Cadillac Piłsudskiego

*24 samochody, w tym tak cenne jak Humber, Ford T, przedwojenne Polskie Fiaty, samochody tzw. kolumny rządowej II RP (prezydencki Packard i Cadillac Marszałka Piłsudskiego) oraz kilkanaście zagranicznych i polskich motocykli - to najważniejsze eksponaty wystawy z dziejów motoryzacji w Polsce, w nowo utworzonym Muzeum Motoryzacji na warszawskiej Ochocie przy Filtrowej 62. *

Samochód Humber Torpedo został wykonany w 1908 roku Wielkiej Brytanii. Rozwijał prędkość do 60 km na godzinę, spalał 26 litrów benzyny na 100 km, miał czterocylindrowy i czterosuwowy, 3,5 litrowy silnik.

Rządowy Cadillac, zamówiony w 1934 roku specjalnie dla marszałka Piłsudskiego za 70 tysięcy ówczesnych złotych (podwyższone podwozie, wygodne wejścia i drzwi, szyby pancerne i pogrubione blachy karoserii) miał 8-cylindrowy silnik o mocy 70 koni mechanicznych. Jeździli nim jednak inni oficjele, gdyż marszałek ze względu na pogarszający się stan zdrowia już nie był w stanie z niego korzystać.

Na wystawie zwracają też na siebie uwagę przedwojenne Polskie Fiaty oraz kolekcjonerskie, unikatowe prototypy samochodów, wykonane przez polskich inżynierów. Jednym z nich był wyprodukowany w okresie międzywojennym przez Stefana Kozłowskiego i Antoniego Frączkowskiego w Warszawie (zachowały się tylko opisy i zdjęcia) dwuosobowy samochód S.K.A.F z półlitrowym silnikiem.

W latach 1924-28 dwieście samochodów ze wzmocnionym podwoziem o nazwie "Ralf-Stetysz", wyprodukował w swoich stołecznych zakładach hrabia Stefan Tyszkiewicz.

Są też konstrukcje inżynierów Mikołaja Karpowskiego, Tadeusza Tańskiego (zbudowano ich w sumie ok. 300), Adama Gluck-Głuchowskiego (trzyosobowy "Iradam") i wiele innych.

Na wystawie zobaczyć można licencyjne przedwojenne Polskie Fiaty (508, 621 i Łazik) oraz prototypy i wczesne modele takich powojennych samochodów jak Warszawa 210, Fiat 126 i 125 p, Polonez, Wars, Mikrus, Syrena 110 oraz pojedyncze egzemplarze polskich (np. skuter Osa) i zagranicznych motocykli, takich jak na przykład brytyjski Rogal Enfield z 1915 roku z Birmingham. Pierwszy jego model opuścił bramy fabryki w roku 1899, ostatni w roku 1922), a z jego wojskowej wersji korzystały m.in. armie: belgijska, francuska, rosyjska, i polska armia generała Hallera. (PAP)