Ranking: Najwięksi dealerzy w Polsce

Na podstawie list TOP 50 obliczany jest przede wszystkim wskaźnik konsolidacji rynku, czyli procentowa wielkość sprzedaży 50 największych firm w stosunku do całego rynku. W Polsce rok 2010 był drugim rokiem z rzędu, kiedy wskaźnik ten miał znaczący przyrost. Po gwałtownym skoku w roku 2009, kiedy wzrósł on aż o 2,65 punktu procentowego (z 31,43% do 34,08%), rok 2010 przyniósł dalsze przyspieszenie zjawiska. W ubiegłym roku udział pierwszych 50 firm w całej sprzedaży samochodów na polskim rynku zwiększył się o kolejne 2,69 punktu procentowego i wynosi obecnie aż 36,77%. Jest to jeden z najwyższych wskaźników konsolidacji na europejskich rynkach dealerskich. Co ciekawe zjawisko dynamicznej konsolidacji, jakiego jesteśmy aktualnie świadkami na polskim rynku, jest zdecydowanie odrębne od tego co dzieje się w innych krajach Europy, np. w Wielkiej Brytanii czy Niemczech, gdzie wskaźnik ten uległ w
ostatnim roku niewielkiemu obniżeniu.

Powodem tak szybkiej konsolidacji polskiego rynku, jest dalsze pogłębianie się zjawisk występujących na nim od pewnego czasu. Najważniejszym z nich jest ponadprzeciętna aktywność największych firm dealerskich w otwieraniu nowych placówek i pozyskiwaniu nowych marek do swojego spektrum handlowego, a także zdecydowanie wyższa sprawność organizacyjna pozwalająca osiągać największym firmom większe przyrosty sprzedaży niż rynkowa przeciętna. Po ogromnym skoku wskaźnika konsolidacji w 2009 roku, większość analityków spodziewała się pewnego przyhamowania tego zjawiska, zwłaszcza, że w roku 2010 znacznie osłabło zjawisko reeksportu, które wydawało się znaczącym powodem wzrostów sprzedaży wielu firm na liście TOP50 rok wcześniej.

Jednak okazało się, że reeksport w poprzednim wzroście wskaźnika konsolidacji był nieco przesadzony. Nic także nie wskazuje dziś na to, że trend wzrostowy wskaźnika miałby ulec osłabieniu w tym roku, zwłaszcza w kontekście faktu, że polski rynek powoli wkracza w drugą fazę konsolidacji, w której przejęcia będą dokonywać się w kręgu największych polskich dealerów. Przykładem tego zjawiska jest zrealizowana w styczniu tego roku transakcja przejęcia przez Grupę Krotoski – Cichy (3 miejsce na liście) firmy Euro Centrum Tadeusz (57 miejsce na liście 2009), a na już mówi się o przygotowywanych kolejnych transakcjach tej skali.

Jak już wspomniano, kolejny rok z rzędu najwięksi dealerzy rośli zdecydowanie szybciej niż cały rynek. Nie było to aż tak spektakularne jak w roku 2009, kiedy TOP50 miał aż 7,29 procenta wzrostu sprzedaży, w sytuacji, gdy cały rynek miał 2,16 procenta spadku, ale i teraz wzrost największych dealerów (+7,43%) był ponad dwukrotnie wyższy niż wzrost całego rynku (+3,22 %).

Pomimo ciągle rozwijającego się zjawiska wielomarkowości na polskim rynku dealerskim, analiza listy TOP50 2010 nie daje podstaw do jakichś spektakularnych wniosków w tym zakresie. Wskaźnik firm wielokoncernowych wśród firm z najnowszego TOP50 uległ nawet niewielkiemu obniżeniu z 76 do 74 procent, ale w pierwszej dziesiątce, tak jak w roku ubiegłym, nie ma żadnego dealera jednokoncernowego i można chyba z dużą pewnością wyrokować, że nigdy już nie będzie. Wśród 6 firm, które po raz pierwszy znalazły się na liście jest idealna równowaga w tym względzie: 3 firmy to dealerstwa wielokoncernowe i 3 jednokoncernowe (2 Fordy i VW). Z kolei firmy, które wypadły poza pierwszą pięćdziesiątkę, zdecydowanie potwierdzają tezę o wielkiej roli wielomarkowości w sukcesie rynkowym. Bowiem aż 75% z nich to były firmy jednokoncernowe.

Na liście nastąpiło 9 zmian, o trzy mniej niż w roku 2009. O ile przy poprzedniej liście powody spadków (jednokoncernowość) jak i awansów (wielomarkowość, dystrybucja marek koreańskich) były dość jednoznaczne, o tyle w tym roku powody tego są zdecydowanie bardziej zindywidualizowane i trudno uogólnić przyczyny tych zmian.

Spośród dealerów, którzy znaleźli się na liście TOP50, aż 32 miało wyższy wzrost sprzedaży niż średnia dla całego rynku. Najwyższy zanotowany wzrost to imponujące 140,0% warszawskiego dealera Toyota Bielany. Wynik ten umniejsza nieco fakt, że wynika on głównie z jednej wielkiej transakcji flotowej przeprowadzonej przez tą firmę w roku 2010. Z drugiej strony wśród dealerów z listy nie było w tym roku spektakularnych spadków. Najwyższy wyniósł 19,8 % i zanotowała go grupa Inter Welm, śląski dealer Skody i VW. Podobnie jak na poprzednich listach zdecydowaną większość stanowią i w tym roku firmy posiadające swoje główne siedziby w dużych aglomeracjach. Ciekawostką jest jednak to, że na tegorocznej liście większą rolę zaczęli odgrywać dealerzy, których główne siedziby znajdują się w stosunkowo niewielkich miastach. Do pierwszej dziesiątki wdarła się firma Carsed z Siedlec (Skoda, VW), ogromy awans z 50 na 24 miejsce zanotowała firma Budmat Auto z Płocka (Ford, Peugeot, Nissan, Citroen) a do pięćdziesiątki po raz
pierwszy awansowała grupa Autorud/Polserwis ze Stalowej Woli (VW, Citroen, Renault).

