Odwrót pijanych kierowców
Liczba kierowców skazanych za jazdę pod wpływem alkoholu spada. Czy pijani kierowcy są jeszcze w Polsce poważnym problemem?
Mniej skazanych Choć ponad 90 proc. przestępstw popełnianych na drogach dotyczy jazdy pod wpływem alkoholu, to liczba skazanych konsekwentnie spada. Jeszcze cztery lata temu, w 2011 r. zapadło 130 000 wyroków w związku z prowadzeniem pojazdu po spożyciu substancji zmieniających świadomość, w 2015 r. już tylko 53 700 - informuje „Rzeczpospolita”, opierając się na danych [Ministerstwa Sprawiedliwości](https://wiadomosci.wp.pl/ms-ministerstwo-sprawiedliwosci-6032703162479745c). Sądy najczęściej orzekają w tym wypadku kary więzienia: w 2015 roku w sumie 26 tys. - w tym 21 tys. w zawieszeniu. Drugie miejsce zajmują samoistne [grzywny](https://msp.money.pl/wiadomosci/poradniki/artykul/grzywna-kiedy-polski-kodeks-karny-przewiduje,228,0,2424036.html) - 22,4 tys., a trzecie ograniczenie wolności - 5,3 tys. wyroków. Z raportu MS wynika też, że coraz większe znaczenie odgrywa obowiązkowe leczenie uzależnionych kierowców. W 2014 r. wykonano ok 55 tys. orzeczeń o obowiązku poddania się leczeniu, a rok później kilka tysięcy więcej.
Mniej przyłapanych
Nietrzeźwy kierowca to w Polsce coraz rzadszy widok. Jak wynika z danych Komendy Głównej Policji, w 2015 roku przyłapano 23,3 tys. kierowców samochodów, będących pod wpływem alkoholu i 67,9 tys. prowadzących w stanie nietrzeźwości. W roku 2014 dane te wynosiły odpowiednio 27,6 tys. oraz 75,6 tys., a w roku 2013 było to 24,2 tys. i 75,4 tys. Warto jednak zwrócić również uwagę na liczbę przeprowadzonych przez policję kontroli trzeźwości. Wprowadzenie do służby urządzeń AlcoBlow, które pozwalają na prowadzenie przesiewowych kontroli bez zmiany ustnika, wprowadziło w tym względzie rewolucję. W 2013 roku funkcjonariusze wykonali 8,7 mln kontroli, a w 2014, kiedy duża część komend otrzymała już nowe urządzenia, było to 15,4 mln. W 2015 roku wynik był podobny.
Wiele wskazuje na to, że rok 2016 będzie pod względem bezpieczeństwa na drogach lepszy niż poprzedni. Od początku stycznia do końca marca policjanci zatrzymali 22 526 nietrzeźwych kierujących. To o 21 proc. mniej niż w analogicznym okresie roku 2015. Na oficjalne dane za cały rok przyjdzie nam jednak jeszcze poczekać kilka miesięcy.
Polacy deklarują trzeźwość
Najważniejszym wskaźnikiem określającym zagrożenie ze strony nietrzeźwych kierowców jest odsetek powodowanych przez nich wypadków. W Polsce w 2015 roku kierowcy pod wpływem alkoholu doprowadzili do 6,7 proc. spośród wszystkich wypadków drogowych (dla porównania rowerzyści spowodowali niespełna 5 proc. wypadków). Zginęło w nich 10,8 proc. wszystkich ofiar śmiertelnych. Jak wynika z najświeższych danych udostępnianych przez Komisję Europejską, w Wielkiej Brytanii nietrzeźwi w 2011 roku spowodowali 15 proc. wypadków ze skutkiem śmiertelnym. W Czechach w 2009 roku nietrzeźwi kierowcy spowodowali niespełna 8 proc. wypadków, w których zginęło 14,5 proc. spośród wszystkich ofiar zdarzeń drogowych. Nie brakuje jednak również krajów, w których sytuacja jest lepsza. W Niemczech w 2011 roku nietrzeźwi kierowcy spowodowali 2,9 proc. wypadków.
Co używaniu alkoholu i samochodu mówią sami Polacy? W badaniu „Europejski barometr odpowiedzialnej jazdy 2015” tylko 3 proc. ankietowanych Polaków przyznało się do prowadzenia samochodu po spożyciu alkoholu przekraczającym dozwolony limit, ale jednocześnie bez odczucia działania alkoholu. W Grecji do takich praktyk przyznało się 29 proc. zapytanych, w Belgii 25 proc., a we Francji 15 proc. Należy przy tym pamiętać, że limit alkoholu we krwi w wielu krajach na zachód od Odry wynosi 0,5 prom.
Na pytanie dotyczące jazdy samochodem przy odczuwaniu skutków spożycia alkoholu na odbiór rzeczywistości twierdząco odpowiedziało 3 proc. polskich zmotoryzowanych. W Grecji przyznało się do tego 13 proc. ankietowanych, w Belgii 8 proc., a we Włoszech i we Francji 4 proc.
Prawo będzie twardsze
Mimo coraz lepszych danych statystycznych rząd planuje zaostrzyć kurs wobec pijanych kierowców. Niebawem parlamentarzyści mają zająć się projektem przepisów zmieniających katalog kar przewidzianych dla kierowców, którzy pod wpływem alkoholu spowodują wypadek. Jeśli jego ofiary poniosą śmierć lub doznają ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, sąd będzie zobligowany do orzeczenia bezwzględnej kary więzienia przynajmniej na dwa lata. Obecnie dolna granica kary w takim przestępstwie wynosi dziewięć miesięcy, a wyrok do roku pozbawienia wolności można zawiesić. W takich przypadkach w około 30 procentach zapadają wyroki w zawieszeniu.
Źródło: PAP, „Rzeczpospolita”, Policja, Ministerstwo Sprawiedliwości
Tomasz Budzik, Wirtualna Polska