Policja testuje nowe, mobilne urządzenia do badania świateł
Badania oświetlenia samochodów Polaków przynoszą przerażające rezultaty. Jak się okazuje, ok. 10 proc. reflektorów nadaje się do natychmiastowej wymiany. Instytut Transportu Samochodowego opracował mobilne urządzenie, które jest w stanie skontrolować jakość świateł samochodowych. Testuje je już policja.
Sprawne światła to jeden z głównych elementów decydujących o bezpiecznej jeździe w nocy. Aby umożliwić szybkie, precyzyjne badanie i korektę ustawienia świateł, w ITS opracowano komputerowe urządzenia diagnostyczne, tzw. analizator świateł, który umożliwia dokładny pomiar wszystkich rodzajów świateł w pełnym zakresie. Powstała zarówno wersja warsztatowa, jak i dla służb mundurowych do kontroli w warunkach drogowych.
Badania ITS z wykorzystaniem analizatora, przeprowadzone na próbie 150 przypadkowych pojazdów w ruchu drogowym, pokazały, że większość z nich jeździ z nieprawidłowo ustawionymi światłami, a ok. 10 proc. reflektorów nadaje się do niezwłocznej wymiany. Zdaniem specjalistów z ITS tylko kilka procent pojazdów jeździ z dokładnie ustawionymi światłami, a mniej niż połowa z nich jest w stanie zapewnić minimum oświetlenia określone przepisami. Podczas kontroli autokarów wiozących dzieci na zimowy wypoczynek spotkano się z przypadkami reflektorów, które charakteryzowały się wartościami na poziomie zaledwie 10-40 proc. wymaganego przepisami minimum. Oznacza to, że bezpieczna prędkość poruszania się z takimi światłami w nocy nie przekracza 40-50 km/h. Przy takiej jakości oświetlenia pojazdu kierowca nie może liczyć na to, że odpowiednio wcześnie dostrzeże np. pieszego, nawet ubranego w elementy odblaskowe.
Od jesieni 2015 roku trwa akcja testowania przez policję analizatora świateł w wersji drogowej. Urządzenie takie umożliwiałoby wyrywkową kontrolę poruszających się po drogach samochodów.
Kierowcy, policjanci, a nawet specjaliści nie są wystarczająco świadomi powodów i skutków złej jakości świateł w autach - ostrzega Instytut Transportu Samochodowego. Zbytnim uproszczeniem jest wiązanie jakości świateł tylko z ich ustawieniem. Według ITS wynika to ze skomplikowanej natury oświetlenia oraz właściwości ludzkiego wzroku i sposobu percepcji. Tak zwane ustawienie świateł jest tylko jednym z trzech czynników wpływających na oślepianie i jakość oświetlenia drogi, są to: reflektor, żarówka i ustawienie.
- Jeżeli chociaż jeden z tych elementów jest nieprawidłowy, to wiązka niewystarczająco oświetla drogę albo oślepia innych jej użytkowników. Jakości świateł nie można ocenić wzrokiem. Wynika to z faktu, że światło z reflektora jest wysyłane w różnych kierunkach, a widzimy je tylko z jednego miejsca. Inaczej odbiera je pieszy, inaczej nadjeżdżający lub poprzedzający kierowca, a zupełnie inaczej kierowca pojazdu, na którym są zainstalowane. Dlatego ocena wzrokowa jest niemiarodajna - tłumaczył specjalista ds. oświetlenia ITS dr inż. Tomasz Targosiński.
Powyższe wnioski zostały także potwierdzone badaniami ankietowymi przeprowadzonymi przez ITS na próbie 500 krajowych kierowców i 120 międzynarodowych ekspertów oświetlenia samochodowego. Większość respondentów nietrafnie ocenia stan świateł swoich pojazdów. Z drugiej strony większość pytanych słusznie podkreśla znaczenie świateł dla bezpieczeństwa i ma poczucie, że stan świateł na drodze jest daleki od zadowalającego.
Instytut podkreśla także, że statystyki wypadków wskazują około dwukrotnie większe ryzyko wypadku podczas podróżowania nocą. W nocy rośnie też ryzyko wypadku śmiertelnego - w co trzynastym wypadku w dzień ginie człowiek, a w nocy - w co czwartym.
ITS uważa, że konieczne są zmiany w podejściu do badania i oceny świateł. Zdaniem specjalistów kontrola świateł powinna być wykonywana także w warunkach drogowych z wykorzystaniem urządzeń pozwalających obiektywnie i całościowo ocenić ich jakość. Jest to szczególnie istotne ze względu na wprowadzane nowe technologie świateł (LED-owe, laserowe, adaptacyjne), które są znacznie bardziej skomplikowane niż dotychczasowe, a także wymagają regulacji i okresowego sprawdzania.
tb/