Obowiązek serwisowania aut na gwarancji w ASO - prawda czy mit?

| [

]( http://kancelarie.krakow.pl ) |
| --- | Niewielu kierowców ma świadomość, że naprawa i serwisowanie poza ASO nie musi kończyć się utratą gwarancji. Należy jednak pamiętać, że z korzystaniem z usług warsztatów nieautoryzowanych wiążą się trudności z wyegzekwowaniem ewentualnych roszczeń gwarancyjnych. Ryzyko jest wysokie, ale czasem warto je podjąć, bowiem oszczędności mogą być spore.

Jeśli chcemy korzystać z usług nieautoryzowanego warsztatu w trakcie trwania gwarancji, musimy dokładnie zapoznać się z treścią umowy, zwracając w pierwszej kolejności uwagę na to, czy wymogiem wykonania naprawy jest serwisowanie pojazdu w ASO. Ponadto powinniśmy sprawdzić, czy warsztat, do którego się udajemy spełnia określone warunki, by gwarancja producenta została zachowana. Należy także pamiętać, że wpis w książce serwisowej winien być poparty odpowiednią fakturą, stanowiącą potwierdzenie wykonania wszystkich czynności. ASO może zakwestionować nieautoryzowaną ingerencję mechanika, wskazując na przykład elementy, które nie spełniają poziomu wymagań producenta pojazdu. ASO musi jednak udowodnić, że ma rację.

Poznaj swoje prawa
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, można dowolnie wybierać czy w trakcie trwania gwarancji będziemy serwisować swój samochód w autoryzowanym serwisie, czy też w warsztacie niezależnym. W sytuacji, gdy zdecydujemy się dokonać obowiązkowego przeglądu pojazdu w warsztacie niezależnym, autoryzowany serwis nie może z tego powodu odmówić mu w przyszłości honorowania gwarancji. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy przegląd lub naprawa w warsztacie niezależnym dokonane zostały wadliwie.

Nie tylko krajowe, ale przede wszystkim unijne przepisy zapewniają klientowi prawo wyboru. W czerwcu 2010 roku zaczęły obowiązywać przepisy BER 330/2010 (Block Exemption Regulation) oraz MVBER 461/2010 (Motor Vehicle Block Exemption Regulation), czyli rozporządzenie o Wyłączeniach Grupowych w Motoryzacji oraz zestaw Wytycznych Komisji Europejskiej, dotyczących stosowania w sektorze motoryzacyjnym europejskiego prawa o konkurencji.

Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem Komisji UE nr 461/2010, w § 69 wytycznych wskazano jako zakazane praktyki ograniczające konkurencję: "uzależnianie prawnych lub przedłużonych gwarancji producenta wobec nabywcy od tego, czy użytkownik ostateczny zleci przeprowadzenie wszystkich napraw i konserwacji, również tych nieobjętych gwarancją, jedynie autoryzowanym warsztatom w ramach sieci (…) To samo odnosi się do warunków gwarancyjnych wymagających użycia części zamiennych marki producenta w odniesieniu do wymiany części nieobjętych warunkami gwarancji...". Z zapisu wynika, że gwarancja udzielana przez producenta pojazdu nie może być uzależniona od konieczności dokonywania napraw i przeglądów pojazdu w autoryzowanej sieci naprawczej. Biorąc pod uwagę powyższe przepisy dilerzy, którzy straszą klientów swoimi warunkami gwarancyjnymi, robią to
bezprawnie.

Warunki i zalecenia techniczne oraz specyfikacje ustalone przez producenta samochodu - o co chodzi?
Tak naprawdę ważne jest to, aby dostawca nowych pojazdów ustalił kryteria jakościowe dla autoryzowanych warsztatów należących do jego sieci, a zgodnie z przepisami UE, wszystkie podmioty spełniające te kryteria mogą dołączyć do sieci naprawiających i to bez narażenia właścicieli na utratę gwarancji. Problem jest w tym, że nie chcą oni ujawniać szczegółów technicznych. O wadliwie dokonanym przeglądzie czy naprawie nie może być mowy, jeżeli został on dokonany zgodnie ze specyfikacją przeglądu dla danej marki. Trzeba zatem wybrać warsztat z odpowiednim wyposażeniem, używać części akceptowanych przez producenta auta oraz wykonać wszelkie czynności zgodnie z zalecaną technologią.

