Katalizator do wymiany

Kupiłeś 10-letnego benzynowego VW Passata 2.0 i byłeś jego szczęśliwym posiadaczem do momentu, gdy diagnosta powiedział, że katalizator nadaje się do wymiany i będzie cię to kosztować prawie 4000 zł. Nie załamuj się, możesz naprawić auto nawet osiem razy taniej.

Katalizator jest elementem układu wydechowego, który się zużywa i po kilku latach eksploatacji i przejechaniu ponad 100 tys. km będzie nadawał się do wymiany, gdyż nie będzie w stanie oczyścić spalin do wymagań, jakie stawiają poszczególne normy Euro.

Po co ten katalizator?

| [

]( javascript:otworz('http://i.wp.pl/a/f/jpeg/9638/warsztat-2-b.jpeg',500,375) ) |
| --- | Katalizator byłby zbędny, jeśli w silniku następowałoby zupełne spalanie. Wówczas z rury wydechowej wydobywała by się woda i dwutlenek węgla. Niestety idealne spalanie nigdy nie występuje, więc powstają szkodliwe składniki spalin, takie jak tlenek węgla, węglowodory i tlenki azotu. Te substancje są bardzo szkodliwe dla środowiska i człowieka, a zadaniem katalizatora jest przemiana szkodliwych składników w nieszkodliwe. Katalizatory stosowane w silnikach benzynowych mogą być utleniające, redukujące lub utleniająco-redukujące.

Katalizator utleniający przetwarza szkodliwy tlenek węgla i węglowodory na parę wodną i wodę i nie redukuje tlenków azotu. Natomiast tlenki azotu usuwa katalizator redukujący. Obecnie stosuje się katalizatory wielofunkcyjne (utleniająco-redukujące), nazywane też potrójnego działania, które jednocześnie usuwają wszystkie trzy szkodliwe składniki spalin. Katalizator może usunąć nawet ponad 90 proc. szkodliwych składników.

Uszkodzenia

Uszkodzeń katalizatora jest kilka rodzajów. Jedne dają wyraźnie znać o sobie, natomiast inne wykryjemy dopiero na specjalnych przyrządach.

Bardzo łatwe do zauważenia i do diagnozy są uszkodzenia mechaniczne, o które bardzo łatwo, ponieważ katalizator jest bardzo delikatnym elementem (wkład ceramiczny). Często zdarza się oberwanie elementów wewnętrznych. Wówczas podczas jazdy i przy dodawaniu gazu pojawia się metaliczny hałas z okolic silnika i przedniej części podłogi. Takie uszkodzenie może nastąpić w wyniku uderzenia o przeszkodę lub wjechania w głęboką kałużę rozgrzanym układem wydechowym. Innym rodzajem uszkodzenia, często występującym przy zasilaniu gazowym, jest stopienie rdzenia katalizatora. Można się domyślać takiej awarii po spadku mocy silnika, a nawet może się zdarzyć, że z powodu całkowitego zablokowania wydechu, silnika nie da się uruchomić.

Najmniej dotkliwe dla kierowcy, ale za to najbardziej dla środowiska, jest normalne zużycie katalizatora. Wówczas kierowca nie odczuwa żadnej zmiany w osiągach silnika, nie ma również żadnych oznak akustycznych, a o uszkodzeniu dowiadujemy się dopiero podczas okresowego badania technicznego lub rutynowej kontroli drogowej, podczas której sprawdzony zostanie skład spalin. W pierwszym przypadku nie dostaniemy przedłużenia badania technicznego, natomiast w drugim, policjant odbierze nam dowód rejestracyjny i skieruje na powtórne badanie, które aby przejść, należy wymienić zużyty katalizator na nowy.

Jaki kupić?

Decydując się na nowy katalizator mamy kilka możliwości do wyboru. Najprostsza, najwygodniejsza, ale i najdroższa jest wizyta w ASO. Ale tam katalizator do 10-letniego auta może kosztować nawet połowę wartości pojazdu. Za taki stan nie powinniśmy winić dilera, tylko producenta, który narzuca tak wysokie ceny. Innym bardziej rozsądnym i znacznie tańszym rozwiązaniem jest założenie tzw. podróbki. Bardzo często producent katalizatora jest ten sam, a ceny będą nawet o 70 proc. niższe. Niestety podróbki są tylko do najpopularniejszych modeli. Co więc mają zrobić posiadacze aut np. amerykańskich, japońskich, czy bardzo nietypowych? Okazuje się, że i oni mogą liczyć na tanie katalizatory, gdyż mają do dyspozycji katalizatory uniwersalne, których cena jest bardzo przystępna. A niska cena bierze się z dużej uniwersalności, gdyż produkowane są one nie do konkretnego modelu auta, tylko do określonej pojemności skokowej silnika. Do najmniejszych motorów o pojemności do 1,6 l można już kupić katalizator za 370 zł. Do
większych, od 1,6 do 1,9 l, za 440 zł lub 550 zł - od 2,0 do 3,0 l. Oczywiście do tej kwoty należy doliczyć większą robociznę, która będzie obejmowała wycięcie starego i wspawanie w to miejsce nowego katalizatora. Taka operacja może kosztować od 100 do 300 zł w zależności od miejsca położenia katalizatora i komplikacji robót. Ale i tak nadal będzie to taniej, niż zakup oryginalnego katalizatora.

Tuning?

Wielu amatorów tuningu silnika wyjmuje katalizator, aby uzyskać dodatkowe kilka koni mocy. Jest to działanie niezgodne z prawem. Silnik pozbawiony katalizatora jest bardziej szkodliwy niż taka sama jednostka zaprojektowana do pracy bez tego urządzenia. Ponadto usunięcie katalizatora i wstawienie w to miejsce rury lub tłumika może spowodować efekt odwrotny, czyli spadek osiągów, ponieważ zostanie zaburzony przepływ spalin.

Autor: Grzegorz Burda