Najdłuższy tunel drogowy w Polsce
Najdłuższy pozamiejski tunel drogowy w Polsce otwarto w Lalikach (Śląskie). Noszący nazwę "Emilia" 678-metrowy tunel, w ciągu łączącej Bielsko-Białą ze słowacką granicą w Zwardoniu drogi S-69, wraz z 4,7-km odcinkiem tej trasy kosztował 391,5 mln zł.
Prace na odcinku, na którym powstał tunel trwały od listopada 2007 r. do listopada ub. roku. Głównym wykonawcą było konsorcjum czesko-niemieckiej spółki Bogl a Krysl oraz słowackiej Doprastav. W ramach kontraktu, oprócz tunelu, między miejscowościami Szare i Laliki zbudowały one jednojezdniową drogę ekspresową o długości 4,7 km m.in. z trzema wiaduktami i węzłem drogowym.
Od listopada ub. roku w tunelu trwały testy i ćwiczenia bezpieczeństwa oraz procedury związane z odbiorem technicznym. Obiekt, którego samo wydrążenie kosztowało ponad 120 mln zł, został wyposażony kosztem ponad 25 mln zł m.in. w skomplikowany system monitorujący i przeciwpożarowy.
Przekrój tunelu ma kształt podkowy. Zbudowano go w większości metodą górniczą, tzw. metodą NATM (Nowa Austriacka Metoda Tunelowa). Zakłada ona m.in. obserwowanie odkształceń górotworu, który wykorzystywany jest jako element konstrukcji nośnej tunelu. Jego obudowa ostateczna powstaje m.in. na podstawie wpływu górotworu na obudowę wstępną.
Choć metoda ta wymaga stałej obserwacji geotechnicznej górotworu, jest jedną z najpopularniejszych i najszybszych metod drążenia tuneli. Prace pod Sobczakową Grapą (766 m n.p.m.) utrudniały warunki geologiczne. Górotwór tworzą tam nie twarde skały, lecz głównie kruche i sypkie łupki. Łącznie spod góry wydobyto blisko 700 tys. m sześc. materiału.
Obok głównego tunelu - z dwoma pasami jezdni po 3,5 m szerokości - w Lalikach powstał mniejszy tunel ewakuacyjny z czterema połączeniami co 170 m. Równoległe tunele mają stałe nachylenie 4 proc. Wietrzenie zapewnia pięć par wentylatorów, wmontowanych co 135 m, kolejne dwa znajdują w tunelu ewakuacyjnym. Zainstalowano też nagłośnienie, kamery i system sygnalizacji.
Sygnalizacja będzie pokazywała kierowcom m.in. warunki w tunelu i w zależności od tego ograniczała prędkość lub podawała inne komunikaty. W najbliższych dniach Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przeprowadzi akcję informacyjną m.in. o zasadach bezpiecznej jazdy w tunelach.