40 lat kultowej Skody 120
Bardzo popularnej w Polsce jeszcze w drugiej połowie lat 90-tych Skodzie 120 "stuknęła" czterdziestka. Cechami rozpoznawczymi tego samochodu były m. in. silnik umieszczony z tyłu czy klapa bagażnika otwierana na bok.
Droga samochodów Skody nowej generacji, wprowadzonych na rynek przed 40 laty, była długa i pełna nieoczekiwanych zwrotów. Z różnych przyczyn kompletnym fiaskiem zakończyły się projekty rozwoju dwóch równoległych linii modelowych, mających wraz z odmianami pochodnymi istotnie poszerzyć ofertę. Do archiwum skierowano m.in. programy S720 (średnich pojazdów z silnikami OHC 1250/1500 ccm i nadwoziami rozwijanymi we współpracy z Ital Design) oraz S740, z silnikami umieszczonymi z przodu i przeróżnymi koncepcjami napędowymi, jak i planami produkcji w kooperacji z fabrykami z NRD. Te i inne, niekiedy dalece zaawansowane projekty przegrywały to z powodów politycznych, zaś kiedy indziej z ekonomicznych. Już w roku 1972 było przesądzone, że żadna rewolucja się nie dokona, a realną szansą stworzenia nowej gamy produktów jest dalszy rozwój modelu 100/110 (od 1969), stanowiącego modernizację typu MB (1964-69).
(fot. Materiały prasowe) Doświadczenia płynące z imponujących, jak na warunki bloku wschodniego, programów badawczych, zakończonych budową szeregu prototypów oraz istotnie zmieniające się wymagania rynków eksportowych uświadomiły zarządowi fabryki z Mladej Boleslavi konieczność kontynuacji produkcji pojazdu z silnikiem umieszczonym z tyłu. Przy zachowaniu niezmienionych, zasadniczych podzespołów mechanicznych absolutnym minimum wydawało się opracowanie całkowicie nowego nadwozia. Jego kształty nawiązywały bezpośrednio do prototypu S727, powstałego jako studium jeszcze w roku 1972. Podobnie jak prototyp, zaprezentowany oficjalnie we wrześniu 1976 roku na Targach Przemysłowych w Brnie, seryjny model 105/120 (S742) wnosił do oferty wiele nowego, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa. Zaprojektowane strefy deformacji, umieszczony pod tylnymi siedzeniami zbiornik paliwa i bezpieczna kolumna kierownicy to najważniejsze z wdrożonych rozwiązań.
Kształty oryginalnego nadwozia, z pokrywą bagażnika otwieraną na bok, powstały co prawda własnymi siłami, ale były wyraźnie inspirowane projektami Giorgetto Giugiaro, pozostałymi z niedawnej współpracy z pracownią Ital Design. Kształt przedniej części karoserii determinowała przeniesiona tam chłodnica, która w obu wcześniejszych generacjach modeli Skody z układami napędowymi umieszczonymi z tyłu, znajdowała się w komorze silnika. Podobnie jak miało to miejsce w przypadku poprzedników, pozostał podział przestrzeni bagażowej na przedni bagażnik główny i pomocniczy, umieszczony za składanymi oparciami kanapy tylnej. W chwili premiery gamę nowego modelu budowały odmiany 105S i 105L (silnik 1046 ccm, moc 46 KM), oraz 120L (1174 ccm, 52 KM). Zaprezentowane równocześnie wykonanie wieńczące tymczasowo ofertę nosiło oznaczenie 120LS i wyróżniało się m.in. czterema reflektorami, zestawem wskaźników z obrotomierzem, fotelami przednimi wyposażonymi w zagłówki, standardowym układem wspomagania hamulców i wzmocnionym do
58 KM silnikiem. Jeszcze w tym samym, 1976 roku w filii Vrchlabi powstała próbna seria jeszcze wyżej pozycjonowanej wersji – 120 GLS z chromowanymi panelami otaczającymi lampy przednie. Najchętniej wybierana przez nabywców wersja 120L kosztowała w Czechosłowacji 58 800 koron, czyli równowartość ceny Wartburga 353 de Luxe oraz Łady 1200.
(fot. mat. prasowy) Mimo że rodzina modeli 105/120 miała być rozwiązaniem przejściowym i otrzymać radykalnie odmiennego następcę w sezonie 1982, ostatecznie – nieustannie modyfikowana i rozwijana (m.in. wersje 125, 130, 135 i 136, odmiany nadwoziowe coupe Garde/Rapid) – była produkowana aż do stycznia 1990 roku, przez pewien czas równolegle z nowym typem Favorit. Najistotniejsze modyfikacje wdrożono we wrześniu 1983 roku (model 1984 z nową stylizacją), dokładnie rok później (premiera modelu 130 z silnikiem 1289 ccm z pięciokanałową głowicą, pięciostopniową skrzynią biegów i zawieszeniem kół tylnych na trójkątnych wahaczach wleczonych) oraz u schyłku roku 1987 (wprowadzenie modeli 135/136 z silnikami zgodnymi z modelem Favorit). Łącznie wyprodukowano ponad 2 mln egzemplarzy wszystkich wersji.
Źródło: Skoda
ll/Wirtualna Polska