Najdroższy samochód świata

Okazuje się, że w maju 2010 anonimowy nabywca zapłacił za pojazd z połowy lat 30. XX w. ponad 30 milionów dolarów amerykańskich. Co ciekawe, niektóre źródła podają, że kwota przekroczyła nawet 40 mln. Pojazdem tym był pochodzący z roku 1936 Bugatti 57 SC Atlantic. Paradoksalnie, gdyby dziś jakikolwiek producent stworzył taki samochód, nie dostałby na niego homologacji i nie można by było takiego auta zarejestrować. Dlaczego? Nadwozie Atlantica wykonano ze stopu magnezu, którego nie można spawać. Aby połączyć ze sobą elementy karoserii, na dachu i błotnikach zastosowano ostro zakończone listwy, pokryte nitami. Stalowe "pióropusze", oprócz tego że łączyły ze sobą poszczególne elementy poszycia, nadały Atlanticowi niepowtarzalny wygląd. Niestety, w razie kolizji nie dawałyby pieszym żadnych szans. Skutki kolizji człowieka z tym samochodem, nawet przy niewielkiej prędkości byłyby makabryczne.

Zanim przybliżymy ten niecodzienny pojazd warto zwrócić uwagę na osobę, dzięki której wszystko się zaczęło. Ettore Arco Isidoro Bugatti urodził się we wrześniu 1881 r. w Mediolanie. Jego ojciec, Carlo Bugatti, był projektantem mebli oraz biżuterii i to właśnie on wszczepił synowi zamiłowanie do piękna i wyrafinowanego stylu. Mimo ukończenia szkoły sztuk pięknych młody Ettore interesował się głównie samochodami.

Jego pierwszy pojazd powstał, kiedy w wieku 16 lat zamontował dwa silniki w trzykołowym rowerze. Wystartował nim w 10 wyścigach automobilowych, z czego wygrał aż osiem z nich. W tym samym czasie do czterokołowego podwozia zamontował cztery silniki, czym zainteresował barona de Dietrich, który postanowił nawiązać z Bugatti współpracę. Mimo wspólnego wyprodukowania kilku samochodów, współpraca nie układała się zbyt owocnie, w efekcie czego Bugatti w 1909 roku założył własną fabrykę samochodów w Molsheim w Alzacji.

Jego najbardziej znanym dziełem z początków okresu rozwoju firmy jest Type 16 Bébé. Zaprojektowany początkowo dla niemieckiej firmy Wanderer, a później budowany na podstawie licencji przez Peugeot na rynku francuskim. Peugeot zaprezentował ten pojazd w roku 1912 podczas Paris Motor Show, a produkcja ruszyła rok później. Samochód trwał na rynku do1914 roku, a łącznie wyprodukowano 3 095 pojazdów.

Po tym okresie zaczął się jeden z największych rozdziałów w historii motoryzacji - ekskluzywne samochody z silnikami o czterech, sześciu, ośmiu, a nawet szesnastu cylindrach. Wszystkie miały jeden wspólny element. Było nim logo Bugatti na chłodnicy.

Już w roku 1913 r. Ettore Bugatti tak pisał do swojego przyjaciela o pomyśle na nowy model:
_ Samochód będzie większy niż Hispano-Suiza, ale jednocześnie lżejszy i bez problemu osiągał będzie 150 km/h. Wewnątrz auta zapewniona będzie całkowita cisza. Nie muszę Ci pisać, że produkcja będzie bardzo ograniczona. Każdy samochód będzie dostarczany do klienta po przejechaniu 1 000 km jazdy testowej oraz będzie objęty 5-letnią gwarancją. Auto będzie wyjątkowo drogie i nie będzie się go dało porównać z żadnym innym pojazdem tej klasy. _

Była to zapowiedź produkcji jednego z najbardziej prestiżowych samochodów przedwojennych - Bugatti Type 41 Royale. W latach 1926 - 1933 wyprodukowano zaledwie sześć egzemplarzy tego majestatycznego samochodu. Jedynie trzy z nich znalazły nabywców. Trzy pozostałe trafiły do członków rodziny Bugatti.

Royale jest do dzisiaj jednym z największych samochodów na świecie. Jego całkowita długość wynosiła niemal 6,5 m. Wyposażony był w rzędowy, 8-cylindrowy silnik o pojemności 12 763 ccm. Motor rozwijał moc 300 KM przy zaledwie 1 900 obr./min. Type 41 był nie tylko potężny, ale również ciężki - ważył aż 3 175 kg.