Patrząc na pierwszą dziesiątkę listy, warto zwrócić uwagę na bardzo duże wzrosty sprzedaży większości firm, które się w niej znalazły, sięgające nawet ponad 60 procent rok do roku. Ciągle niepodważalna pozycja dealera polskiego rynku pozostaje przy Polskiej Grupie Dealerów, która nieprzerwanie od kilku lat notuje ciągłe wzrosty sprzedaży. W roku 2010 wzrost ten wyniósł 17,0 % i co ciekawe, po raz pierwszy w czteroletniej historii polskiej listy TOP50, wynik sprzedaży PGD - 12 334 sztuki aut był ponad dwukrotnie wyższy niż wynik drugiej na liście grupy Carservis S.A. Kolejne firmy na liście zanotowały mniej spektakularne wyniki. Carservis miał aż 16,1% straty w sprzedaży w stosunku do wyniku 2009 i sprzedał „tylko” 5813 sztuk samochodów. Także trzecia na poprzedniej liście poznańska Grupa BEMO „złapała” pewną zadyszkę (-2,5% w stosunku do roku 2009), co nie powinno szczególnie dziwić, bo przez ostatnie 3 lata
grupa ta rok w rok notowała imponujące, 30-40 procentowe wzrosty.

Ten słabszy wynik (5303 sztuk) spowodował, że grupa Bemo straciła trzecie miejsce na liście na rzecz innej poznańskiej grupy dealerskiej Krotoski-Cichy, która w roku 2010 sprzedała 5514 sztuk samochodów (9,1% wzrostu). Zresztą wszystko wskazuje na to, że w przyszłym roku grupa Krotoski-Cichy może poważnie aspirować do drugiego miejsca na liście. W pierwszych miesiącach tego roku przeprowadziła dwa spore przejęcia, wspomnianego już największego dealera Pomorza Zachodniego firmy Euro Centrum Tadeusz (VW, Skoda) i poznańskiego dealera Niedbała (Opel, Chevrolet).

Te nowe nabytki mogą spowodować, że wynik poznańskiej grupy na kolejnej liście może przekroczyć 7 tysięcy sprzedanych samochodów. Wśród dealerów pierwszej dziesiątki najwyższy wzrost sprzedaży uzyskała firma Carsed dealer Skody i VW, z główną siedzibą w Siedlcach, która ze znakomitym wynikiem (+ 51,2%) awansowała na 8 miejsce z 16 w roku 2009. Poza tym spektakularnym awansem czołówka listy TOP50 pozostała nadzwyczaj stabilna. Po raz kolejny zwiększył się udział TOP 10 w sprzedaży całego rynku. W roku 2008 udział 10 największych dealerów w sprzedaży całego rynku wynosił 12,23%, rok później było to 14,14%, a w roku 2010 wskaźnik ten wzrósł do 14,55%. Potwierdza to postawioną już tezę, że główną rolę w procesach konsolidacyjnych, które tak dynamicznie przebiegają w Polsce, odgrywa właśnie kilkunastu największych polskich dealerów.

Bardzo ciekawe zjawisko można zauważyć w roku 2010, analizując sprzedaż salonów producenckich. Po fatalnym roku 2009, kiedy wszystkie tego typu salony wygenerowały spadki sprzedaży od 4 do 18 procent i zanotowały spadki na liście, rok 2010 był dla większości z nich bardzo dobry. Wśród salonów koncernowych największy wzrost, aż 97,1% zanotował Citroen Warszawa, który w swoich salonach sprzedał 2412 samochodów. Nie mniej imponujący wzrost miała firma Renault Retail Group z wynikiem +73,9%. Wyniki te potwierdziły postawioną w analizie ubiegłorocznej listy tezę - „Jeśli przyjąć (…), że dla wyników na liście TOP50 2009 ważne znaczenie miał reeksport, w którym salony producenckie nie uczestniczyły, to w roku 2010 możemy być świadkiem sytuacji odwrotnej.”

Podsumowując wyniki listy TOP50 2010 należy zwrócić przede wszystkim uwagę, że pogłębiające się zjawisko konsolidacji rynku powodowane jest w równym stopniu fuzjami i przejęciami, jak i zdecydowanie ponadprzeciętnymi wzrostami sprzedaży osiąganymi przez największych dealerów. Sprzedaż 50. pierwszych dealerów na rynku, który liczy ponad 1000 firm, zaczyna się zbliżać do 40 procent całości rynku i jeśli wkrótce nie nastąpią jakieś nieoczekiwane zjawiska, a zwłaszcza gwałtowny wzrost sprzedaży na rynku, może ona osiągnąć ten poziom za 2-3 lata. Zwłaszcza, w dodatkowym kontekście wspomnianego wyżej rozpoczynania się drugiej fazy konsolidacji polskiego rynku dealerskiego. Dodatkowo należy stwierdzić, że pomimo tego, że rok 2010 nie był jakimś spektakularnym rokiem w rozwoju wielomarkowości, to także nie ma najmniejszych wątpliwości, że zjawisko to jest niemożliwe do odwrócenia, nawet przy zmieniających się w roku 2013 warunkach prawnych.

Pierwsza dwudziestka rankingu:

sj/mw/mw