| [
]( javascript:otworz('http://i.wp.pl/a/f/jpeg/12283/swiatl-01.jpeg',500,352) ) |
| --- | Wzorem innych krajów, w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu, każdy kierowca poruszający się po drogach Polski będzie od 17 kwietnia zobowiązany do jazdy z włączonymi światłami mijania także w dzień.
W prasie wskazywano już dobre i złe strony tego rozporządzenia, dokonano nawet obliczeń, ile jazda na światłach będzie kosztować użytkownika samochodu. Dziś przedstawię dopuszczone przez polskie prawo rozwiązanie techniczne, które stosowane powszechnie może przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa ruchu.
Dobra widoczność to za mało
Chodzi oczywiście o światła dzienne, rozwiązanie które można zastosować w każdym samochodzie. Zostały one opracowane i oferowane są od kilku lat przez firmę Hella. Podstawą tego rozwiązania, jak i wprowadzenia w Polsce obowiązku jazdy na światłach w ciągu dnia były badania przyczyn wypadków prowadzone przez instytucje rządowe i niezależne w wielu krajach Europy.
Badania te wskazywały, że przyczyną ponad 24% wypadków było niezauważenie innego pojazdu w warunkach dobrej widoczności. Oznacza to, że kierowca, który wypadek lub kolizję spowodował, nie widział drugiego pojazdu, mimo że jazda odbywała się w dzień, nie padał deszcz i nie było innych utrudnień.
Dlaczego kierowca nie widział lub zobaczył drugi pojazd zbyt późno? Otóż w pewnych warunkach pojazdy jadące z naprzeciwka lub dojeżdżające do drogi głównej zlewają się z tłem lub „giną” w świetle słonecznym.
Przykładem może być jazda drogą przez las lub pod słońce. W takich warunkach samochód z włączonymi światłami mijania mimo, że jego bryła wtapia się w tło jest widoczny, bo widać jego światła.
Z technicznego punktu widzenia jazda z włączonymi światłami mijania, mimo że w znacznym stopniu poprawia widoczność pojazdów na drodze, nie jest rozwiązaniem idealnym. Światła mijania stosowane są w samochodzie do oświetlania drogi, gdy pojazd porusza się w ciemności, jednocześnie światło kierowane na jezdnię nie może oślepiać innych użytkowników drogi.
Aby spełnić oba warunki światła mijania oświetlają drogę na dość krótkim dystansie i skierowane są w dół poniżej linii horyzontu. Układ wiązki świateł mijania ilustruje rysunek. Tak ukształtowana wiązka światła nie spełnia jednak w dobrym stopniu wymogu dobrej widoczności, jaką ustawodawcy wprowadzający obowiązek jazdy na światłach w dzień zakładają.
Inni użytkownicy drogi widzą bowiem tylko część tej wiązki, część która ulega rozproszeniu w elementach optycznych reflektorów.
Obwarowane przepisami
Światłami zapewniającymi bardzo dobrą widoczność pojazdów w dzień są światła dzienne. Ich zadaniem nie jest oświetlanie drogi, mają być zauważone wtedy, gdy bryła pojazdu zlewa się z tłem lub ginie w poświacie słońca.
| [
]( javascript:otworz('http://i.wp.pl/a/f/jpeg/12283/swiatl-02.jpeg',500,176) ) |
| --- | Konstrukcja świateł dziennych zapewnia skierowanie słabej wiązki światła wprost „w oczy” kierowcy pojazdu nadjeżdżającego z naprzeciwka. Wiązka jest na tyle słaba, aby nie oślepiać, ale na tyle silna, aby zdecydowanie odróżniać się od naturalnego światła dziennego. Układ wiązki świateł dziennych ilustruje rysunek.
Dodatkowym dowodem przydatności świateł dziennych niech będzie zdjęcie, gdzie stoją na wprost dwa identyczne pojazdy – jeden z włączonymi światłami mijania, drugi ze światłami dziennymi.
Polskie przepisy określające wymagania techniczne, stawiane pojazdom dopuszczonym do ruchu, zezwalają na używanie takich świateł zamiast świateł mijania w czasie, gdy w ciągu dnia musimy mieć włączone światła mijania.
Oczywiście zamiast świateł mijania nie wolno stosować np. świateł przeciwmgłowych lub innych reflektorów dodatkowych. Światła dzienne to rozwiązanie specjalnie do tego celu stworzone, dokładnie obwarowane szczegółowymi przepisami europejskimi. Tylko produkty opracowane na podstawie tych przepisów, przebadane, z aktualnymi atestami (homologacja) mogą być zamontowane i używane.
Zadanie dla elektryka
Każdy element oświetlenia samochodowego ma swoje specyficzne oznaczenie, które pozwala określić jego funkcję, zastosowanie i warunki używania. Światła dzienne mają oznaczenie składające się z dużych liter RL. Dla przypomnienia światła przeciwmgłowe oznaczane są dużą literą B, mijania z żarówką halogenową literami HC, drogowe z żarówką halogenową literami HR.
Jeżeli w światłach mijania lub drogowych stosowane jest ksenonowe źródło światła literę H zastępuje litera D. Oznaczenie rodzaju reflektora naniesione jest trwale na szkle lub obudowie lampy.
Niezgodność oznaczenia reflektora z jego zastosowaniem (użycie reflektora przeciwmgłowego jako świateł do jazdy w dzień) lub użycie w nim niedozwolonego źródła światła (lampa ksenonowa w miejsce żarówki halogenowej w reflektorach oznaczonych literą H) może być powodem zatrzymania dowodu rejestracyjnego w czasie kontroli policyjnej lub kłopotów z przedłużeniem ważności badania technicznego na Stacji Kontroli Pojazdów.
Decydując się na używanie świateł dziennych w Polsce trzeba pamiętać także o wymaganiach, jakie w stosunku do nich narzuca kierowcom ustawodawca. Otóż włączenie świateł dziennych musi wiązać się z jednoczesnym włączeniem tylnych świateł pozycyjnych (tylko tylnych, przednie muszą być wyłączone). A włączenie świateł mijania pojazdu musi automatycznie wygasić światła dzienne.
Taki system pracy oświetlenia pojazdu nieco komplikuje instalację elektryczną świateł dziennych, ale z tym utrudnieniem poradzi sobie każdy elektryk samochodowy. Wymagania te zawarto w Ustawie Prawo o Ruchu Drogowym w dziale Warunki Techniczne Pojazdów oraz w załączniku nr 6 do tej ustawy.
Oprócz poprawy bezpieczeństwa na drodze, zaletą świateł dziennych jest zmniejszenie zużycia energii elektrycznej w stosunku do włączonych w ciągu dnia świateł mijania. Dwie typowe żarówki reflektorów mijania pobierają moc ok. 120W. W światłach dziennych, zależnie od ich konstrukcji, stosuje się żarówki o mocy od 6 do 21W, co daje pobór mocy od 12 do 42W.
Dwa światła dzienne zużywają mniej energii niż jedna żarówka zastosowana w reflektorze świateł mijania. Ponieważ cała energia jaką dysponujemy w aucie pochodzi z paliwa, stosowanie świateł dziennych pozwala obniżyć wydatki związane z wprowadzeniem obowiązku jazdy w dzień z włączonymi światłami.
Autor: (Z.N)
