Straż miejska: jakie ma uprawnienia?
Głównym obowiązkiem strażników miejskich jest pilnowanie spokoju i porządku w miejscu publicznych, jednak praktyka pokazuje, że najwięcej czasu poświęcają kontroli ruchu drogowego.
W zeszłym roku straże miejskie oraz gminne, zatrudniające w sumie 9790 strażników wystawiły kierowcom łącznie niemal 2,1 mln mandatów wyciągając z ich portfeli ponad 211 mln zł. Na koniec ubiegłego roku na terenie całego kraju funkcjonowało łącznie 596 oddziałów straży a ich liczba z roku na rok rośnie - dla porównania w roku 2011 było ich o 22 mniej. Największe "zagłębie" straży miejskich i gminnych znajduje się w województwach zachodniopomorskim, wielkopolskim i dolnośląskim.
Zgodnie z art. 11 Ustawy o straży gminnej, do zadań tej formacji należy w szczególności ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych. Jako drugi obowiązek wymieniono czuwanie nad porządkiem oraz kontrole ruchu drogowego. Z wymienionej liczby 2,1 mln mandatów drogowych ponad połowa dotyczyła wykroczeń "złapanych" przez urządzenia rejestrujące. W sumie dzięki temu wystawiono 965 335 mandatów na kwotę 160 mln zł. Mandaty wystawione kierowcom stanowią niemal 81 proc. wszystkich wystawionych przez straż. Dla porównania - grzywny przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu stanowią tylko 2,9 proc., a przeciwko bezpieczeństwu osób i mienia - zaledwie 0,7 proc. Warto więc wiedzieć, jakie uprawnienia ma straż wobec zmotoryzowanych.
Strażnik ma prawo do udzielania pouczeń, legitymowania, a także ujęcia osób stwarzających zagrożenie i doprowadzenia ich do najbliższej jednostki policji. Może dokonywać kontroli osobistej i przeszukiwania bagaży, jednak tylko w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że dana osoba popełniła czyn zabroniony. Ma też prawo do zatrzymania pojazdu, wylegitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń odnośnie korzystania z drogi lub pojazdu.
Straż miejska może nakładać grzywny w postępowaniu mandatowym, dokonywać czynności wyjaśniających i kierowania wniosków o ukaranie do sądu. W ubiegłym roku do sądu skierowano 102 300 wniosków o ukaranie kierowców. Straż może także wydawać dyspozycje odholowywania pojazdów i unieruchamiania ich przy pomocy blokady kół, o ile nie będzie to zagrażało bezpieczeństwu. W ubiegłym roku założono 127 178 blokad i odholowano 27 750 pojazdów. Może również dokonywać kontroli drogowych - obowiązkiem straży jest uniemożliwienie prowadzenia pojazdu osobie będącej pod wpływem alkoholu lub środków odurzających i zaczekanie na przyjazd policji. Za co strażnik miejski może ukarać kierowcę?
Strażnicy mogą dokonywać kontroli ruchu drogowego wobec kierowców, którzy nie zastosowali się do zakazu ruchu w obu kierunkach oraz naruszających przepisy ruchu drogowego, gdy zostało to zarejestrowane za pomocą urządzeń pomiarowych. Mogą także skontrolować uczestników ruchu, gdy naruszają oni przepisy o zatrzymaniu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych bądź też o ruchu motorowerów, rowerów, wózków rowerowych, pojazdów zaprzęgowych, o jeździe wierzchem lub pędzeniu zwierząt. Strażnik nie ma więc prawa zatrzymywać kierowcy za jazdę bez włączonych świateł, albo ostrzeganie kierowców przed kontrolą drogową.
Straż miejska posiada również prawo do przeprowadzania kontroli publicznego transportu drogowego. Strażnik podejmujący interwencję musi być umundurowany, a działania może podejmować tylko na obszarze gminy, którą reprezentuje. Ma on obowiązek poinformowania o powodzie zatrzymania i okazania legitymacji służbowej na żądanie kierowcy.
Strażnicy mogą kontrolować prędkość, z jaką poruszają się kierowcy, za pomocą fotoradarów przenośnych. W porównaniu z rokiem 2011 wzrosła liczba takich urządzeń o 97, do 333 (2012). Straż obowiązują jednak pewne ograniczenia w kwestii rozstawiania sprzętu pomiarowego - mogą być one ustawione jedynie w obszarze zabudowanym, za zgodą miejscowego komendanta policji oraz w miejscu oznakowanym znakiem D-51. Urządzenie musi posiadać ważną homologację - w przeciwnym wypadku kierowca nie będzie zobowiązany do zapłacenia mandatu.
Warto pamiętać, że przenośny fotoradar może rejestrować poczynania kierowców również z ukrycia, gdy jest on "schowany" w nieoznakowanym samochodzie, przy czym takie auto nie może znajdować się ruchu. Tego typu kontrole mogą odbywać się na drogach gminnych, powiatowych, wojewódzkich oraz krajowych w obszarze zabudowanym, z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych. W przypadku zarejestrowania wykroczenia za pomocą odpowiedniego urządzenia, straż może żądać od właściciela pojazdu wskazania osoby, która w określonym czasie prowadziła.
Źródło: Yanosik
ll/moto.wp.pl