80 lat Skody Rapid
Nazwa Rapid pojawiła się po raz pierwszy w historii marki Skody przed 80 laty, w roku modelowym 1934. Nowy samochód nosił wewnątrzzakładowe oznaczenie Typ 421 i powstał jako większa i bardziej komfortowa alternatywa modeli 420 Popular (Typ 418) oraz 420 Standard (Typ 420).
Konstrukcja wyróżniała się podwoziem o wydłużonym rozstawie osi i powiększonym do 1,2 litra silnikiem dolnozaworowym. Nowy model zaprezentowano oficjalnie 7 kwietnia 1934 roku na praskim salonie samochodowym, od razu z trzema rodzajami nadwozia do wyboru: dwudrzwiowym tudorem, czterodrzwiowym sedanem oraz półkabrioletem. Zaledwie miesiąc później, po zbudowaniu 80 egzemplarzy aut w pierwotnej kompletacji, rozpoczęto produkcję drugiej, istotnie zmodernizowanej serii. Ramę centralną z prostokątnym nośnikiem głównym zastąpiono znacznie wytrzymalszą jej ewolucją - z nośnikiem o przekroju okrągłym.
Listę zmian dopełniały niezależne zawieszenie kół przednich, układ centralnego smarowania podwozia, skrócony o 110 mm rozstaw osi i ulepszony system zasilania silnika. Przez rok do nabywców trafiło czterysta egzemplarzy pojazdów, budowanych łącznie w trzech, różniących się drobiazgami, seriach. Czerwiec roku 1935 przyniósł ze sobą zmiany stylistyki nadwozia Rapida, utrzymane w duchu mniejszego modelu Popular. Rapid II (Typ 901) otrzymał podwozie o zwiększonym rozstawie osi, wyposażone w hydrauliczne hamulce ATE-Lockheed. Powiększony, 1,4-litrowy silnik dysponował mocą 31 KM (wobec wcześniejszych 26 KM), wzbogacając się o pompę wody i rozbudowany układ wydechowy. W październiku 1935 ofertę karoserii Rapida rozszerzono o atrakcyjną odmianę roadster.
(fot. materiały prasowe) W sezonie 1936 ponownie wydłużono rozstaw osi pojazdu, jednostkę napędową zawieszono na nowoczesnych, gumowych blokach, proponując równocześnie kolejną wersję nadwoziową - czteromiejscowy kabriolet ze stałymi ramami bocznych okien. Wprowadzono także odmiany użytkowe modelu, a w większości nadwozi - dostęp do bagażnika z zewnątrz pojazdu. Systematycznie rosnącą liczbę klientów przyciągały takie nowoczesne elementy wyposażenia, jak wskaźniki temperatury cieczy chłodzącej i poziomu paliwa czy opcjonalna, elektromagnetyczna, czterostopniowa przekładnia firmy Cotal.
Standardowa skrzynia manualna Rapidów posiadała trzy przełożenia. Zaledwie 97 dni w 1936 roku wystarczyły, by Bretislav Jan Prochazka wraz z Jindrichem Kubiasem odbyli podróż dookoła świata, z której powrócili 31 lipca, zastając owacyjnie powitania w Pilznie, a następnie w Pradze. W tym samym roku, inny Rapid, z czterema podróżnikami na pokładzie, dotarł z Pragi za północne koło podbiegunowe. Kolejny egzemplarz modelu, tym razem należący do małżeństwa Skulinów, towarzyszył im wiernie w ekspedycji poprzez cały kontynent afrykański.
(fot. materiały prasowe) W październiku 1937 roku zaprezentowano trzecią generację modelu Rapid. Rapid III (Typ 914) otrzymał zmodernizowaną, poszerzoną o 40 mm karoserię, wierną najnowszemu trendowi stylistycznemu marki. Rosła produkcja i popularność modelu - przez rok 1937 fabrykę opuściło rekordowe 2097 egzemplarzy modelu. Dotychczasową lukę pomiędzy komfortowym Rapidem a luksusowym Superbem zdecydowano się wypełnić kolejnym modelem - była nim Skoda Favorit.
Jesienią 1938 roku ofertę modelu Rapid III wzmocniono nowoczesną, górnozaworową jednostką OHV (1558 cm3, Typ 922) o mocy 42KM. Ostatnie zmiany stylizacji nadwozia wprowadzono latem 1939 roku, dodając do oferty kolejną wersję nadwoziową - czterodrzwiowego, reprezentacyjnego sedana z sześcioma oknami bocznymi. W latach 1940-42 większość z wyprodukowanych w tym czasie egzemplarzy modelu (ponad 900 sztuk) trafiło do służby w wojsku bądź służbie zdrowia. Produkcja Rapidów wygasła w roku 1942.
(fot. materiały prasowe) Jedynym epizodem, powielonym w ilości kilkudziesięciu egzemplarzy, stał się Rapid Typ 953 napędzany 6 - cylindrowym silnikiem OHV o pojemności 2,2 litra i mocy 60 KM. Opracowany jeszcze w roku 1941 powstawał ostatecznie w latach 1945-47, trafiając głownie do służby w przedsiębiorstwach państwowych. Ponownie do nazwy Rapid powrócono w latach 1981-90. Początkowo (1981-84) wykorzystywano ją do oznaczania eksportowych wersji modelu Garde, by następnie stosować ją jako główne handlowe oznaczenie Typu 743. Od roku 2012 stosowana jest ponownie, jako nazwa modelu pozycjonowanego pomiędzy Fabią a Octavią.
Źródło: Skoda
ll/sj/ll, moto.wp.pl