Inne porady Kancelarii Prawnej Adwokaci i Radcowie Prawni, www.kancelarie.krakow.pl: W jakich przypadkach można stracić samochód?

Co w przypadku odmowy naprawy pojazdu przez serwis autoryzowany? Najważniejszym pozostaje ustalenie przyczyny odmowy. Czy był nią sam fakt dokonania naprawy w innym warsztacie niezależnym czy też zarzucono, że przegląd przeprowadzony był wadliwie lub w sposób niezgodny ze specyfikacją, bądź też istniały inne powody, niepowiązane z serwisowaniem samochodu. Gdy zostanie to ustalone, klient ma prawo domagać się, aby serwis potwierdził mu swoją decyzję na piśmie.

Oczywiście koncerny samochodowe zastrzegają sobie prawo do odmowy wykonania naprawy gwarancyjnej w przypadku, gdy bezpośrednią przyczyną powstania usterki będzie wadliwie wykonana naprawa poza siecią serwisową, albo też zastosowanie nieoryginalnych części. Trzeba jednak pamiętać o tym, że to producent ma obowiązek udowodnić taką zależność. Przy naprawie w nieautoryzowanym warsztacie najlepiej zatem szukać takich warsztatów, które specjalizują się w konkretnej marce.

Uwaga na części zamienne
Na rynku jest wielu producentów spełniających unijne normy. Żeby wybrać nieautoryzowany serwis i nie tracić gwarancji, trzeba się dowiedzieć, czy części przez niego oferowane są porównywalnej jakości co oryginalne, o czym powinien klienta powiadomić mechanik lub kierownik warsztatu. Wg GVO do naprawy lub przeglądu poza ASO w czasie trwania gwarancji, mogą być stosowane tylko części zamienne „oryginalne lub podobnej jakości”. Takie oświadczenia producenta powinien posiadać nieautoryzowany warsztat. ASO z kolei może wymagać tych oświadczeń od klienta w momencie udzielania darmowej naprawy gwarancyjnej.

„Oryginalne” nie oznacza wyłącznie dostępnych w ASO podzespołów. Zgodnie z unijnymi dyrektywami producenci dostarczający części na tzw. pierwszy montaż w większości przypadków mają prawo sprzedawać te same podzespoły niezależnym dystrybutorom pod swoją marką. Tym samym dostęp do nich uzyskują również serwisy niezależne. Dodatkowo dopuszcza się też często montaż zamienników renomowanych producentów, które sklasyfikowano jako części o jakości porównywalnej z oryginałem.

Oryginalne części są to części zamienne takiej samej jakości jak elementy wykorzystywane do montażu samochodów oraz produkowane zgodnie ze specyfikacją producenta pojazdu. Natomiast część o porównywalnej jakości nie oznacza części o jakości identycznej czy porównywalnej z jakością części fabrycznie montowanych w pojeździe. Część taka może mieć jakość porównywalną z jakością części zamiennych określonego asortymentu.

W przypadku, gdyby serwis niezależny wykonał usługę niepoprawnie, ASO nie może zakwestionować gwarancji na cały samochód, może jedynie odmówić uznania gwarancji na usterki związane z niewykonaną czynnością lub czynnością wykonaną źle, i to wówczas gdy udowodni, że te czynności mają swój związek przyczynowo-skutkowy z uszkodzonym elementem.

Inne porady Kancelarii Prawnej Adwokaci i Radcowie Prawni, www.kancelarie.krakow.pl: W jakich przypadkach można stracić samochód?

Na terenie UE wszystkie części dopuszczone do obrotu muszą mieć homologację, która wskazuje na odpowiednią jakość i spełnienie norm. Jeżeli firma uzyskała homologację, to nie musi już dostarczać oświadczenia o jakości. Uzyskanie tego dokumentu od producentów jest jednak wysoce utrudnione. Zatem w sytuacji, gdy przy naprawie korzystamy z usług warsztatu nieautoryzowanego zadbajmy o to, aby dokonano odpowiedniego wpisu do książki serwisowej informującego jakie wykonano czynności, jakie części zastosowano, jakiego producenta, nr homologacji, itp.

Co w przypadku aut używanych z gwarancją?
Nie chodzi tutaj oczywiście o podstawową gwarancję producenta, ani też jej przedłużenie, zawarte tuż po ostatnim dniu jej trwania. Mowa o gwarancji na samochód używany, którego pierwotna gwarancja dobiegła już końca, a który nie podlega już gwarancji fabrycznej producenta, ale został nabyty w ramach sprzedaży samochodów używanych z gwarancją.

Zgodnie z prawem, nieodpłatne usuwanie usterek w samochodzie na gwarancji może realizować tylko ASO. To salon samochodowy, dysponujący używanym pojazdem, sprzedaje go klientowi z ubezpieczeniem od usterek. Ta gwarancja na samochód używany, jest oferowana na mocy umowy zawartej pomiędzy firmą ubezpieczeniową, a danym salonem.

O ile samochód nowy można kupić tylko u dealera, to jednak zakupu auta używanego można dokonać w wielu miejscach, co ma kluczowe znaczenie. Dealer chcąc sprawić, aby jego oferta na samochód używany była konkurencyjna może proponować gwarancję, która będzie działać na klientów jako dodatkowy motywator. W takim przypadku sprzedawca zgodnie z prawem może określić gdzie auto powinno być serwisowane, aby nie straciło gwarancji. Zasady konkurencji nie są naruszone, ponieważ nabywca używanego samochodu samodzielnie wybrał akurat taką ofertę spośród innych dostępnych na rynku. Jest to kolejny przykład na to, że należy uważnie czytać to, co podpisujemy.

Naruszenia prawa. Jak z nimi walczyć?
Rozporządzenie UE, dopuszczające możliwość naprawy naszych samochodów poza autoryzowanymi serwisami, funkcjonuje już ponad 2 lata. Mimo tego producentom samochodów zależy, aby wiele osób nadal nie zdawało sobie sprawy z tego, że mogą wybierać, w jakim serwisie dokonają naprawy. Stąd też temat ten jest wciąż aktualny.

Pomimo zmiany przepisów wielu producentów samochodów nadal utrzymanie gwarancji warunkuje dokonywaniem przeglądów w ASO i stosowaniem tylko „oryginalnych” (w opakowaniu producenta pojazdu) części. Podobnie niezgodne z prawem zapisy, jakie stosują producenci to np. informacja, że „każda naprawa poza siecią XX powoduje utratę gwarancji! Może także obniżyć bezpieczeństwo Twoje i Twojej rodziny”. Powyższe stanowią typowe przykłady naruszenia prawa. Należy zatem pamiętać, że rozpowszechnianie tego rodzaju informacji może być kwalifikowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, jak również praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów. Środkami przeciwdziałania takim naruszeniom mogą być m. in.:
- powództwo przed sądem powszechnym z tytułu nieuczciwej konkurencji,
- postępowanie przed Prezesem UOKiK o stwierdzenie istnienia praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów,
- postępowanie przed Prezesem UOKiK o stwierdzenie niedozwolonego porozumienia (pomiędzy producentem a autoryzowanym dystrybutorem),
- odpowiedzialność z tytułu umowy na podstawie Kodeksu cywilnego.

Adw. Anna Kasolik, Katarzyna Gumula-Kubicka
Kasolik, Pawlus, Porzuczek Kancelaria Prawna Adwokaci i Radcowie Prawni
www.kancelarie.krakow.pl

Inne porady Kancelarii Prawnej Adwokaci i Radcowie Prawni, www.kancelarie.krakow.pl: W jakich przypadkach można stracić samochód?

sj, moto.wp.pl