Śląskie/ 200 km nowych szybkich dróg w rządowym programie na 2014-23

Budowę w woj. śląskim ok. 200 km dróg ekspresowych i autostrad, a także ponad 20 km nowej drogi krajowej oraz kilkadziesiąt inwestycji poprawiających bezpieczeństwo na istniejących trasach - przewiduje rządowy Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023(25).

Jednym ze sztandarowych i już realizowanych projektów tego programu w woj. śląskim jest kontynuacja budowy autostrady A1. Od marca ub. roku katowicki oddział GDDKiA prowadził cztery postępowania na wybór wykonawców kolejnych odcinków łącznie 56,9 km betonowej autostrady A1 między Częstochową (wraz z obwodnicą tego miasta) i Pyrzowicami.

Realizację całego fragmentu A1 Częstochowa-Pyrzowice podzielono na: odcinek F od węzła Rząsawa do węzła Blachownia (ok. 20,3 km; projekt i budowa), odcinek G od węzła Blachownia do węzła Zawodzie (4,7 km; projekt i budowa), odcinek H od węzła Zawodzie do węzła Woźniki (16,7 km; tylko budowa) oraz odcinek I od węzła Woźniki do węzła Pyrzowice (ok. 15,2 km; tylko budowa).

W ograniczonych przetargach wybrano już wykonawców wszystkich tych odcinków, z trzema z nich podpisano umowy. Dla odcinka F (obwodnica Częstochowy) opiewającą na 703,3 mln zł brutto umowę z konsorcjum spółek Salini Polska, Salini Impregilo i Todini Costruzioni Generali podpisano 12 października.

Wcześniej, 26 sierpnia i 1 września, podpisano umowy z wykonawcami odcinków I oraz G. Odcinek I zbuduje za 609,5 mln zł konsorcjum spółek Strabag Infrastruktura Południe oraz Strabag, natomiast odcinek G zaprojektuje i zbuduje za 219,4 mln zł konsorcjum spółek Berger Bau Polska oraz Berger Bau. Na podpisanie czeka jeszcze warta 574,5 mln zł umowa z wykonawcą odcinka H - konsorcjum spółek Strabag Infrastruktura oraz Strabag.

Pozostały 80-kilometrowy fragment autostrady Częstochowa-Tuszyn (wytyczony śladem istniejącej dwujezdniowej drogi nr 1) nowy PBDK przewiduje jako jeden z trzech w skali kraju projektów do realizacji w formule drogowej spółki specjalnego przeznaczenia. Środki na budowę mają być pozyskane przez taką spółkę z rynku kapitałowego.

Na terenie woj. śląskiego znajduje się liczący 16,8 km odcinek E tej trasy (koniec obwodnicy Częstochowy - granica woj. łódzkiego). Według danych wskazanych przez rzeczniczkę katowickiego oddziału GDDKiA Dorotę Marzyńską-Kotas dotąd opracowano dla niego dokumentację projektową i uzyskano zgodę na budowę. Wykonano badania archeologiczne, przeprowadzono wycinkę drzew i wyburzenia, a w latach 2015-2016 nabywane są grunty (pod kątem m.in. nowego węzła Mykanów i innej infrastruktury autostrady). Rządowy program nie określa terminu budowy tego odcinka.

W pobliże portu lotniczego Katowice obok Pyrzowic, gdzie obecnie kończy się południowy istniejący fragment A1, dociera od 2006 r. jedna jezdnia drogi ekspresowej S1 (ok. 9,5 km między węzłami Lotnisko i Podwarpie, gdzie S1 łączy się z drogami nr 1 i 86). 7 października katowicki oddział GDDKiA ogłosił przetarg (ograniczony, dwuetapowy) na budowę drugiej jezdni. Termin składania wniosków to 19 listopada br., podpisanie umowy przewidywane jest na grudzień 2016 r.

Na południowy wschód od węzła Podwarpie wiedzie tzw. Wschodnia Obwodnica GOP, najpierw mająca status drogi krajowej, a po niespełna 8 km przechodząca w ekspresową trasę S1. Nowy PBDK zakłada przebudowę pierwszego odcinka tej arterii do standardu trasy ekspresowej w latach 2017-2020. Dotąd uzyskano m.in. decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach tej inwestycji, w marcu br. minister infrastruktury uzgodnił program inwestycyjny (wprowadzony rozporządzeniem zestaw procedur i wytycznych związanych z prowadzeniem inwestycji).

