Co zrobić, by nie przegrzać silnika?

Układ chłodzenia ma za zadanie zapewnić najkorzystniejsze warunki pracy silnika w każdych warunkach pogodowych. Spalana zawsze powinna być optymalna mieszanka powietrza i paliwa w jednakowych warunkach termodynamicznych. Zapewnione jest wówczas minimalne spalanie i elastyczna praca. W miesiącach zimowych, kiedy temperatura otoczenia jest niska, układ chłodzenia dba o utrzymanie wyższej temperatury silnika. Przez długi czas wykorzystywany jest wówczas tzw. "mały obieg": płyn chłodzący porusza się tylko w korpusie motoru, przez co nie następuje wychłodzenie cieczy.

W lecie natomiast, gdy wymagane jest obniżenie temperatury pracuje tzw. "duży obieg" i płyn przepływa przez blok silnika i jest wystudzany w chłodnicy. Jednak często w gorącym klimacie, podczas jazdy przy dużych obciążeniach (w górach, pojazd załadowany) temperatura osiąga maksimum i trzeba chwilę poczekać, by silnik ostygł. Zbyt wysoka temperatura silnika jest objawem wadliwej pracy układu chłodzenia. Dlatego warto pamiętać o kilku ważnych elementach:

Zbudowana jest z zestawu rurek, połączonych z dwóch stron specjalnymi "wanienkami". Płyn, przepływając między wanienkami jest chłodzony powietrzem, ale patrząc na chłodnicę nie widzimy rurek, tylko cienkie blaszki, umieszczone na całej powierzchni. Blaszki te "obudowując rurki" mają zwiększyć powierzchnię chłodzenia. Są one jednak bardzo delikatne i podatne na zabrudzenie, przez co zamiast ułatwić, mogą utrudniać chłodzenie. Dlatego przed dłuższym wyjazdem warto przepłukać z zewnątrz chłodnicę wodą. Zazwyczaj, czyszcząc ją wypłukujemy zabite owady, liście, zaschnięte błoto itd. - wszystko, co utrudnia przepływ powietrza. Pamiętajmy jednak, aby podczas tej czynności nie używać wody pod ciśnieniem. Zamiast udrożnić przepływ powietrza, możemy bowiem pozaginać blaszki i jeszcze bardziej go utrudnić.

Pompa cieczy chłodzącej

Pompa w układzie chłodzenia ma za zadanie wymuszać przepływ cieczy. Jeżeli nasz samochód ma już kilka lat, a w lecie silnik się przegrzewa, warto ją wymienić. Wirnik pompy zmniejsza powierzchnię swoich łopatek na skutek kawitacji (mikropęcherzyki powietrza w cieczy, uderzające w wirnik). Na skutek tego zjawiska z biegiem czasu pompa staje się coraz mniej wydajna.

Płyn chłodzący

Największym błędem jest opinia, że stan i jakość płynu chłodzącego musimy sprawdzać tylko przed sezonem zimowym. W zimie zależy nam, by nie zamarzał, ale w lecie musi zapewnić dobre chłodzenie. Ponieważ magistrala wodna w silniku nie jest idealnie czysta, po pewnym czasie płyn jest zabrudzony, przez co szybciej osiąga temperaturę wrzenia. Przed wakacyjną wyprawą warto więc wymienić go na nowy. Przed ponownym napełnieniem wskazane jest przepłukanie całego układu chłodzenia odpowiednimi środkami chemicznymi (dostępne w sklepach z akcesoriami motoryzacyjnymi). Zazwyczaj przepłukanie polega na spuszczeniu starego płynu, wlaniu wody ze środkiem chemicznym, pozostawieniu pracującego silnika do pełnego nagrzania (aż włączy się wentylator) i spuszczeniu zanieczyszczonej wody.

Kontrola i obsługa układu chłodzenia (poza wymianą pompy wodnej) to czynności tanie i możliwe do przeprowadzenia przez każdego użytkownika. Gdy sprawdzimy trzy najważniejsze punkty układu chłodzenia oraz stan gumowych przewodów (przetarte i sparciałe należy wymienić), samochód powinien zapewnić nam bezawaryjną i bezstresową podróż, nawet w gorącym klimacie.

Bogusław Korzeniowski