W 1983 r. sprzedano jeden z egzemplarzy Royale. Był to model z 1931 r. Coupe Kellner i osiągnął cenę 8,7 mln. dolarów amerykańskich. Trzy lata później kolejny egzemplarz znalazł właściciela za 6,5 mln USD. Do dnia dzisiejszego żaden z obecnych właścicieli nie zdecydował się na sprzedanie swojego auta.

Jednak nieśmiertelną sławę firmie Bugatti przyniósł model Atlantic. Pojazd był niczym innym, jak modyfikacją Bugatti Type 57. Typ 57 produkowano od 1934 do 1939, w tym czasie nadwozie ulegało licznym zmianom. Powstało 710 egzemplarzy. Wszystkie wersje, włącznie ze sławnym modelem Atlantic, zaprojektował syn założyciela firmy, Jean Bugatti. Model ten nawet dzisiaj wzbudza ogromne emocje, gdyż futurystyczny wygląd bardziej przypomina pojazd Batmana niż samochód z połowy lat trzydziestych.

Atlantic to dwuosobowe coupe z długą maską, wystającymi przednimi reflektorami i majestatycznymi błotnikami. Przednia partia jest klasyką lat trzydziestych XX w. Natomiast wszystko to, co znajduje się bezpośrednio za maską to prawdziwa stylistyczna ekstrawagancja. Nietypowa linia drzwi i bocznych szyb, mocno pochylona przednia szyba, a wreszcie tył z charakterystyczną nitowaną płetwą i wystające błotniki, to futurystyczna wizja nie tylko w latach trzydziestych, ale nawet obecnie. Ponieważ lata trzydzieste to czas "motoryzacyjnego baroku", nie brakło tam również chromowanych elementów ozdobnych wokół szyb, świateł i grilla.

Jednak ekstrawagancja i piękno bryły nadwozia, to nic w porównaniu do innowacji technicznych. Przestrzenną ramę auta i blachy nadwozia wykonano ze stopu aluminium używanego w lotnictwie. Dzięki temu samochód ważył zaledwie 950 kg. Co ciekawe, prototypowy egzemplarz Aerolithe miał jeszcze lżejsze, magnezowe nadwozie, które dopiero w modelach produkcyjnych zastąpiono aluminiowym.

Kolejna ciekawostka techniczna to silnik. Jest to gruntownie zmodyfikowana jednostka, którą znajdziemy w Bugatti Type 57 - osiem cylindrów w jednym rzędzie, zasilane pojedynczym gaźnikiem, dwa zawory na cylinder i system dwóch wałków rozrządu DOHC. W tamtych modelach rozwijał on moc 175 KM, ale dla sportowego Atlantic było to według producenta za mało i zastosowano turbodoładowanie. Dzięki temu moc wzrosła do 210 KM. W połączeniu z niewielką masą zapewniały prędkość maksymalną wynoszącą 190 km/h. Był to w swoich czasach najszybszy samochód, dopuszczony do ruchu ulicznego.

Pierwszy z powstałych egzemplarzy, nazwany Aerolithe to prototyp, w którym zastosowano nadwozie ze stopu magnezu. To rozwiązanie jednak się nie sprawdziło. Pojazd pokazano w 1935 w Paryżu, gdzie wzbudził skrajne uczucia widzów. Jednak złożono na niego tylko trzy zamówienia.

Model Aerolithe poddano więc zmianom. Między innymi, magnezowe nadwozie zastąpiono aluminiowym, nieco zmieniono wygląd przodu i pomalowano na kolor niebieski. Tak przygotowany pojazd trafił w ręce ekscentrycznego Anglika, który z kolei pomalował wóz na czerwono. W 1971 r. samochód nabył Peter D. Williamson, który doprowadził go od stanu oryginalnego. I właśnie ten model sprzedano za rekordową kwotę, ponad 30 mln dolarów.

Z drugim egzemplarzem, sprzedanym pewnemu Francuzowi, wiąże się tragiczna historia. W 1955 r. wjechał on na przejazd kolejowy wprost pod pędzący pociąg. Kierowca i pasażer zginęli na miejscu. Dziesięć lat później wrak kupił Paul André Berson, który odbudował samochód. Ostatni, trzeci, czarny Atlantic zdobi pokaźną kolekcję aut Ralpha Laurena - światowej sławy projektanta mody i stylisty. W jego garażu można znaleźć m.in. Ferrari 250 GTO - 1962, Mercedes SSK - 1930, Porsche 997, Bugatti Veyron, Mc Laren F1 - 1996, Mercedes Gullwing, Blower Bentley -1929.

Tak legenda Bugatti Atlanitc utrwalana przez istnienie 3 modeli, awangardową stylistykę, czy klątwę ciążącą nad jednym z nich, obecnie otwiera swój nowy rozdział: najdroższego samochodu wszech czasów.

Bogusław Korzeniowski

lop/mw/mw