Na lata 2018-2021 rządowy program przewiduje budowę liczącego 8,5 km tzw. obejścia Węgierskiej Górki, czyli brakującego odcinka trasy S69 z Bielska-Białej do słowackiej granicy w Zwardoniu (na którym przewidziano m.in. dwa dwukomorowe tunele). W 2013 r. na wniosek GDDKiA wojewoda śląski zawiesił postępowanie ws. zezwolenia na realizację tej inwestycji drogowej; w br. projekt budowlany miał być aktualizowany pod kątem nowego stanu prawnego w zakresie hałasu, zanieczyszczenia powietrza oraz gospodarki odpadami.

W nowym PBDK uwzględniono ponadto budowę liczącego ok. 40 km odcinka drogi ekspresowej S1 z Mysłowic do Bielska-Białej. Odcinek ten połączyłby istniejące fragmenty ekspresowej trasy z Cieszyna do Bielska-Białej oraz z Mysłowic do Dąbrowy Górniczej. Droga jest projektowana od kilku lat, a różne propozycje jej przebiegu budziły protesty zainteresowanych mieszkańców i środowisk. W ub. roku GDDKiA informowała o pracach nad dokumentacją nowego wariantu trasy.

Wariant ten, nazywany roboczo "wariantem E" lub "hybrydowym" uzgodniono m.in. w rozmowach ze spółkami górniczymi. W czerwcu br. Dyrekcja złożyła wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Liczący ok. 40 km nowy odcinek S1 niemal w całości ma przebiegać przez teren woj. śląskiego; do woj. małopolskiego dochodziłaby licząca łącznie 10 km dwujezdniowa obwodnica Oświęcimia (zaplanowano też osobną obwodnicę Bierunia - ok. 4 km). Budowę rządowy program zakłada na lata 2018-2021.

W 2017 r. miałaby ruszać inwestycja związana z budową na terenie woj. śląskiego dwujezdniowej ekspresowej trasy S11 - od węzła z autostradą A1 do granicy woj. opolskiego. W nowym PBDK to przedsięwzięcie rozdzielone jest na dwie części: budowę w latach 2019-2023 obwodnicy Tarnowskich Gór (jako S11) o długości 17,2 km oraz w latach 2017-2024 odcinka do granicy woj. opolskiego - o długości ok. 43 km. Dotąd w 2006 r. powstało studium lokalizacyjne, obecnie trwa procedura związana z uzgodnieniem tzw. programu inwestycyjnego.

Oprócz tzw. obwodnicy Tarnowskich Gór w ciągu S11, rządowy program przewiduje budowę w woj. śląskim jeszcze jednej z ponad 50 nowych obwodnic, jakie mają powstać w całym kraju. Postulowane od lat obejście Zawiercia (oraz pobliskiej Poręby) o długości 24,3 km miałoby być budowane w latach 2017-2021 jako nowy jednojezdniowy odcinek drogi krajowej nr 78 łączący się ze zbudowaną w ostatnich latach dwujezdniową obwodnicą Siewierza.

Prócz tego w woj. śląskim zaplanowano kilkadziesiąt inwestycji w ramach Programu Likwidacji Miejsc Niebezpiecznych na drogach krajowych. Przebudowywane mają być niebezpieczne miejsca na drogach krajowych, budowane lub przebudowywane skrzyżowania, chodniki, przejścia dla pieszych, drogi rowerowe, zatoki autobusowe. Na ten cel w skali kraju ma trafić do 4,8 mld zł.

Przedsięwzięcia w tej kategorii podzielono w PBDK na trzy klasy ryzyka: największą, bardzo dużą i dużą. W pierwszej z nich najwięcej zadań w woj. śląskim znalazło się wzdłuż dróg nr 45 (m.in. przebudowa trzech jej fragmentów i budowa szeregu chodników) oraz nr 78 (m.in. wiele nowych chodników). W pozostałych kategoriach liczne inwestycje poprawiające bezpieczeństwo przewidziano m.in. wzdłuż dróg nr 11, 45, 46, 78, 81 i 94.