MR i CUPT: wnioski ws. miejskich projektów komunikacyjnych do końca br.

Miasta przygotowujące projekty dot. transportu zbiorowego pod kątem Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko powinny złożyć wnioski o ich dofinansowanie do końca br. - podkreślają przedstawiciele Ministerstwa Rozwoju i Centrum Unijnych Projektów Transportowych.

Reprezentanci tych instytucji uczestniczyli w piątkowych obradach zorganizowanej w Katowicach konferencji nt. inwestycji tramwajowych w latach 2007-2013 i związanych z nimi wyzwań na lata 2014-2020.

Naczelniczka wydziału wdrażania projektów transportowych w departamencie programów infrastrukturalnych ministerstwa rozwoju Małgorzata Kubiszewska przypomniała, że miejskie projekty komunikacyjne w obecnym Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko realizują cel związany z niską emisyjnością, a zatem cel energetyczny, a nie transportowy.

W efekcie każdy projekt transportowy na lokalnym poziomie musi być wpisany w opracowywany na lokalnym poziomie plan gospodarki niskoemisyjnej. Niezależnie wprowadzono formułę Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT) - wymagającą opracowania na szczeblu samorządowym strategii ZIT. Projekty te, choć nie podlegają procedurze konkursowej, muszą zatem zostać ocenione przez MR, na ile spełniają cele POIiŚ oraz jak wpisują się w strategie ZIT.

"W momencie, kiedy opiniujemy ten projekt pozytywnie, ta informacja zawierana jest w dokumencie potwierdzającym zgodność strategii ZIT z umową partnerstwa. Kiedy strategia ZIT jest akceptowana przez ministerstwo i instytucję zarządzającą regionalnym programem operacyjnym, oznacza to, że możemy wpisać te projekty na wykaz projektów POIiŚ" - wskazała naczelniczka.

Gdy projekty są w ten sposób "zidentyfikowane" ministerstwo prosi o przesłanie do CUPT deklaracji o przygotowaniu projektu. Ich głównym punktem jest zadeklarowanie terminu, w jakim złożony zostanie wniosek o dofinansowanie. Przyjęcie tych deklaracji przez CUPT to faktyczny początek monitorowania przygotowania wniosków o dofinansowanie.

Od tego czasu przygotowujący projekt muszą m.in. informować CUPT o postępach w przygotowaniu projektu do realizacji - w cyklu kwartalnym. "Najważniejszą obecnie rzeczą (dla miejskich projektów dot. transportu zbiorowego) jest złożenie wniosków o dofinansowanie do CUPT do 31 grudnia 2016 r." - podkreśliła Kubiszewska.

"W momencie, kiedy widzimy, że opóźnienia w przygotowaniu któregoś etapu projektu przekraczające 180 dni - mogą skutkować wykreśleniem projektu z listy" - przestrzegła przedstawicielka MR. Wiąże się to z koniecznością spełnienia przez Polskę zobowiązań wobec Komisji Europejskiej - tzw. progów.

Zgodnie z nimi do 2018 r. muszą zostać osiągnięte m.in. określone poziomy wydatkowania i konkretne poziomy wskaźników zawartych w umowach o dofinansowanie. "Jeżeli tego wszyscy razem nie osiągniemy - KE ma prawo odebrać nam część alokacji" - przypomniała Kubiszewska.

Zapewniła przy tym o wsparciu urzędników MR i CUPT dla beneficjentów, a także pomocy specjalistów inicjatywy Jaspers - służącej wsparciu przygotowania dużych projektów (w przypadku celów energetycznych "duży projekt" zaczyna się od wartości 50 mln euro). Jaspers może też wziąć pod opiekę projekt mniejszy jeśli jest np. innowacyjny, trudny czy prekursorski.

Przedstawiciel Jaspersa, starszy specjalista ds. transportu Francois Cancalon zachęcał w piątek samorządowców, by jeśli rozważają skorzystanie z pomocy przedstawicieli tej inicjatywy, zrobili to jak najszybciej.

Pełniący obowiązki dyrektora CUPT Przemysław Gorgol wymieniał najczęstsze błędy w projektach komunikacyjnych, w zarządzaniu których Centrum pośredniczyło w poprzedniej perspektywie. Wśród nich wymienił brak odpowiednich dokumentów poświadczających zdolność finansową do realizacji projektu, nieodpowiednio określane wskaźniki produktu i rezultatu, braki umów czy porozumień ws. upoważnienia partnerów projektu do ponoszenia wydatków kwalifikowanych.

Zdarzało się, że projekty obejmujące m.in. infrastrukturę komunikacyjną nie miały odpowiednich decyzji środowiskowych. Różnej jakości były ważne m.in. dla wyboru projektów analizy kosztów i korzyści ekonomiczno-finansowych czy prognozy ruchu. Gorgol zaakcentował, że projekty muszą być zabezpieczone finansowo także na okres po ich zrealizowaniu.

Tadeusz Freisler, prezes spółki Tramwaje Śląskie, która przygotowuje jeden z większych projektów modernizacji infrastruktury tramwajowej na lata 2014-2020 (o szacunkowej wartości ok. 880 mln zł), mówił podczas konferencji, że obecnie przygotowywane jest studium wykonalności tego przedsięwzięcia. Powinno ono być gotowe we wrześniu br. Spółka planuje złożenie wniosku o dofinansowanie w czwartym kwartale br.