego silnika.
Verva 98 ma z kolei zwiększać trwałość cylindrów, tłoków, pierścieni i zaworów. Zwiększona zawartość dodatku czyszczącego zapewnia utrzymanie w czystości układu paliwowego i silnika. Zastosowano w niej dodatki: myjący – zapewniający utrzymanie w czystości układu dolotowego i wtryskowego, a nawet wyeliminowanie osadów powstałych podczas stosowania paliwa nieznanego pochodzenia, bez detergentów; przeciwkorozyjny – zabezpieczający elementy układu zasilania, spalania i wydechowego; oraz przeciwutleniający – chroniący paliwo przed degradacją.
Shell ma podstawową linię paliw FuelSave, dla większej oszczędności w spalaniu. Ma poprawiać wydajność silnika i pojechać trochę dalej na każdym baku. Utrzymać zawory wlotowe w czystości, zapobiegać tworzeniu się osadów i poprawić wydajność jednostki napędowej. Poprawiać ekonomikę jazdy przez zmniejszenie strat energii w silnikach benzynowych i lepsze spalanie w silnikach Diesla.
Shell V-Power Nitro+ też zostało zaprojektowane, by usuwać osady zmniejszające moc silnika. W porównaniu z poprzednią wersją paliwa, Shell V-Power, zawiera o 25% więcej środka zmniejszającego tarcie. To benzyna o największej liczbie oktanowej w Polsce (ma 100 oktanów).
Shell V-Power Nitro+ Diesel wykorzystuje formułę najsilniejszego obecnie środka czyszczącego. Technologia została specjalnie opracowana w celu szybszego i efektywniejszego czyszczenia systemu wtrysku paliwa silników wysokoprężnych.
Statoil ma paliwa premium stworzone z myślą o silnikach najnowszej generacji. To kompozycja złożona z bardzo dobrej jakości paliwa bazowego, wzbogaconego pakietem dodatków uszlachetniających, które pomagają chronić oraz utrzymywać w czystości podzespoły silnika. Zapobiegają tworzeniu się osadów, redukują tarcie, poprawiają efektywność spalania. Dodatkowo zawierają inhibitory korozji, chroniące przed nadmiernym zużyciem metalowe części układu paliwowego.
Suprema 98 jest benzyną z poprawionymi właściwościami przeciwstukowymi, wzbogaconą o pakiet dodatków uszlachetniających. Jest zalecana do stosowania w pojazdach z turbodoładowaniem. Tak jak u wszystkich konkurentów – pozwala na zabezpieczenie jednostki napędowej przed tworzeniem się i odkładaniem osadów na zaworach, we wnętrzu komory spalania oraz dyszach wtryskowych, a także przed korozją układu paliwowego. Jest pozbawiona siarki i ołowiu. Korzyści to lepsze osiągi po oczyszczeniu jednostki z nagarów i niższe spalanie.
Jak widać, oferty obecnych na naszym rynku koncernów paliwowych wydają się niemal identyczne. Każdy obiecuje nam mniej więcej to samo. Warto skorzystać? Każdy powinien sam skalkulować. Dodajmy, że w większości flot w ogóle nie ma takich dylematów. Firmowe karty paliwowe najczęściej nie pozwalają na zakup paliw premium, bo królową jest tu ekonomia.
Marek Wieliński, Motobiz.pl