Drogowi kamikadze w służbowych autach
Bezpieczeństwo to gorący temat ostatnich lat. Floty firmowe mają szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa na drogach, dlatego odpowiedzialność ciąży zwłaszcza na właścicielach firm, fleet managerach, jak również dostawcach rynku flotowego, mogących kształtować politykę bezpieczeństwa.
Posiadanie prawa jazdy nie jest równoznaczne z umiejętnością radzenia sobie w trudnych sytuacjach drogowych, kiedy liczy się przede wszystkim doświadczenie i rozwaga. Brawurowa jazda, brak szacunku, brak przewidywalności skutków własnych zachowań przyczyniają się do wypadków na drogach.
Uczestnicy ruchu to nie tylko kierowcy indywidualni, ale także użytkownicy pojazdów służbowych. Ci drudzy stanowią około 8% z wszystkich kierujących pojazdami, ale wykonują przebiegi 3-4 razy większe, niż użytkownicy indywidualni. W efekcie aż 30% wypadków drogowych ma miejsce z udziałem kierowców aut firmowych. Badania wykazują, że ta grupa jest narażona na wypadki o 50% bardziej niż osoby kierujące pojazdami prywatnymi (badanie SMG KRC 2005).
Ekstremalne sytuacje na drodze często niosą ze sobą nieodwracalne straty w ludziach. Wypadki to zwykle także duże i trudne do oszacowania koszty dla firmy - zarówno ekonomiczne, jak i wizerunkowe.
Firmy mogą minimalizować szkodowość i zapobiegać wypadkom poprzez wiele działań. Zestaw narzędzi prewencyjnych oraz procedur związanych z bezpieczeństwem użytkowników oraz floty samochodowej określa się mianem Polityki lub Programu Bezpieczeństwa. Przedsiębiorstwo, inwestując w pracowników swoich i zapewniając im bezpieczne miejsce pracy, inwestuje jednocześnie w polepszenie bezpieczeństwa drogowego w szerszej perspektywie.
Wyraźne zdefiniowanie obowiązków i odpowiedzialności pracownika za powierzony pojazd zawarte w Programie Bezpieczeństwa i Polityce Flotowej pozwala uniknąć wielu nieporozumień w okresie eksploatacji samochodów.
Priorytetem w firmach jest sprzedaż i zyskowność działalności. Stąd bezpieczeństwo otrzymuje niestety wiele niższy priorytet. Tymczasem istnieją narzędzia pogodzenia priorytetów handlowych i odpowiedzialności społecznej firmy w zakresie bezpieczeństwa.
Dobrą praktyką już na etapie rekrutacji pracowników jest sprawdzanie ich referencji pod kątem przebiegu ich szkodowości u poprzedniego pracodawcy. Akademie jazdy przeprowadzają także testy psychologiczne sprawdzające predyspozycje do jazdy samochodem. Choć w większości przypadków przeważają wciąż czynniki komercyjne (predyspozycje handlowe), to odpowiednia diagnoza przyjmowanego do pracy użytkownika samochodu pozwala zaplanować działania ukierunkowane na rozwój umiejętności oraz tłumienie złych zachowań za kierownicą.
Szkolenia teoretyczne i praktyczne z bezpiecznej jazdy to tylko jeden z elementów szkoleń podnoszących umiejętności i świadomość pracowników. Działania szkoleniowe mogą być realizowane także poprzez spotkania prewencyjne z psychologiem i policjantami na temat np. konkretnych zdarzeń, ratownictwa i pierwszej pomocy, ekonomicznej jazdy, bezpiecznej eksploatacji samochodu oraz zmian przepisów.
Przed wyborem szkoły doskonalenia jazdy, warto w firmie przeprowadzić analizę ilościową i jakościową szkodowości. Wybrana szkoła doskonalenia jazdy zaproponuje rozwiązania, zapewniające minimalizację zdarzeń powodowanych przez pracowników. Niektórzy z kierowców przeceniają swoje możliwości i uważają, że po latach doświadczenia są w stanie zapanować nad pojazdem w każdych warunkach. Warto w takim przypadku współpracować ze szkołą, która będzie w stanie zaproponować praktyczną jazdę w trudnych warunkach, np. na płycie poślizgowej. Pozwoli to uświadomić kierowcom ich własne ograniczenia, niebezpieczne nawyki i nauczy prawidłowych reakcji.
Nie upraszczajmy jednak zagadnienia bezpieczeństwa do prowadzenia szkoleń, które łatwo jest niesłusznie kwestionować ze względu na konieczność poniesienia kosztu. Bezpieczeństwo w firmowej flocie budowane jest przez szereg różnych działań, które warto przemyśleć i zaplanować w formie Programu Bezpieczeństwa.
Ireneusz Tymiński
General Manager KBC Autolease Polska
ekspert Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego